Volgens professor Jean Schoenen (Universiteit van Luik) zou migraine op jaarbasis de bedrijven bijna 1 miljard euro kosten.
De aandoening treft vooral de actieve beroepsbevolking (piek 30-39 jaar). Migraine heeft daardoor inderdaad een grote impact op de economie en de ziekteverzekering. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschouwt migraine als een van de twintig belangrijkste oorzaken van arbeidsongeschiktheid.
Mogelijke triggers die op het werk aanwezig kunnen zijn: emotionele stress (onder andere pesten op het werk), zware fysieke werkbelasting, langdurig op computer werken, lawaai, lange werkuren en ploegenarbeid.
Maar dit is niets nieuws onder de zon. In 2007 werden er al 1,65 miljoen ziektedagen gerapporteerd in de Belgische studie van Moens et al. bij een werkende populatie. Er kunnen echter vraagtekens gezet worden of het wel een representatief onderzoek was.
Laat ons daarom migraine op de Belgische werkplek eens van dichtbij bekijken. Er verscheen recent een artikel in Acta Neurologica Belgica van Lourens et al. (2023) over migraine, waarin het Belgisch luik van de "BECOME study" aan bod kwam.
De studie bespreekt de karakteristieken van patiënten die met migraine een "hoofdpijncentrum" consulteerden. Ze constateerden een substantiële burden én de noodzaak om een aanpak te hebben voor moeilijk te behandelen migraine.
De prevalentie- en incidentiecijfers lopen echter sterk uiteen, tussen mannen en vrouwen, tussen jongvolwassenen en oudere personen, waardoor het ziektekostenplaatje ook zéér variabel te noemen is.
De verschillen zijn onder meer te verklaren door de gebruikte criteria van het meetinstrument dat gehanteerd wordt. Nemen we "Quality of Life" als criterium, of daarentegen louter het ziekteverzuim? Het cijfer van bijna 1 miljard euro kan dus zowel naar boven of onder bijgesteld worden.
Er wordt aangenomen dat migraine in Europa 11% van de volwassenen treft, 6% van de mannen en 18% van de vrouwen. Slechts de helft van de personen met migraine wordt gediagnosticeerd. Deze mis- en onderdiagnose leidt dan weer tot onderbehandeling en zelfmedicatie. De diagnose van migraine stellen is dan ook niet gemakkelijk te noemen.
Artsen hebben een eerder beperkt direct effect op de economische kosten: het voorschrijfgedrag van migrainemiddelen, ambulante behandeling of opname, verklaren "maar" 10% van de kosten. Maar de indirect effecten op de arbeids(on)geschiktheid veroorzaken 90% van de kosten.
De economische impact door het productieverlies van de arbeidsongeschiktheid, bestaat uit absenteïsme of presenteïsme. Presenteïsme van de werknemer die ondanks fysieke of psychische gezondheidsproblemen blijft werken, heeft zelfs een 3 tot 10 maal groter effect dan absenteïsme!
De gloednieuwe medicatie is spijtig genoeg een tweesnijdend zwaard: enerzijds zeer duur voor de ziekteverzekering, anderzijds is er wel een aantoonbare economische winst voor de werkgevers.
Heden ten dage wordt ook in de geneeskunde het kostenplaatje tegen het licht gehouden. De economische evaluaties van de gezondheidszorg (kosteneffectiviteit) rijzen de pan uit. Iedere euro van de 1.000.000.000 wordt dan ook omgekeerd! Kop of let ...