Dokter Abuelaish kreeg zijn eredoctoraat met een jaar 'vertraging'. Door de coronacrisis werd de uitreiking van 2020 een academiejaar opgeschoven. Omdat de plechtigheid ook dit jaar niet op de universiteit zelf kon plaatsvinden, organiseerde UAntwerpen een online alternatief.

Na de uitreiking nam dr. Abuelaish, weliswaar vanop afstand, zelf het woord. Izzeldin Abuelaish is een Palestijns arts en auteur, hij studeerde geneeskunde en specialiseerde zich in de gynaecologie in Caïro, Londen, België en Italië. Hij behandelde jarenlang patiënten zowel in Gaza als Israël, en werkte als senior onderzoeker aan het Gertnerinstitute van het Sheba Hospital in Tel Aviv. Vandaag woont en werkt hij In Canada, als professor 'global health' aan de universiteit van Toronto.

Hij vergaarde internationaal ontzag, zowel binnen de academische wereld als daarbuiten, voor zijn discours over 'haat als een besmettelijke ziekte, en bedreiging voor de volksgezondheid'.

"Als gynaecoloog dacht ik niet dat ik ooit interesse zou hebben voor volksgezondheid, laat staan voor haat", sprak Abuelaish dinsdag, "dat komt voort uit mijn verleden".

In 2009 kwamen drie dochters van dr. Abuelaish om bij een inval van Israëlitische troepen in Gaza. De arts emigreerde naar Canada en schreef het boek I Shall Not Hate. "Sommige mensen denken dat empathie, vriendelijkheid, verdraagzaamheid, ... tekenen zijn van zwakte. Wel integendeel. Het vraagt moed om dit uit te dragen. Veel meer dan het gebruiken van geweld, en te doden."

In nagedachtenis van zijn dochters, richtte Abuelish de stichting 'Daughters for Life' op, die jonge vrouwen uit het Midden-Oosten ondersteunt in hun opleiding en studies. "Ons eredoctoraat is een erkenning voor zijn bijdragen aan het empowerment van jonge vrouwen tot changemakers binnen hun gemeenschap", lichtte UAntwerpen-rector Herman Van Goethem toe tijdens de online uitreiking. "Op die manier kunnen ze meebouwen aan een betere wereld in het Midden-Oosten."

Haat als ziekte

De wereld waarin we vandaag leven stelt ons voor vele, risicovolle uitdagingen, de covidpandemie heeft deze realiteit prangender gemaakt omdat factoren als veiligheid en zekerheid zijn weggevallen. Abuelaish: "Met z'n allen zijn we vooral gefocust op de biologische aspecten van de pandemie, nl. hoeveel doden zijn er gevallen? Met het vaccin denken we iedereen te kunnen redden, en daarbij niemand te vergeten. Maar we vergeten miljoenen mensen".

Abuelaish verwijst naar de talloze burgeroorlogen. "Racisme, discriminatie... zijn zich aan het verspreiden... Dit maakt haat een dringend gevaar voor de volksgezondheid."

"Haat werd in het verleden vaak gedefinieerd als een negatieve emotie, een gevoel. Ik ben naar haat beginnen te kijken als arts. We moeten haat nooit aanvaarden als zijnde een emotie. Haat is extreem en zwaar, het is een chronische, besmettelijke en destructieve ziekte."

Maar niemand wordt geboren met haat, stelt dr. Abuelaish. Haat is het resultaat van blootstelling aan 'toxische' gebeurtenissen, die fysieke, psychologische, financiële, ... schade veroorzaken. Haat wordt verspreid door wat Abuelaish samenvat als 'hate speech' enerzijds, en door die hate speech te aanhoren, en vervolgens te herhalen en te uiten anderzijds.

Izzedin Abuelaish: "We moeten haat bekijken in een systeem, met daarin een rol voor het individu, de familie, de gemeenschap, de samenleving. Kortom, de context waarin haat ontstaat. Nooit mogen we (iemand) zomaar beschuldigen, steeds moeten we de vraag stellen 'waarom?'. Waarom is iemand haatdragend? Als er een patiënt voor je zit, en je wil een diagnose stellen, vraag je als arts toch ook eerst naar zijn medische voorgeschiedenis?", aldus dr. Abuelaish.

Volgens de Palestijnse arts moeten de pathofysiologie van haat, waarbij haat een ziekte is, nog meer en beter bestuderen. "De impact van haat is niet te onderschatten. Lichamelijk, psychisch, spiritueel, ... Haat destabiliseert, paralyseert. Het leidt tot stress met mogelijk enorme gezondheidsgevolgen, tot kanker toe."

Preventie

Naast onderzoek vervolgen en uitbreiden - "kennis is het licht" - is het de rol van beleidsmakers én artsen om aan preventie te doen. Investeren in preventie is investeren in gezondheid en ontwikkeling, meent Abuelaish. "Alles begint bij onderwijs, door armoede te bestrijden en door gelijkwaardigheid en een inclusieve samenleving te promoten."

Preventie kan in verschillende 'lagen', ten eerste op jonge leeftijd, in de scholen. Nadien ziet de Palestijnse arts een rol weggelegd voor screening, met name door haat actief 'op te sporen' in personen met een hoogrisicoprofiel hiervoor. Bijvoorbeeld door aanwezig te zijn in bepaalde gemeenschappen en buurten, en door oog te hebben voor gemarginaliseerde groepen in de samenleving, zo besluit dokter Abuelaish. En men mag zeker niet vergeten, zo herhaalt de arts-gynaecoloog, "te vragen naar het waarom achter de haat".

