...

Waarover gaat het? Een uroloog werkzaam in een ziekenhuis voerde een ureterorenoscopie uit. Deze procedure diagnosticeert en behandelt in de blaas en de urineleider urinewegproblemen, waaronder steenvorming. Na een initiële laserbehandeling werd een fragment van de steen in een dormia-katheder geplaatst met de bedoeling deze te verwijderen. Tijdens deze handeling trad er echter een storing op in de katheder. In plaats van over te gaan tot een open chirurgische ingreep aan het urologische systeem, probeerde de uroloog de defecte dormia-katheter met externe trekkracht te verwijderen. Dit leidde uiteindelijk tot een afscheuring van het lichaamsweefsel in de linker-urineleider. Alsnog was een open chirurgische ingreep noodzakelijk.De patiënt stelde de arts en het ziekenhuis aansprakelijk voor de door hem geleden schade. Het hof van beroep in Antwerpen oordeelde dat het behandelingscontract tussen arts en patiënt en het zorgcontract tussen het ziekenhuis en die patiënt veiligheidsverplichtingen kan bevatten. Een van die verplichtingen is het gebruik van 'veilig medisch materiaal'. De meeste verplichtingen van een arts tegenover de patiënt zijn zogenaamde inspanningsverbintenissen: de arts garandeert geen resultaat (zijnde een juiste diagnose; de genezing na een behandeling) maar 'slechts' een inspanning. Gelet op de onzekerheid die nu eenmaal inherent is aan de afloop van medische ingrepen (het 'aleatoir' karakter ervan) kan het resultaat niet worden gegarandeerd. Als het resultaat niet wordt bereikt, moet de patiënt aantonen dat de arts niet de inspanningen heeft gedaan die men van een zorgvuldig handelende arts mag verwachten. Een zware bewijslast dus. Sommige verplichtingen kunnen wel een resultaatsverbintenis inhouden, zoals het juiste been (links of rechts) amputeren. Als dat misloopt moet de patiënt alleen aantonen dat het beoogde resultaat niet is bereikt. Het hof van beroep in Antwerpen oordeelde dat ook de verplichting om veilig medisch materiaal te gebruiken zo'n inspanningsverbintenis is. Tegen deze uitspraak werd beroep ingesteld bij het Hof van Cassatie. In een arrest van 12 mei 2023 oordeelde het Hof dat het oordeel van het hof van beroep dat de verplichting veilig medisch materiaal te gebruiken geen aleatoir karakter heeft. Het is dus een resultaatsverbintenis is en dus was het oordeel juridisch verantwoord. Vermits vaststond dat het resultaat niet was behaald, werden arts en ziekenhuis vermoed een fout te hebben gemaakt. Dat vermoeden kon enkel worden weerlegd door het bewijs te leveren van een andere oorzaak. En vermits dat bewijs niet kon geleverd worden, stond de aansprakelijkheid van de arts en het ziekenhuis vast.