De laatste jaren zijn de Vikingen niet van je scherm te slaan. Met series als 'Vikings: Valhalla', de opvolger van de serie 'Vikings', werd een dece overbrugd.

In 2020 verscheen daar bovenop "Ragnarok". In de bioscoop kon je gaan kijken naar 'Thor', met zijn vele vervolgen, en 'The Northman', waarin de IJslandse muzikante Björk in de huid kruipt van een zieneres.

Laten we eens kijken of de Berzerkers, de woeste Vikingkrijgers, een DNA-spoor achtergelaten hebben onder de vorm van ziektes.

De ziekte van Baron Guillaume Dupuytren (1777-1835) is een deels genetische aandoening die zich vaak manifesteert in Scandinavië. Vandaar wordt ze in de volksmond ook wel 'de Vikingziekte' genoemd, met het ontstaan van de karakteristieke klauwhand, de 'Vikinghand'. Door het Neanderthaler-DNA (op chromosomen 7, 8 en 17) is het risico op Dupuytren's contractuur ruim vier keer hoger (Ågren et al., Molecular Biology and Evolution, 2023). Tussen de 1 en 2 procent van het genoom is afkomstig van Neanderthalers (EPDR1-gen).

Echter, Ng en collega's (Journal of Hand Surgery, 2020) vonden recent geen link tussen Dupuytren's ziekte en de Vikingen.

Is multiple sclerose (MS), de arctische tegenhanger van 'HTLV-1-associated myelopathy (HAM)/tropical spastic paraparesis (TSP)', dan een Vikingziekte? In IJsland vinden we een beschrijving terug van het ziekteproces van Vikingvrouw Halldóra in de periode 1193-1198. Dat vertoont sterke gelijkenissen met het verloop van MS (Holmøy, Eur Neurol, 2006).

Is multiple sclerose een vikingziekte?

Maar of de vele Vikingreizen bijgedragen hebben tot verspreiding van MS is een mogelijkheid die louter een geografische hypothese blijkt en blijft (Poser, Acta Neurol Scand, 1995).

De Vikingrooftochten en het zich vestigen over grote delen van Europa tijdens de middeleeuwen, hebben mogelijk de meest voorkomende Amyotrofe Lateral Sclerose (ALS) mutatie verspreid, de C9orf72.

Hereditaire Hemochromatose (HH) is een ziekte die freqent voorkomt in Noord-Europa. Maar de mutatie HFE-C282Y is eerder van Keltische origine, hoewel we dan weer niet mogen spreken van een Keltisch gen.

De mutatie heeft nadien Scandinavië bereikt (Lucotte & Dieterlen, Blood Cells, Molecules, and Diseases, 2003). Vanuit Scandinavië werden de Orkney en Faëroër Eilanden, en IJsland aangedaan (Helgason et al., Am J Hum Genet, 2001).

Milman en Pedersen gaan dan weer wél voor een Vikingorigine van de Cys282Tyr mutatie van het HFE-gen (Clin Genet, 2003).

In Egils Saga, lijkt het aannemelijk dat hoofdprotagonist Egill Skallagrímsson aan de ziekte van Paget leed, een aandoening met genetische predispositie.

In het verleden werden dus een aantal ziektes toegeschreven aan de vikingen, echt hard bewijs van de DNA-Diaspora ontbreekt echter tot op heden.

'We come from the land of the ice and snow From the midnight sun where the hot springs flow The hammer of the gods Will drive our ships to new lands' (Led Zeppelin, Immigrant Song, 1970)

De laatste jaren zijn de Vikingen niet van je scherm te slaan. Met series als 'Vikings: Valhalla', de opvolger van de serie 'Vikings', werd een dece overbrugd. In 2020 verscheen daar bovenop "Ragnarok". In de bioscoop kon je gaan kijken naar 'Thor', met zijn vele vervolgen, en 'The Northman', waarin de IJslandse muzikante Björk in de huid kruipt van een zieneres.Laten we eens kijken of de Berzerkers, de woeste Vikingkrijgers, een DNA-spoor achtergelaten hebben onder de vorm van ziektes. De ziekte van Baron Guillaume Dupuytren (1777-1835) is een deels genetische aandoening die zich vaak manifesteert in Scandinavië. Vandaar wordt ze in de volksmond ook wel 'de Vikingziekte' genoemd, met het ontstaan van de karakteristieke klauwhand, de 'Vikinghand'. Door het Neanderthaler-DNA (op chromosomen 7, 8 en 17) is het risico op Dupuytren's contractuur ruim vier keer hoger (Ågren et al., Molecular Biology and Evolution, 2023). Tussen de 1 en 2 procent van het genoom is afkomstig van Neanderthalers (EPDR1-gen). Echter, Ng en collega's (Journal of Hand Surgery, 2020) vonden recent geen link tussen Dupuytren's ziekte en de Vikingen. Is multiple sclerose (MS), de arctische tegenhanger van 'HTLV-1-associated myelopathy (HAM)/tropical spastic paraparesis (TSP)', dan een Vikingziekte? In IJsland vinden we een beschrijving terug van het ziekteproces van Vikingvrouw Halldóra in de periode 1193-1198. Dat vertoont sterke gelijkenissen met het verloop van MS (Holmøy, Eur Neurol, 2006). Maar of de vele Vikingreizen bijgedragen hebben tot verspreiding van MS is een mogelijkheid die louter een geografische hypothese blijkt en blijft (Poser, Acta Neurol Scand, 1995).De Vikingrooftochten en het zich vestigen over grote delen van Europa tijdens de middeleeuwen, hebben mogelijk de meest voorkomende Amyotrofe Lateral Sclerose (ALS) mutatie verspreid, de C9orf72. Hereditaire Hemochromatose (HH) is een ziekte die freqent voorkomt in Noord-Europa. Maar de mutatie HFE-C282Y is eerder van Keltische origine, hoewel we dan weer niet mogen spreken van een Keltisch gen. De mutatie heeft nadien Scandinavië bereikt (Lucotte & Dieterlen, Blood Cells, Molecules, and Diseases, 2003). Vanuit Scandinavië werden de Orkney en Faëroër Eilanden, en IJsland aangedaan (Helgason et al., Am J Hum Genet, 2001). Milman en Pedersen gaan dan weer wél voor een Vikingorigine van de Cys282Tyr mutatie van het HFE-gen (Clin Genet, 2003).In Egils Saga, lijkt het aannemelijk dat hoofdprotagonist Egill Skallagrímsson aan de ziekte van Paget leed, een aandoening met genetische predispositie. In het verleden werden dus een aantal ziektes toegeschreven aan de vikingen, echt hard bewijs van de DNA-Diaspora ontbreekt echter tot op heden.'We come from the land of the ice and snow From the midnight sun where the hot springs flow The hammer of the gods Will drive our ships to new lands' (Led Zeppelin, Immigrant Song, 1970)