Woensdagochtend acht uur. Ik check onze patiëntenlijst. Fuck, weer vier opnames erbij door overname van de wacht, nog maar twee van de 32 bedden vrij en we starten nu pas echt onze wacht. Welke wacht? Onze collocatiewacht.

In regio Gent zijn er drie psychiatrische ziekenhuizen die elk om de beurt gedurende een aantal dagen de gedwongen opnames opvangen in hun gesloten crisisafdelingen. Deze laatsten worden momenteel zelf getransformeerd naar - fancy name - high intensive cares.

Iemand wordt gedwongen opgenomen nadat de procureur des Konings na advies van een psychiater inschat dat de patiënt een acuut psychiatrisch toestandsbeeld heeft waarbij de patiënt een aangepast behandeling weigert en daardoor zijn eigen of de ander zijn integriteit in gevaar brengt.

Slechts twee bedden vrij dus, wat nu? Ik scan onze patiëntenlijst opnieuw, maar kom tot dezelfde conclusie: niemand kan naar huis en niemand kan doorschuiven naar een andere afdeling.

Sommigen omdat ze nog niet om kunnen met de vrijheden van een open afdeling, anderen omdat er geen plaats is op de gepaste afdeling of omdat er eigenlijk geen behandelafdeling past. En soms ook 'gewoon' omdat de thuissituatie te onveilig is.

Een aantal patiënten zou misschien wel binnen de twee weken naar huis kunnen, maar zij zitten langer 'vast' omdat ze niet kunnen oefenen met het terugnemen van de eigen regie. Hoe lenig ze ook zijn, de spreidstand tussen een opname op een gesloten crisisdienst en thuis is vaak te groot. En ook mijn flexibel brein heeft het moeilijk met zo'n grote sprongen van gedwongen opname naar ontslag naar huis zonder aangepaste nazorg.

Ik hoor het een kritische stagiair al zeggen. Er zijn toch mobiele teams? Klopt, met lange wachtlijsten. Maar er zijn toch ook ambulante psychiaters? Wederom met wachtlijsten. En de ambulante psychologen? Aan 50-70 euro per consultatie, amper terugbetaald. Via het centrum geestelijke gezondheidzorg, zeg je? Opnieuw, wachtlijsten of een maximumduur van opvolging.

Zucht. Een decennium geleden werden bedden afgebouwd om plaats te maken voor meer outreachende zorg. Een geniale switch die bedden omzet naar vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg. Als deeltijds 'mobiel crisisteam-arts' ben ik helemaal mee met het idee. Alleen vraagt deze afbouw van residentiële zorg enerzijds om een overgangsperiode, en anderzijds om een beter uitgebouwde en betaalbare ambulante hulpverlening. Beiden zijn er vandaag niet en het kan beter als we durven te investeren. Maar welke CEO investeert nu in iets als er amper objectieve cijfers kunnen worden voorgelegd?

Als psychiaters hebben we amper cijfers om ons op te baseren

Als psychiaters hebben we amper cijfers om ons op te baseren. Of beter, via de overheid zijn er amper cijfers te verkrijgen. Covid-19 maakt dit - voor mij althans - nog eens pijnlijk duidelijk. We kunnen wel het een en ander afleiden uit de gegevens die de farmasector, justitie en bedrijven zoals InBev ons kunnen bezorgen over resp. de verkoop van psychofarmaca, het aantal gedwongen opnames en de alcoholverkoop in deze tijden. Cijfers van de overheid krijgen we twee jaar na datum waardoor we momenteel enkel kunnen spreken als typische psychiaters: ik heb het gevoel dat er meer mensen zijn die het mentaal moeilijk hebben. Mijn indruk is dat de psychiatrische toestandsbeelden momenteel ernstiger zijn dan voorheen en het valt me op dat we momenteel meer kinderen opnemen in onze gesloten volwassenpsychiatrische afdeling.

Komt niet echt sterk over, niet? Ik bedenk me dat de bevolking het niet zou pikken als we nu pas de cijfers van de eerste coronagolf zouden krijgen? De politiek zou ons nooit tot lockdown hebben kunnen dwingen en de regering had nooit drastische beslissingen genomen. Is het gebrek aan concrete data in de GGZ-sector - in schril contrast met de dagelijkse covidberichtgeving - de reden waarom de GGZ in België nog steeds slechts 6% van het gezondheidsbudget krijgt? Dit ondanks de wetenschap dat psychische aandoeningen wereldwijd voor het hoogste ziekteverzuim zorgen?

Begrijp me niet verkeerd, ik ben blij dat de huidige regering durft te investeren in de GGZ; je voelt een ommezwaai. Ik hoop alleen dat ze stevig genoeg is zodat we kunnen surfen op de golven in plaats van te verzuipen in een woelige zee van mentale problemen.

