...

Gijs Vanhee is vooral bekend vanwege zijn zwart-wit muurschilderingen, die te zien zijn in vele steden in binnen- en buitenland. Handelskenmerk zijn de zogeheten 'freebirds', kleine grappige mannetjes met een vogelkop die vaak een grappige noot in zijn werk brengen. Voor het OPZ Geel koos Vanhee voor een kleurrijke versie van het bijbelse verhaal van Jonah en de walvis. Jonah hoort voortdurend stemmen in zijn hoofd en wordt in het midden van de oceaan door de scheepsbemanning overboord gekieperd omdat hij verantwoordelijk geacht wordt voor een aanhoudende storm. Een walvis slokt de drenkeling op die tot rust komt in de buik van het zoogdier. Na drie dagen wordt hij weer uitgespuwd en spoelt hij aan land aan, gelouterd door het avontuur. "Het verhaal verwijst dus rechtstreeks naar de zorg die we de cliënten aanbieden in het OPZ waar ze in een beschermde omgeving worden opgevangen", zegt Johan Claeys, communicatieadviseur van het OPZ. "Ook in de details zijn verwijzingen naar onze werkwijze. Het mannetje met de vogelkop die door een verrekijker kijkt waarheen de toekomst hem brengen zal, bijvoorbeeld." De muurschildering bedekt de hele zijmuur van het gebouw, oogt indrukwekkend en heeft ook een speels en vrolijk kantje. Wanneer de mural 's morgens door de zon belicht wordt, komen de felle kleuren helemaal tot leven. Het kunstwerk is een geschenk aan het OPZ vanwege de zogeheten Geelse Beren, een vzw die ludieke acties onderneemt en zo geld inzamelt dat besteed wordt - en ik citeer - "aan leuke doch relevante sociale projecten in Geel". De Beren organiseren ieder jaar een Geelse Beer Run, een kwart en een halve marathon, en produceren ook een eigen bier, Geelse Beer. Met de opbrengst van hun activiteiten willen zij een stem en een toegevoegde waarde bieden "aan bewoners van Geel die gewild of ongewild onder de radar leven". Voorwaar een knap initiatief! Het OPZ Geel zet trouwens van oudsher sterk in op kunstbeleving. In 2001 legde niemand minder dan Jan Hoet hiervoor de kiem wanneer hij insider- en outsiderkunst samenbracht in de tentoonstelling Y.E.L.L.O.W. in zijn ouderlijk huis. Zijn vader was als arts verbonden aan het OPZ Geel. In de vroegere dokterswoning werd trouwens in 2017 het kunstenplatform Rift. opgericht, dat voortaan Jan Hoet Huis zal heten. Hier worden tentoonstellingen georganiseerd, performances, workshops, filmvoorstellingen, noem maar op. Dit in nauwe relatie met het Kunsthuis Yellow Art waar kunstenaars aan de slag gaan en Pas-sage dat de geschiedenis van de psychiatrie in Geel belicht. "Kunsthuis Yellow Art is een open atelier waar een 35-tal kunstenaars aan de slag gaan", zegt coördinator Bert Boeckx. "Hier wordt niet aan therapie of creatieve therapie gedaan. Wij hebben zelfs geen toegang tot de medische dossiers. Het gaat louter om de ontwikkeling van de deelnemers als kunstenaar, onder meer met de hulp van professionele artiesten in residence. Een aantal van de deelnemers stromen trouwens door naar de academie."Een van de artistieke hoogtepunten in de geschiedenis van het OPZ Geel was Middle Gate Geel 13, de tentoonstelling die Jan Hoet één jaar voor zijn overlijden op vier locaties in Geel organiseerde: de Halle, het Gasthuismuseum, de Sint-Dimpnakerk en Kunsthuis Yellow Art. Nationale en internationale artiesten stelden er tentoon samen met een viertal kunstenaars van Kunsthuis Yellow Art. In 2018 volgde Middle Gate 2, Het verhaal van Dympna, met Bart De Baere (M HKA) als curator. Momenteel loopt een derde editie, samengesteld door Philippe Van Cauteren (SMAK) en Pierre Muylle.