...

Aan het woord is professor Luc Geurts, directeur van het Leuvens Onderzoekscentrum voor Toegankelijke Gezondheidstechnologie (Leuven Centre for Affordable Health Technology of CAHT).Het CAHT werd in 2022 erkend als onderzoekscentrum. De focus ligt op onderzoek naar de mogelijkheden om betaalbare en toegankelijke gezondheidstechnologie te ontwerpen, te ontwikkelen en te testen. Men houdt daarbij rekening met de noden van de eindgebruikers en de context waarin ze zich bevinden. Het nieuwe onderzoekscentrum ziet gezondheidstechnologie als een belangrijke hefboom voor een moderne gezondheidszorg. Doorgaans is technologie echter vrij duur en niet altijd even toegankelijk en bruikbaar. Terwijl men net wil inzetten op betaalbaarheid en toegankelijkheid. Het CAHT brengt professoren uit de departementen elektrotechniek, computerwetenschappen, werktuig- en materiaalkunde van de faculteit industriële ingenieurswetenschappen samen met specialisten van de Universitaire Ziekenhuizen Leuven. CAHT-directeur professor Luc Geurts: "Mijn onderzoek gaat over mens-computerinteractie met een sterke focus op toepassingen in de gezondheidszorg. We werken samen met medische specialisten voor bepaalde ziektepatronen. We bouwen softwaretoepassingen, soms met extra hardware-onderdelen, die nuttig kunnen zijn in de gezondheidszorg. Aanvankelijk mikten we enkel op de lokale, westerse markten. Nu gaat het in de eerste plaats over oplossingen met potentieel in ontwikkelingslanden. Omdat de technologie betaalbaar en vooral toegankelijk moet zijn, moeten onderdelen ook vlot beschikbaar of herstelbaar zijn. Het gaat dan om veel meer dan enkel de kostprijs." Nieuw aan het CAHT is dat het expertise samenbrengt van alle professoren en experten in deze context. Iedereen die binnen de universiteit aan toegankelijke gezondheidstechnologie werkt, kan deel uitmaken van het onderzoekscentrum. "Zo creëren we een breed netwerk en bouwen we de nodige expertise op." Luc Geurts: "Met de universitaire ziekenhuizen Leuven werken we nauw samen. Zo zijn we bijvoorbeeld met vier partners - telkens een technische en een medische, twee in Leuven en twee in Ethiopië - bezig rond glaucoom. We staan op het punt een screeningstool uit te rollen. In het zuiden zijn sommige onderzoeken heel duur en weinig efficiënt. Verpleegkundigen verspillen bijvoorbeeld uren om met een kleine bestelwagen naar het platteland te rijden. Daar zien ze dan op korte tijd enorm veel mensen met mogelijke oogproblemen. Onze technologie en computermodellen kunnen de kosten sterk reduceren. Zonder dat een oogarts nodig is, kan bepaald worden of er sprake is van beginnend glaucoom. Bij positieve screening wordt doorverwezen naar de grote steden waar mensen in het ziekenhuis een oogarts kunnen raadplegen. Dat is veel efficiënter, minder duur en het zorgt ervoor dat mensen tijdig worden geholpen. Glaucoom in een vroeg stadium ontdekken, betekent dat de ziekte kan afgeremd worden. Daarom is vroege screening belangrijk." Aan de basis van het initiatief ligt de UZ Leuven. "Een oogarts kwam met het idee en de vraag of het haalbaar was. Oorspronkelijk richtte dit project zich niet op Afrika of de ontwikkelingslanden. Maar als het werkt in Ethiopië, ligt wellicht ook de westerse markt open", aldus prof. Geurts. "Onze toestellen brengen op verschillende manieren verbeteringen aan. Zo zorgt vroegdetectie ervoor dat de ziekte niet verder evolueert. Er is dus minder zorg nodig. Dat vermindert de kosten en de nood aan zorgpersoneel." Geurts verwijst ook naar projecten in woonzorgcentra. "Technologie probeert te voorspellen wanneer iemand hulp zal nodig hebben. Zo kan de druk op het zorgpersoneel verminderen en houden ze meer tijd over voor echte zorg", zegt hij. Wondzorg is een ander voorbeeld. Luc Geurts: "Bij materiaalkunde werd een tool ontwikkeld om wondinfecties sneller te kunnen opsporen. Je hoeft het verband niet meer weg te nemen om na te gaan of de wonde infecteert. Dat kan een goedkoper alternatief voor de klassieke wondzorg vormen." Voor het CAHT is het nu zaak tools naar de markt te brengen zodat ze ook gebruikt worden. "Want onze belangrijkste doelstelling", besluit prof. Geurts, "is zoals gezegd toegankelijke technologie ontwerpen, ontwikkelen en uitrollen. De screeningstool voor glaucoom vormt een testcase, daarna volgen andere tools. En we hebben partners nodig. We willen dus ons netwerk uitbouwen, onze capaciteit uitbreiden en mensen kunnen opleiden. En uiteraard ook op een duurzame manier fondsen werven."