...

George Gershwin (1898-1937), pseudoniem van Jacob Gershowitz, wordt onvermijdelijk geassocieerd met de bekende Rhapsody in Blue, die de componist op 14 dagen tijd schreef, maar ook met An American in Paris en de opera Porgy and Bess.Geboren in New York als zoon van een ingeweken Joods-Russische familie uit Sint Petersburg, blijft George onafscheidelijk verbonden met zijn twee jaar oudere broer Ira, die later de teksten van zijn liederen en muzikale komedies zal schrijven. De kleine Georges is heel wispelturig en ongedisciplineerd. De school interesseert hem niet en zijn aandacht gaat vooral naar rolschaatsen en ravotten met zijn makkers op straat. Op 12-jarige leeftijd krijgt zijn broer Ira een piano. Ook Georges zet zich aan het klavier. Zijn uitzonderlijk talent komt al vlug tot uiting en hij kan lessen volgen bij een uitmuntende leraar, die hem de grote klassiekers zoals Chopin, Liszt en Debussy leert spelen, maar hem ook de ragtime en jazz leert ontdekken. Als hij 18 is, ontmoet hij de beroemde acteur en danser Fred Astaire, met wie hij voor de rest van zijn leven bevriend blijft. Zijn carrière start in Broadway, waar hij zangers met de piano begeleidt. Zijn eerste composities kennen meteen veel succes en worden op miljoenen exemplaren verdeeld en verkocht. Na WO I is Gershwin wereldwijd erg populair en zeer gegeerd in mondaine middens. Zijn improvisaties zijn legendarisch. Hij is hyperactief, in alles geïnteresseerd en voortdurend met iets bezig, danst, schildert portretten, tekent karikaturen, speelt tennis en golf, houdt van vissen, paardrijden, boksen en discussieert graag over literatuur en poëzie. Naast zijn werk als componist, profiteert hij ook ten volle van het bruisende uitgaansleven in New York en ontvangt hij artiesten en notabelen bij hem thuis.Door zijn veelzijdig talent en elegant voorkomen had Gershwin ook veel succes bij het andere geslacht, maar is nooit getrouwd. "Waarom zou ik mij met één vrouw tevreden stellen, terwijl ik er zoveel kan hebben als ik maar wil", zou hij wel eens verklaard hebben. Zo had hij onder meer een kortstondige relatie met Paulette Godard, de derde echtgenote van Charlie Chaplin.Op 11 februari 1937 had Gershwin, bij het spelen van zijn Concerto in F met het Los Angeles Symphony Orchestra, een black-out met coördinatiestoornissen, voorafgegaan door een bijzondere waarneming van verbrande rubber. Hij sloeg enkele noten over en speelde eventjes vals.Nadien kreeg hij nog enkele epilepsieaanvallen. Enkele weken later was hij bij de kapper, noteerde dezelfde eigenaardige geur en verloor even het bewustzijn. Zijn omgeving dacht dat die symptomen het gevolg waren van oververmoeidheid en stress, maar in juni verergerde zijn toestand. Hij kloeg over hevige hoofdpijn en visusstoornissen, was apathisch, verward en prikkelbaar, terwijl dezelfde eigenaardige reuksensatie steeds vaker optrad. Nog verontrustender was het feit dat hij op een dag zijn lichaam met chocolade insmeerde en zijn chauffeur tijdens het rijden uit de wagen slingerde! Bij opname in het ziekenhuis werd een neurologisch bilan opgemaakt, stelde de arts de diagnose van hysterie en werd Gershwin al na drie dagen ontslagen! Twee weken later verloor hij het bewustzijn en werd hij met spoed in semi-comateuse toestand opgenomen in een ziekenhuis in Los Angeles, waar een linkszijdige verlamming en uitgesproken papiloedeem werden vastgesteld. Men stelde uiteindelijk de diagnose van maligne hersentumor.In allerijl werd de wereldbekende neurochirurg Harvey Cushing telefonisch geraadpleegd. Deze wees de operatie af omdat hij recentelijk met pensioen was en verwees de patiënt naar zijn jongere en even vermaarde collega Walter Dandy, die in Boston verbleef en dus een zekere tijd nodig had om in LA te landen.Een ventriculogram, een onderzoek dat door Dandy was op punt gesteld, situeerde het gezwel in de rechter temporale kwab. Ondertussen verslechterde de toestand van Gershwin zienderogen. Op 10 juli werd dan toch nog een heelkundige ingreep uitgevoerd, maar de tumor kon slechts gedeeltelijk worden verwijderd. Het anatomopathologisch onderzoek wees op een hooggradig maligne astrocytoom (of glioblastoom).Gershwin bleef comateus en overleed daags na de ingreep. De begrafenisplechtigheid vond plaats in een synagoge in New York, in het bijzijn van duizenden sympathisanten. Hij werd begraven in het kerkhof van Westchester Hills in Hastings-on-Hudson, nabij New York.George Gershwin is ook na zijn dood heel populair gebleven. Volgens Leonard Bernstein componeerde hij "de beste melodieën sinds Tsjaikovski". Hij is er in geslaagd de link te leggen tussen jazz en symfonische muziek en hierbij de juiste toon te vinden. Hij werd hierin aangemoedigd door Maurice Ravel. Beiden kenden en apprecieerden elkaar vrij goed. Maar Ravel wou voor Gershwin geen voorbeeld zijn, hij vond dat de Amerikaan zichzelf moest blijven en dat "het beter was een schitterende Gershwin te zijn dan een slechte Ravel". Merkwaardig genoeg stierven beiden hetzelfde jaar na een hersenoperatie. George Gershwin heeft ons een 100-tal liederen en meer dan 50 muzikale comedies nagelaten.