Een integrale omkadering voor psoriasis

Zorgprogramma PsoPlus stoelt op twee vaststellingen. In eerste instantie het recent ontstane besef dat psoriasis meer is dan alleen een huidziekte. Zeker bij ernstige huidletsels hebben psoriasispatiënten een verhoogd risico op cardiovasculair lijden en overgewicht/obesitas. Daarnaast bestaat er bij hen een frequenter voorkomen van psychosociale problemen, met inbegrip van verslaving aan alcohol of tabak. "Als Center of Excellence voor de behandeling van psoriasis voelden wij ons geroepen om dat bredere plaatje te benaderen met een integrale aanpak", zegt prof. Lambert.De tweede vaststelling betreft de indrukwekkende uitbreiding tijdens de jongste jaren van het aantal behandelingsopties. Dankzij dat aanbod kan men voortaan bij de meerderheid van de patiënten de huidletsels doen verdwijnen. Op voorwaarde echter dat men per patiënt aan de hand van de nodige persoonsgebonden informatie de meest geschikte behandeling kiest (zie ook Clinical Update op pagina 14-15).Jo Lambert stelde vast dat men dat geheel van relevante gegevens niet kan verzamelen in de tijdspanne van een klassiek contact tussen arts en patiënt. Een nieuwe werkwijze kwam tot stand.In het kader van PsoPlus vult de patiënt al tijdens zijn verblijf in de wachtzaal een vragenlijst in, waarmee hij de weerslag van psoriasis op zijn levenskwaliteit schetst. Daarna volgt een contact met een verpleegkundige, die een uitgebreide anamnese afneemt. Er wordt gepeild naar de historiek van de ziekte en omgang met de ziektelast, co-morbide aandoeningen, het sociaal netwerk en de levensstijl. Ook de verwachtingen in het kader van de huidige zorgvraag komen aan bod. Bijvoorbeeld: wil de patiënt zijn letsels snel zien opklaren, of gaat hij veeleer voor een geleidelijke aanpak, die extra veiligstelt voor bijwerkingen? Dankzij dit voortraject beschikt de dermatoloog al over een patiëntprofiel als het eigenlijke consult van start gaat. Daardoor kan de psoriasisbehandeling vlot worden gepersonaliseerd.Maar niet alleen dat. PsoPlus houdt ook in dat de patiënt voor zijn co-morbide aandoeningen doorverwijzing krijgt naar andere specialisten of naar de huisarts. Bij een volgend consult wordt nagegaan of de patiënt aan de doorverwijzing gevolg heeft gegeven en welke vorderingen hij op dat gebied heeft gemaakt. Tussen twee raadplegingen geen black-outs: het team beheert een contactpunt per e-mail, bijvoorbeeld voor het melden van medicamenteuze bijwerkingen of complicaties. Psoriasis wordt zodoende omkaderd met een multidisciplinaire zorgcyclus zoals men die bijvoorbeeld ook opbouwt rond diabetes.Zo'n multidisciplinaire aanpak vereist uiteraard extra inzet van mensen en middelen. "Ik kreeg de vraag of het allemaal wel de investering waard was", stelt Jo Lambert. "Maakt een patiënt die binnen PsoPlus wordt begeleid het beter dan iemand die bij een dermatoloog een klassieke behandeling krijgt?"Vandaar dat een onderzoek wordt opgezet naar de meerwaarde van het project. Prof. Lambert: "We gaan het resultaat uitdrukken onder vorm van een breuk. In de teller: de uitkomsten. In de noemer: de kostprijs. Dit zijn de principes van 'waardegedreven zorg'. We zullen dus nauwkeurig in kaart brengen hoe onze patiënten evolueren op het vlak van huidletsels, levenskwaliteit, dagelijks functioneren, co-morbiditeit, enzovoort. Anderzijds registreren we de tijdsinvestering van administratief personeel en zorgverleners, alsook het extra gebruik van middelen, zoals lokalen. Het quotiënt zal worden vergeleken met gegevens over patiënten in het klassieke traject."Deze oefening is voor het team een leerschool: "We merken dat de dermatoloog rustig een gedeelte van zijn taken kan delegeren naar een zorgverlener die minder kost, met een evenwaardig resultaat inzake patiënttevredenheid."Prof. Lambert maakt alvast een stukje van de balans op: "Dankzij een klare kijk op het profiel van de patiënt en de ziektelast, zien we dat we sneller doortastend gaan behandelen. Dat houdt onder andere in dat we veel sneller biologicals inzetten, die de beste uitkomst geven. Dat is natuurlijk een factor die de behandeling duurder maakt. We hopen echter met onze analyse aan te tonen dat we uiteindelijk kostenbesparend werken, bijvoorbeeld omdat de patiënt door de behandeling beter sociaal en professioneel geïntegreerd blijft of wordt, of zodanig ziektevrij blijft dat hij of zij minder vaak moet langskomen."En ze concludeert: "Het heeft enige tijd geduurd voor artsen en patiënten psoriasis gingen zien als een systemische, multifactoriële aandoening. Het is niet de taak van de patiënt om de complexe zorg daarvoor te coördineren. Gezien het specialistische karakter van de behandeling van psoriasis, denk ik ook niet dat coördinatie hier de taak van de huisarts is. De huisarts kan zeker steun bieden. Maar hij kan nu eenmaal niet in alle behandelingsdomeinen de laatste ontwikkelingen behappen."