'We zijn er nog lang niet'

Afgelopen zaterdag maakte de Staten-Generaal van de Geestelijke Gezondheidszorg (SGGG) - een 45-tal organisaties uit de ggz, voorzieningen en verenigingen, van zorgverlening, over belangenbehartiging tot patiënten- en familieparticipatie - het bilan op na de voorstelling van zijn 'noodprogramma' twee jaar geleden. Voor het eerst kwam de gehele sector destijds bijeen om (een pakket) drastische hervormingen te eisen voor de geestelijke gezondheidszorg. Door de krachten te bundelen kwam de geestelijke gezondheid(szorg) op de agenda: in de Wetstraat, de media, de bredere samenleving, klopt de Staten-Generaal zich op de borst. Die gaat voortaan overigens door het leven als de Staten-Generaal van de Geestelijke Gezondheid en niet langer Staten-Generaal van de Geestelijke Gezondheidszorg. "De beste voorzorg om op zorg beroep te moeten doen is een goede geestelijke volksgezondheid. Dat is het werk van een hele maatschappij", klinkt het bij de organisatoren.De online bijeenkomst werd ingezet met het overlopen van de verwezenlijkingen van de afgelopen jaren. Zo droeg de SGGG onder meer bij aan de federale resolutie die o.m. voorstelt 12% van het gezondheidsbudget aan geestelijke gezondheidszorg te besteden. 200 miljoen euro federale steun voor meer werkkrachten in de geestelijke gezondheidszorg, vastgelegd in het regeerakkoord, werd gevraagd en gekregen. Er kwamen ook bijkomende investeringen op Vlaams niveau voor de centra geestelijke gezondheidszorg (12 miljoen euro). In het licht van de coronapandemie konden aangekondigde besparingen teruggedraaid worden. Die pandemie gaf de aandacht voor 'mentaal welzijn' overigens onverwacht een boost, zag ook de ggz-sector. "De overheid deed haar duit in het zakje. De sensibilisering lijkt taboe en stigma te doen afnemen. Maar we zijn er nog lang niet." Eerder dan nieuwe 'eisen' werd op de tweede Staten-Generaal een top vijf voorgesteld van 'innovatieve oplossingen'. Psychiater Kirsten Catthoor, woordvoerder van de Staten-Generaal: "Wij willen een geestelijke gezondheidszorg met een stimulerende financiering zonder nefaste neveneffecten, een aanklampende psychiatrie zonder drempels van jong naar volwassen, en een inclusieve psychiatrie zonder armoedevallen." Ook moeten er netwerken opgezet worden voor gespecialiseerde zorg en interprofessionele samenwerking die adequaat gefinancierd worden, "net zoals dat in kankerbehandelingen gebeurt". Last but not least is een open en toegankelijke zorg zonder wachtlijsten wenselijk. Het capaciteitstekort in vrijwel alle vormen van geestelijke gezondheidszorg dient te worden weggewerkt, "zodat iedereen met een zorgnood binnen een redelijke termijn een behandeling kan krijgen", stipt prof. Frieda Matthys (voorzitter van de SGGG) aan. "Liefst nu. Niet later. Niet na 100 dagen of langer wachten. Dan is het te laat."