De auteur schrijft in eigen naam.

Woensdagochtend acht uur. Ik check onze patiëntenlijst. Fuck, weer vier opnames erbij door overname van de wacht, nog maar twee van de 32 bedden vrij en we starten nu pas echt onze wacht. Welke wacht? Onze collocatiewacht. In regio Gent zijn er drie psychiatrische ziekenhuizen die elk om de beurt gedurende een aantal dagen de gedwongen opnames opvangen in hun gesloten crisisafdelingen. Deze laatsten worden momenteel zelf getransformeerd naar - fancy name - high intensive cares. Iemand wordt gedwongen opgenomen nadat de procureur des Konings na advies van een psychiater inschat dat de patiënt een acuut psychiatrisch toestandsbeeld heeft waarbij de patiënt een aangepast behandeling weigert en daardoor zijn eigen of de ander zijn integriteit in gevaar brengt. Slechts twee bedden vrij dus, wat nu? Ik scan onze patiëntenlijst opnieuw, maar kom tot dezelfde conclusie: niemand kan naar huis en niemand kan doorschuiven naar een andere afdeling. Sommigen omdat ze nog niet om kunnen met de vrijheden van een open afdeling, anderen omdat er geen plaats is op de gepaste afdeling of omdat er eigenlijk geen behandelafdeling past. En soms ook 'gewoon' omdat de thuissituatie te onveilig is. Een aantal patiënten zou misschien wel binnen de twee weken naar huis kunnen, maar zij zitten langer 'vast' omdat ze niet kunnen oefenen met het terugnemen van de eigen regie. Hoe lenig ze ook zijn, de spreidstand tussen een opname op een gesloten crisisdienst en thuis is vaak te groot. En ook mijn flexibel brein heeft het moeilijk met zo'n grote sprongen van gedwongen opname naar ontslag naar huis zonder aangepaste nazorg. Ik hoor het een kritische stagiair al zeggen. Er zijn toch mobiele teams? Klopt, met lange wachtlijsten. Maar er zijn toch ook ambulante psychiaters? Wederom met wachtlijsten. En de ambulante psychologen? Aan 50-70 euro per consultatie, amper terugbetaald. Via het centrum geestelijke gezondheidzorg, zeg je? Opnieuw, wachtlijsten of een maximumduur van opvolging. Zucht. Een decennium geleden werden bedden afgebouwd om plaats te maken voor meer outreachende zorg. Een geniale switch die bedden omzet naar vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg. Als deeltijds 'mobiel crisisteam-arts' ben ik helemaal mee met het idee. Alleen vraagt deze afbouw van residentiële zorg enerzijds om een overgangsperiode, en anderzijds om een beter uitgebouwde en betaalbare ambulante hulpverlening. Beiden zijn er vandaag niet en het kan beter als we durven te investeren. Maar welke CEO investeert nu in iets als er amper objectieve cijfers kunnen worden voorgelegd? Als psychiaters hebben we amper cijfers om ons op te baseren. Of beter, via de overheid zijn er amper cijfers te verkrijgen. Covid-19 maakt dit - voor mij althans - nog eens pijnlijk duidelijk. We kunnen wel het een en ander afleiden uit de gegevens die de farmasector, justitie en bedrijven zoals InBev ons kunnen bezorgen over resp. de verkoop van psychofarmaca, het aantal gedwongen opnames en de alcoholverkoop in deze tijden. Cijfers van de overheid krijgen we twee jaar na datum waardoor we momenteel enkel kunnen spreken als typische psychiaters: ik heb het gevoel dat er meer mensen zijn die het mentaal moeilijk hebben. Mijn indruk is dat de psychiatrische toestandsbeelden momenteel ernstiger zijn dan voorheen en het valt me op dat we momenteel meer kinderen opnemen in onze gesloten volwassenpsychiatrische afdeling. Komt niet echt sterk over, niet? Ik bedenk me dat de bevolking het niet zou pikken als we nu pas de cijfers van de eerste coronagolf zouden krijgen? De politiek zou ons nooit tot lockdown hebben kunnen dwingen en de regering had nooit drastische beslissingen genomen. Is het gebrek aan concrete data in de GGZ-sector - in schril contrast met de dagelijkse covidberichtgeving - de reden waarom de GGZ in België nog steeds slechts 6% van het gezondheidsbudget krijgt? Dit ondanks de wetenschap dat psychische aandoeningen wereldwijd voor het hoogste ziekteverzuim zorgen? Begrijp me niet verkeerd, ik ben blij dat de huidige regering durft te investeren in de GGZ; je voelt een ommezwaai. Ik hoop alleen dat ze stevig genoeg is zodat we kunnen surfen op de golven in plaats van te verzuipen in een woelige zee van mentale problemen.