Bij stormachtig weer onderweg in de auto hoor ik op de radio-uitzending een interview met Studio Brussel-anker Linde Merckpoel.
Ze vertelt met een enthousiaste en warme stem over het programma 'Los het op' waarin luisteraars die met een probleem zitten dat ze maar niet geresolveerd krijgen bij haar terecht kunnen, zoals het verhaal van ene Nestor die zich ergert aan het feit dat hij er niet meer toe komt om boeken te lezen.
Het verhaal mondt uit in het organiseren van de eerste Nationale Uitleesavond waarbij in de uitnodiging gewag wordt gemaakt van het prachtige Japanse woord Tsundoku wat zo veel betekent als 'het blijven kopen van leesmateriaal om het op te hopen en niet te lezen'.
Ik moet zeggen dat dit alles bij mij een gevoelige snaar raakte. Waar ik vroeger met gemak twee boeken per maand kon lezen geraak ik daar nu niet eens meer aan op een heel kalenderjaar.
De grote boosdoener blijkt niet verassend onze smartphone. Wie verschiet er niet wanneer men de schermtijd van vorige week in een ongevraagd pushbericht toegezonden krijgt?
Enige verschoning is ons echter toebedeeld wanneer men begrijpt dat dit alles niet helemaal te verwonderen is. Men vindt in de literatuur immers behoorlijk wat informatie met betrekking tot 'smartphone addiction' of bij gebrek aan consensus over de definitie 'problematic smartphone use'.
Wie verschiet er niet wanneer men de schermtijd in een pushbericht ontvangt?
Er bestond reeds behoorlijk wat kennis met betrekking tot 'gedragsverslavingen' denk aan gamen, gokken, shoppen, internet enz. Sommigen beschrijven de smartphoneverslaving binnen deze context als een van de belangrijkste van onze tijd, resulterend in nieuwe symptomatologische beschrijvingen zoals de nomofobie, een overmatige angst voor het niet continu bereikbaar zijn via een mobiele telefoon ('no mobile-phone phobia').
De gevolgen van een telefoonverslaving vertonen veel overeenkomsten met andere soorten verslavingen: problemen op het gebied van de fysieke en geestelijke gezondheid, problemen op het werk of met de financiën en problemen met sociale contacten enz.
Bovendien maken de fabrikanten van telefoons en de bijhorende apps listig gebruik van allerhande technieken om gebruikers maximaal te prikkelen met dopaminevrijstelling zodanig dat we zo veel mogelijk op onze smartphones zouden zitten. Dit doen ze onder andere om meer reclame-inkomsten te genereren.
Daarom vind ik het eerder vermelde initiatief zeer lovenswaardig. In deze hyperindividualistische tijden kan het alleen maar lonen om opnieuw meer te lezen en bij uitbreiding te praten, te luisteren en bovenal met onze medemensen te interageren.