Dokter Abuelaish kreeg zijn eredoctoraat met een jaar 'vertraging'. Door de coronacrisis werd de uitreiking van 2020 een academiejaar opgeschoven. Omdat de plechtigheid ook dit jaar niet op de universiteit zelf kon plaatsvinden, organiseerde UAntwerpen een online alternatief.Na de uitreiking nam dr. Abuelaish, weliswaar vanop afstand, zelf het woord. Izzeldin Abuelaish is een Palestijns arts en auteur, hij studeerde geneeskunde en specialiseerde zich in de gynaecologie in Caïro, Londen, België en Italië. Hij behandelde jarenlang patiënten zowel in Gaza als Israël, en werkte als senior onderzoeker aan het Gertnerinstitute van het Sheba Hospital in Tel Aviv. Vandaag woont en werkt hij In Canada, als professor 'global health' aan de universiteit van Toronto. Hij vergaarde internationaal ontzag, zowel binnen de academische wereld als daarbuiten, voor zijn discours over 'haat als een besmettelijke ziekte, en bedreiging voor de volksgezondheid'."Als gynaecoloog dacht ik niet dat ik ooit interesse zou hebben voor volksgezondheid, laat staan voor haat", sprak Abuelaish dinsdag, "dat komt voort uit mijn verleden". In 2009 kwamen drie dochters van dr. Abuelaish om bij een inval van Israëlitische troepen in Gaza. De arts emigreerde naar Canada en schreef het boek I Shall Not Hate. "Sommige mensen denken dat empathie, vriendelijkheid, verdraagzaamheid, ... tekenen zijn van zwakte. Wel integendeel. Het vraagt moed om dit uit te dragen. Veel meer dan het gebruiken van geweld, en te doden."In nagedachtenis van zijn dochters, richtte Abuelish de stichting 'Daughters for Life' op, die jonge vrouwen uit het Midden-Oosten ondersteunt in hun opleiding en studies. "Ons eredoctoraat is een erkenning voor zijn bijdragen aan het empowerment van jonge vrouwen tot changemakers binnen hun gemeenschap", lichtte UAntwerpen-rector Herman Van Goethem toe tijdens de online uitreiking. "Op die manier kunnen ze meebouwen aan een betere wereld in het Midden-Oosten."Haat als ziekteDe wereld waarin we vandaag leven stelt ons voor vele, risicovolle uitdagingen, de covidpandemie heeft deze realiteit prangender gemaakt omdat factoren als veiligheid en zekerheid zijn weggevallen. Abuelaish: "Met z'n allen zijn we vooral gefocust op de biologische aspecten van de pandemie, nl. hoeveel doden zijn er gevallen? Met het vaccin denken we iedereen te kunnen redden, en daarbij niemand te vergeten. Maar we vergeten miljoenen mensen".Abuelaish verwijst naar de talloze burgeroorlogen. "Racisme, discriminatie... zijn zich aan het verspreiden... Dit maakt haat een dringend gevaar voor de volksgezondheid.""Haat werd in het verleden vaak gedefinieerd als een negatieve emotie, een gevoel. Ik ben naar haat beginnen te kijken als arts. We moeten haat nooit aanvaarden als zijnde een emotie. Haat is extreem en zwaar, het is een chronische, besmettelijke en destructieve ziekte."Maar niemand wordt geboren met haat, stelt dr. Abuelaish. Haat is het resultaat van blootstelling aan 'toxische' gebeurtenissen, die fysieke, psychologische, financiële, ... schade veroorzaken. Haat wordt verspreid door wat Abuelaish samenvat als 'hate speech' enerzijds, en door die hate speech te aanhoren, en vervolgens te herhalen en te uiten anderzijds.Izzedin Abuelaish: "We moeten haat bekijken in een systeem, met daarin een rol voor het individu, de familie, de gemeenschap, de samenleving. Kortom, de context waarin haat ontstaat. Nooit mogen we (iemand) zomaar beschuldigen, steeds moeten we de vraag stellen 'waarom?'. Waarom is iemand haatdragend? Als er een patiënt voor je zit, en je wil een diagnose stellen, vraag je als arts toch ook eerst naar zijn medische voorgeschiedenis?", aldus dr. Abuelaish.Volgens de Palestijnse arts moeten de pathofysiologie van haat, waarbij haat een ziekte is, nog meer en beter bestuderen. "De impact van haat is niet te onderschatten. Lichamelijk, psychisch, spiritueel, ... Haat destabiliseert, paralyseert. Het leidt tot stress met mogelijk enorme gezondheidsgevolgen, tot kanker toe." PreventieNaast onderzoek vervolgen en uitbreiden - "kennis is het licht" - is het de rol van beleidsmakers én artsen om aan preventie te doen. Investeren in preventie is investeren in gezondheid en ontwikkeling, meent Abuelaish. "Alles begint bij onderwijs, door armoede te bestrijden en door gelijkwaardigheid en een inclusieve samenleving te promoten." Preventie kan in verschillende 'lagen', ten eerste op jonge leeftijd, in de scholen. Nadien ziet de Palestijnse arts een rol weggelegd voor screening, met name door haat actief 'op te sporen' in personen met een hoogrisicoprofiel hiervoor. Bijvoorbeeld door aanwezig te zijn in bepaalde gemeenschappen en buurten, en door oog te hebben voor gemarginaliseerde groepen in de samenleving, zo besluit dokter Abuelaish. En men mag zeker niet vergeten, zo herhaalt de arts-gynaecoloog, "te vragen naar het waarom achter de haat".