We kennen allemaal het 'knuffelcontact'. Tijdens de lockdowns maakte dit ene simpele woord duidelijk dat we met z'n allen tijdens de COVID-crisis vooral veel nood hadden aan de nabijheid van anderen.

Menselijk contact bleek al even noodzakelijk als voedsel en andere primaire behoeften. We hebben nood aan iemand om aan te raken, iemand die we vertrouwen, iemand die kan troosten.

Meerdere onderzoeken toonden aan dat die nood ook nu nog sterk leeft. Het mentaal welzijn van onze bevolking blijft onder druk staan, zeker bij kinderen en jongeren. Onderzoek van Scienscano eerder dit jaar toonde aan dat drie op de tien personen die een slechte geestelijke gezondheid ervaren, daar niet over durven praten. Laat staan hulp zoeken ... . Dat kan en moet beter!

Ik hoor u denken: 'Maar de gezondheidszorg staat al zo onder druk, er zijn ellenlange wachtlijsten, patiëntenstops ...'. Klopt, en dat is een onderwerp dat ik graag een andere keer aankaart. Maar ik heb goed nieuws. Het hoeft niet altijd moeilijk te zijn...

Schrijf vanaf nu een 'mentaalmaatje' voor! Wat dat is? Het is iemand waarmee je vrijuit kan praten over je mentaal welzijn. Dat kan gaan om iemand uit je nabije omgeving, maar het kan ook een zorgprofessional zijn.

Mijn collega Patrick Colemont, beleidsmedewerker en ervaringsdeskundige bij het Vlaams Patiëntenplatform lanceerde de idee van het mentaalmaatje al in 2021. Het Vlaamse relanceplan maakt het mogelijk om het concept nu ook bekend te maken.

Op 10 oktober, niet toevallig de Werelddag Geestelijke Gezondheid, staat de website www.mentaalmaatje.be online. Je vindt er informatie en tips, bijvoorbeeld zeven tips om als mentaalmaatje aan de slag te gaan. Want waar ik in mijn vorige column de onbeschikbaarheid van geneesmiddelen aanklaagde pleit ik nu voor overvloedig voorschrijven. Iedereen kan immers de rol van mentaalmaatje opnemen, het kan niet onbeschikbaar zijn. De enige vereiste is een gezonde dosis luisterbereidheid.

De enige vereiste is een gezonde dosis luisterbereidheid

Een tip: lotgenoten in patiëntenverenigingen nemen deze rol vaak al spontaan op voor personen met een chronische aandoening. Dus ook dàt kan u voorschrijven. Een overzicht van alle Vlaamse zelfhulpgroepen kan u vinden op www.zelfhulp.be.

"Ik dacht altijd dat ik veel vrienden had doordat ik zoveel vrienden had op sociale media. Toen ik een depressie kreeg, voelde ik dat ik niet zomaar met iedereen hierover kon praten. Ik zocht vooral steun bij één goede vriendin. Ze luisterde naar mij en stond voor mij klaar. Ik was heel blij dat ik haar had!"

Ik vraag u dus om alert te blijven voor het psychisch welbevinden van uw patiënten en indien nodig een mentaalmaatje of patiëntenvereniging voor te schrijven*. Het blijft jammer genoeg hard nodig. Die alertheid voor mentaal welzijn is een taak voor àlle artsen en zorgverleners, niet alleen voor huisartsen en psychiaters. Het is immers heel simpel: soms kan een goed gesprek met een mentaalmaatje wonderen doen.

Hebt u als arts zélf eigenlijk al een mentaalmaatje? Ik wens het u van harte toe.

*Uiteraard blijft professionele zorg door een gediplomeerd zorgverlener soms aangewezen.

We kennen allemaal het 'knuffelcontact'. Tijdens de lockdowns maakte dit ene simpele woord duidelijk dat we met z'n allen tijdens de COVID-crisis vooral veel nood hadden aan de nabijheid van anderen. Menselijk contact bleek al even noodzakelijk als voedsel en andere primaire behoeften. We hebben nood aan iemand om aan te raken, iemand die we vertrouwen, iemand die kan troosten. Meerdere onderzoeken toonden aan dat die nood ook nu nog sterk leeft. Het mentaal welzijn van onze bevolking blijft onder druk staan, zeker bij kinderen en jongeren. Onderzoek van Scienscano eerder dit jaar toonde aan dat drie op de tien personen die een slechte geestelijke gezondheid ervaren, daar niet over durven praten. Laat staan hulp zoeken ... . Dat kan en moet beter!Ik hoor u denken: 'Maar de gezondheidszorg staat al zo onder druk, er zijn ellenlange wachtlijsten, patiëntenstops ...'. Klopt, en dat is een onderwerp dat ik graag een andere keer aankaart. Maar ik heb goed nieuws. Het hoeft niet altijd moeilijk te zijn... Schrijf vanaf nu een 'mentaalmaatje' voor! Wat dat is? Het is iemand waarmee je vrijuit kan praten over je mentaal welzijn. Dat kan gaan om iemand uit je nabije omgeving, maar het kan ook een zorgprofessional zijn. Mijn collega Patrick Colemont, beleidsmedewerker en ervaringsdeskundige bij het Vlaams Patiëntenplatform lanceerde de idee van het mentaalmaatje al in 2021. Het Vlaamse relanceplan maakt het mogelijk om het concept nu ook bekend te maken. Op 10 oktober, niet toevallig de Werelddag Geestelijke Gezondheid, staat de website www.mentaalmaatje.be online. Je vindt er informatie en tips, bijvoorbeeld zeven tips om als mentaalmaatje aan de slag te gaan. Want waar ik in mijn vorige column de onbeschikbaarheid van geneesmiddelen aanklaagde pleit ik nu voor overvloedig voorschrijven. Iedereen kan immers de rol van mentaalmaatje opnemen, het kan niet onbeschikbaar zijn. De enige vereiste is een gezonde dosis luisterbereidheid. Een tip: lotgenoten in patiëntenverenigingen nemen deze rol vaak al spontaan op voor personen met een chronische aandoening. Dus ook dàt kan u voorschrijven. Een overzicht van alle Vlaamse zelfhulpgroepen kan u vinden op www.zelfhulp.be. Ik vraag u dus om alert te blijven voor het psychisch welbevinden van uw patiënten en indien nodig een mentaalmaatje of patiëntenvereniging voor te schrijven*. Het blijft jammer genoeg hard nodig. Die alertheid voor mentaal welzijn is een taak voor àlle artsen en zorgverleners, niet alleen voor huisartsen en psychiaters. Het is immers heel simpel: soms kan een goed gesprek met een mentaalmaatje wonderen doen. Hebt u als arts zélf eigenlijk al een mentaalmaatje? Ik wens het u van harte toe.*Uiteraard blijft professionele zorg door een gediplomeerd zorgverlener soms aangewezen.