...

Na Spiegel im Spiegel in 2015 en Faces in 2017, sloegen het PAK (Platform voor Actuele Kunsten) en het Gentse Museum Dr. Guislain andermaal de handen in elkaar voor een expo in het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus in Beernem. Verwacht u aan fotografie, schilder- en beeldhouwkunst en een video-installatie. Sint-Amandus en Guislain behoren tot dezelfde overkoepelende groep: de Broeders van Liefde. De samenwerking verliep volgens curator Frank Demarest heel erg vlot. Bart Marius, de nieuwe artistiek directeur van het Museum Dr. Guislain schreef een magnifiek voorwoord in de catalogus en nam de introductie op zich tijdens de vernissage.Frank Demarest vertelt ons hoe het allemaal begon: "Ik ging in het centrum acht jaar lang elke dinsdag een bevriende kunstenaar opzoeken die er wegens een zware psychose verbleef. Zo kwam ik in gesprek met de directie van Sint-Amandus. Ik vond het belangrijk de 'grenzen' van de psychiatrie af te tasten: de dunne grens tussen de psychiatrie en wat 'de gewone wereld' wordt genoemd."Met A Butterfly's Scream weerklinkt volgens Frank Demarest een onhoorbare roep naar begrip en erkenning: "Het gaat voornamelijk over de stille isolatie waarin de bewoners zich be- vinden, de breekbaarheid, de wankelbaarheid, de vervreemding. Ik vind het heel belangrijk dat psychiatrische centra geen geïsoleerde 'vestingen' zijn. De vele bezoekers van de expo maken ook kennis met de instelling. Voor velen een plaats waar ze nooit eerder kwamen en zo een heuse ontdekking. De wereld van de psychiatrie maakt onderdeel uit van onze samenleving, waarbij integratie meer dan belangrijk is. Met de expo wens ik een ander beeld te scheppen van de psychiatrie, geen vreemde wereld, maar een realiteit waarin iedereen terecht kan komen." De tentoonstelling A Butterfly's Scream kronkelt in het gebouw Sint-Marie door de gangen van de beneden- en eerste verdieping. In enkele kleine bureaus en zalen komen grotere kunstwerken en een videovertoning extra tot hun recht. Frank Demarest: "Het is één van de enige gebouwen waar geen bewoners overnachten. Er is wel dag- opvang. Daarom werd mij deze locatie ter beschikking gesteld." Om daar te geraken wandelen de expobezoekers eerst het gigantische domein op, wat net als in het Museum Dr. Guislain op zich voor een aparte ervaring zorgt.De titel van de expo werd ontleend aan When the music's over, een song van The Doors . Volgens Demarest maakt Jim Morrison de schreeuw van de vlinder hoorbaar. Het verschil met de twee vorige edities ligt volgens Demarest vooral in de 'positiviteit'. "Het is immers niet allemaal kommer en kwel in de instelling. Daarom hebben we samen de beslissing genomen om ook werk van outsiderkunstenaars te tonen, hoofdzakelijk bewoners van het centrum. Ik zoek niet naar specifieke artiesten, wel eerder naar werk waar ik mijn verhaal mee kan brengen."Zo zijn er ook enkele kunstwerken die voortspruiten uit een samenwerking tussen outsiderkunstenaars uit het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus. Op het einde van het tentoonstellingsparcours zien we hoe in een kleine ruimte een video op een muur ge- projecteerd wordt. We lezen eerst enkele teksten op de muur die heel aparte persoonlijke beschouwingen over de prostaat blijken te zijn. De video van de hand van Pascale Pollier en Annemarie Casteleyn toont een man die prostaatkanker heeft en een soort performance brengt. Ons deden de beelden denken aan de film Eraserhead van David Lynch. Frank Demarest duidt kort de video: "Het is zijn SCREAM. Je ziet de psy- chische weerslag van een fysisch probleem. De onduidelijke woorden vormen een metafoor voor de soms vreemde gedachtekronkels van de bewoners van het psychiatrisch centrum."