...

In het kader van 'Circular Wallonia' werd een typologie opgesteld van materialen uit de vuilnisbakken van een ziekenhuis. "Dit ziekenhuis boekte al behoorlijk wat vooruitgang in het sorteren van zijn afval. Twee andere ziekenhuizen werden daarom als vergelijkingsbasis genomen", legt Charline Martin van Greenwin, één van de Waalse competitiviteitsclusters, uit. Zes specialismen of afdelingen die het meeste plastic afval genereren - zijnde de operatiekamer, intensieve zorg, pneumologie, endoscopie, dagziekenhuis en cardio-ingrepen - werden geselecteerd. Daarna ging men de sorteerinstructies van de zorgmedewerkers te na. Er werd 118 kg afval geanalyseerd, 65% bestond uit plastic. Alleen al het OK produceert jaarlijks 45,3 ton niet-B2-afval. IZ stond op plaats twee, gevolgd door de hartkatheterisatie. De grootste volumes zijn ook het meest complex en daarom moeilijk te sorteren. Het onderzoek bracht wel 'prioritair' afval aan het licht zoals steriele doeken, jassen en handschoenen, aërosolmaskers, slangen, voorbereidingszakken en containers en een behoorlijke hoeveelheid PE-folie. "De PMD-sector wordt onvoldoende benut en de nieuwe FostPlus-normen niet toegepast", aldus Martin. Er is niet genoeg ruimte in de operatiekamers voor meerdere afvalbakken en sommige accreditaties vereisen het gebruik van meer dan één afvalbak. En dat je dingen in B2 weggooit die volgens Belgische normen niet weggegooid mogen worden... In de geest van de circulaire economie en de bijhorende R-strategieën (reduce, re-use, recycle, repair, enz.) wordt niet meer gedacht in termen van 'afval' maar in termen van 'materialen', legt Astrid De Man van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) uit. Maar medisch afval wordt nog steeds verbrand en kan dus niet gerecycleerd worden. In 2021 verbrandden gespecialiseerde verbrandingsovens in Antwerpen en Doornik meer dan 15.000 ton 'risicohoudend' medisch afval, terwijl huisvuilverbrandingsovens evenveel 'niet-risicohoudend' afval verbrandden. Toch zou veel van dit afval zonder veiligheidsrisico's gerecycled kunnen worden. Dit circulaire beleid gaat wel verder dan de ziekenhuizen. Het belangt ook artsen in privépraktijken, apotheken en laboratoria aan. Er lopen proefprojecten, zoals het recycleren van blauwe sterilisatiedoeken, PVC voor eenmalig gebruik (Vinylplus® Med) en katheters, pacemakers enz. om het metaal terug te winnen (RePoMed). reCURE bestudeert de herintroductie van herbruikbare schorten en Bebat identificeert recycleerbare batterijen in de gezondheidszorg. In het UZ Gent werpen de posters die het personeel het medische sorteren in blauwe zakken - anders dan het huishoudelijk sorteren - uitlegt, vruchten af: "Er zijn nu vier verschillende zakken in het OK. Eén blauwe en één gele zak zijn tijdens één operatie helemaal vol, terwijl vroeger alles gevaarlijk afval was", zegt Astrid De Man tevreden. Toch signaleert de projectmanager nog een aantal pijnpunten door "de bevoegdheidsverdeling in België, de traceerbaarheid van materialen uit Azië en de elkaar tegensprekende Europese en internationale normen."