...

Platonov bekritiseerde openlijk de corrupte praktijken van Bolsjewieken tijdens de hongersnood van 1921. Daarom werd hij geroyeerd en gepest en zijn zoon werd naar een strafkamp gestuurd waarvan die doodziek terugkwam. Platonov eindigde als conciërge van een appartementencomplex waar hij elke morgen de binnenplaats veegde. Toen hij stierf in 1951 was hij bijna vergeten. Pas na de dooi van het hardvochtige regime na 1956 kon hij weer gelezen en gewaardeerd worden.Uitgeverij Van Oorschot heeft nu al zijn verhalen uitgebracht in hun onvolprezen Russische Bibliotheek. Het merendeel werd nooit eerder vertaald. In de vertaling van Aai Prins krijgt de lezer nu meer dan 800 pagina's prachtig dundrukpapier vol literatuur om duimen en vingers af te likken. Prins slaagt er in het inventieve Russisch vol eigenzinnige woordkeuzes en zinswendingen om te zetten in soepel lopend hedendaags Nederlands. Het dompelt de lezer onder in de Russische cultuur, doordrenkt van hartstocht en emotie, kleurrijk tot leven gebracht door een schrijver die opgroeide in armoede en ontbering.Platonov kreeg bij de spoorwegen een opleiding tot elektrotechnicus. Treinen, locomotieven, stoom en stroom zijn terugkerende motieven in zijn werk. Hij werkte jarenlang aan irrigatie en elektrificatie van het platteland. De natuur naar de hand van de mens zetten tot heil van iedereen, wat doorklinkt in tal van zijn personages, zag hij als zijn opdracht.De revolutionaire voortgang door techniek en wetenschap die het communisme oorspronkelijk beloofde was voor Platonov een middel om te strijden tegen onrecht en stupiditeit. Hij was in zijn jonge jaren nog een overtuigd partij lid, zijn pen als wapen. Maar hij werd steeds kritischer over onbewezen methoden en irrationele ideologie. Geen wonder dat hij zich de woede van Stalin op de hals haalde als hij in zijn verhalen op vermakelijke wijze vertelt hoe weinig greep de kleinzielige leiders hebben op de werkelijkheid, hoe blind ze zijn voor wat fout gaat en hoeveel mensen daarvan het slachtoffer worden.Daarnaast wordt hij blij van de geur van staal en olie. Voor hem hebben machines een ziel. In veel van de verhalen maakt de wetenschap het leven aangenaam en de mensen gelukkig. Platonov was een proletarisch realist, met in tal van vertellingen een utopistische of futuristische verheerlijking van machines, fabrieken en mechanisatie. Daarmee zijn deze verhalen naast diepmenselijke literaire hoogstandjes ook fascinerende getuigenissen van een turbulente tijd vol vooruitgangscatastrofen.