Minister Verlinden gaf het de voorbije weken, na de aanslag op twee Zweedse voetbalfans, verschillende keren aan: de procedure is correct gevolgd en heeft gewerkt. Het klonk bijna als een soort verantwoording zoals in "meer kon ik niet doen". En misschien was dat ook wel zo.

Tijdens de passage van storm ciaran vielen ook in Gent twee dodelijke slachtoffers. Ook hier werd de procedure gevolgd. Bij de opstart van de speelpleinwerking was er nog sprake van code geel, gedurende de dag evolueerde dit tot een code oranje waarbij de parken (te laat) werden afgesloten. Hoe gedetailleerd en getrapt we procedures ook maken, er zullen steeds omstandigheden zijn waarbij het (blind) volgen van een procedure niet tot de gewenste uitkomst zal leiden.

Ook in de gezondheidszorg werken we met talrijke procedures. Ze zijn ook nodig, een grote en complexe organisatie zoals een ziekenhuis op een veilige manier laten werken vraagt nu eenmaal duidelijke afspraken.

Het is iets wat ik startende collega's vaak meegeef, niks is zo makkelijk als vanuit een stafdienst kwaliteit een procedure schrijven. Een procedure die gedragen is, die rekening houdt met de belangen van de betrokkenen, die geschreven werd met inbreng van de betrokken beroepsgroepen en die bovendien aansluitend gevolgd wordt door enkele duizenden medewerkers is vaak een grotere uitdaging.

Een beleid of procedure moet kwaliteit en veiligheid bieden aan zowel patiënt als zorgverlener. Het zou getuigen van een slecht beleid wanneer een procedure een toepassing zou kennen die alleen maar de veiligheid van de zorgverlener dient en hij of zij zich kan verschuilen achter die procedure. Een (zieken)huis waarin collega's aangeven "mij valt niks te verwijten want ik heb de procedure gevolgd" scoort wellicht minder goed in de ranking lerende organisatie en/of veiligheidscultuur.

Procedures zullen zelden een antwoord bieden bij uitzonderlijke omstandigheden

Meer zelfs, we hebben er in ons ziekenhuis ooit over nagedacht om een prijs uit te reiken voor de best verantwoorde afwijking van een procedure. Wanneer een procedure indruist tegen de veiligheid van de patiënt zouden we het niet volgen ervan eerder moeten belonen dan bestrijden.

Procedures moeten een antwoord bieden aan de dagdagelijkse uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd. Procedures zullen zelden een antwoord bieden bij uitzonderlijke omstandigheden, daar dienen ze vooral richtinggevend te zijn en moeten ze de zorgprofessional toelaten een weloverwogen keuze te maken in het belang van de patiënt.

Wouter Bos, oud minister van financiën in Nederland en oud voorzitter van de raad van bestuur van Amsterdam UMC, locatie VUmc werd jaren geleden geconfronteerd met grootschalige wateroverlast waarbij het ganse ziekenhuis moest worden geëvacueerd.

Een jaar na deze feiten gaf hij aan "we kunnen ons na deze ramp perfect voorbereiden op de volgende watersnood door het schrijven van procedures en noodplannen, maar je zal merken dat die volgende uitzonderlijke situatie weer net ietsje anders is en je toch moet kunnen terugvallen op de aanwezige expertise van de mensen ter plaatse".

Misschien moeten we het invoeren van die prijs nog eens opnieuw overwegen.

Misschien moeten we dit samen doen met publieke overheden in het land.

Minister Verlinden gaf het de voorbije weken, na de aanslag op twee Zweedse voetbalfans, verschillende keren aan: de procedure is correct gevolgd en heeft gewerkt. Het klonk bijna als een soort verantwoording zoals in "meer kon ik niet doen". En misschien was dat ook wel zo.Tijdens de passage van storm ciaran vielen ook in Gent twee dodelijke slachtoffers. Ook hier werd de procedure gevolgd. Bij de opstart van de speelpleinwerking was er nog sprake van code geel, gedurende de dag evolueerde dit tot een code oranje waarbij de parken (te laat) werden afgesloten. Hoe gedetailleerd en getrapt we procedures ook maken, er zullen steeds omstandigheden zijn waarbij het (blind) volgen van een procedure niet tot de gewenste uitkomst zal leiden.Ook in de gezondheidszorg werken we met talrijke procedures. Ze zijn ook nodig, een grote en complexe organisatie zoals een ziekenhuis op een veilige manier laten werken vraagt nu eenmaal duidelijke afspraken. Het is iets wat ik startende collega's vaak meegeef, niks is zo makkelijk als vanuit een stafdienst kwaliteit een procedure schrijven. Een procedure die gedragen is, die rekening houdt met de belangen van de betrokkenen, die geschreven werd met inbreng van de betrokken beroepsgroepen en die bovendien aansluitend gevolgd wordt door enkele duizenden medewerkers is vaak een grotere uitdaging.Een beleid of procedure moet kwaliteit en veiligheid bieden aan zowel patiënt als zorgverlener. Het zou getuigen van een slecht beleid wanneer een procedure een toepassing zou kennen die alleen maar de veiligheid van de zorgverlener dient en hij of zij zich kan verschuilen achter die procedure. Een (zieken)huis waarin collega's aangeven "mij valt niks te verwijten want ik heb de procedure gevolgd" scoort wellicht minder goed in de ranking lerende organisatie en/of veiligheidscultuur.Meer zelfs, we hebben er in ons ziekenhuis ooit over nagedacht om een prijs uit te reiken voor de best verantwoorde afwijking van een procedure. Wanneer een procedure indruist tegen de veiligheid van de patiënt zouden we het niet volgen ervan eerder moeten belonen dan bestrijden. Procedures moeten een antwoord bieden aan de dagdagelijkse uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd. Procedures zullen zelden een antwoord bieden bij uitzonderlijke omstandigheden, daar dienen ze vooral richtinggevend te zijn en moeten ze de zorgprofessional toelaten een weloverwogen keuze te maken in het belang van de patiënt. Wouter Bos, oud minister van financiën in Nederland en oud voorzitter van de raad van bestuur van Amsterdam UMC, locatie VUmc werd jaren geleden geconfronteerd met grootschalige wateroverlast waarbij het ganse ziekenhuis moest worden geëvacueerd. Een jaar na deze feiten gaf hij aan "we kunnen ons na deze ramp perfect voorbereiden op de volgende watersnood door het schrijven van procedures en noodplannen, maar je zal merken dat die volgende uitzonderlijke situatie weer net ietsje anders is en je toch moet kunnen terugvallen op de aanwezige expertise van de mensen ter plaatse". Misschien moeten we het invoeren van die prijs nog eens opnieuw overwegen.Misschien moeten we dit samen doen met publieke overheden in het land.