Natuurkundige en Nobelprijswinnaar Enrico Fermi schotelde zijn studenten graag schijnbaar aartsmoeilijke vraagstukken voor. Zo vroeg hij eens hoeveel pianostemmers er in Chicago waren.
Het ging Fermi er niet om of ze het correcte antwoord gaven. Hij wou dat zijn studenten leerden een gerichte gok te maken op basis van gegronde aannames als: hoeveel huishoudens zijn er in Chicago, hoeveel daarvan bezitten een piano, hoe vaak moet een piano gestemd worden, hoe lang duurt het stemmen van een piano, en hoeveel uren per dag en dagen per jaar wil een pianostemmer werken? Maak min of meer realistische aannames, en je komt wel in de buurt van het juiste antwoord.
Is iemand die één piano per jaar stemt wel een pianostemmer?
Als Fermi vandaag les gaf aan een Belgische universiteit, zou hij zijn studenten waarschijnlijk vragen hoeveel actieve artsen er in ons land zijn. Dat is een vraagstuk waar niemand het correcte antwoord op weet, zo bleek op een recente vergadering van de NCAZ. De aannames liggen dan ook ver uit elkaar. Voor het Riziv is een arts actief als hij het voorbije jaar minstens één prestatie aanrekende, voor het Intermutualistisch Agentschap moeten dat er minstens 500 zijn. Ja, zo kom je op heel andere uitkomsten.
Op de NCAZ moesten de cijfers dienen om de conventioneringsgraad van artsen te berekenen. Maar die afwijkende aannames zorgen er ook voor dat het artsentekort lang onderschat werd. In Fermi's tijd werkten pianostemmers, net als artsen, wellicht tien uur per dag en zes dagen per week. Van work-lifebalance was nog geen sprake. Dat is vandaag wel anders, en dus zijn er meer pianostemmers nodig om hetzelfde aantal piano's te stemmen. Overigens: is iemand die één piano per jaar stemt wel een pianostemmer?
Het ging Fermi er niet om of ze het correcte antwoord gaven. Hij wou dat zijn studenten leerden een gerichte gok te maken op basis van gegronde aannames als: hoeveel huishoudens zijn er in Chicago, hoeveel daarvan bezitten een piano, hoe vaak moet een piano gestemd worden, hoe lang duurt het stemmen van een piano, en hoeveel uren per dag en dagen per jaar wil een pianostemmer werken? Maak min of meer realistische aannames, en je komt wel in de buurt van het juiste antwoord. Als Fermi vandaag les gaf aan een Belgische universiteit, zou hij zijn studenten waarschijnlijk vragen hoeveel actieve artsen er in ons land zijn. Dat is een vraagstuk waar niemand het correcte antwoord op weet, zo bleek op een recente vergadering van de NCAZ. De aannames liggen dan ook ver uit elkaar. Voor het Riziv is een arts actief als hij het voorbije jaar minstens één prestatie aanrekende, voor het Intermutualistisch Agentschap moeten dat er minstens 500 zijn. Ja, zo kom je op heel andere uitkomsten. Op de NCAZ moesten de cijfers dienen om de conventioneringsgraad van artsen te berekenen. Maar die afwijkende aannames zorgen er ook voor dat het artsentekort lang onderschat werd. In Fermi's tijd werkten pianostemmers, net als artsen, wellicht tien uur per dag en zes dagen per week. Van work-lifebalance was nog geen sprake. Dat is vandaag wel anders, en dus zijn er meer pianostemmers nodig om hetzelfde aantal piano's te stemmen. Overigens: is iemand die één piano per jaar stemt wel een pianostemmer?
