Vlaanderen start Alivia - het digitale zorgplan

Het DZOP is een basisproject van de hervorming van de eerstelijnszorg die Vlaams WGG-minister Jo Vandeurzen (CD&V) in 2017 - na de zesde staatshervorming - opstartte. Het opzet stond ook al beschreven in het Eerstelijnsdecreet uit 2018, naast de Eerstelijnszones en de Zorgraden, de oprichting van Vivel,...CovidIn 2018 werd al een businessplan opgesteld en in 2019 werd het project gestart met nog voorbereidend onderzoek, maar alles viel in 2020 stil door de covidcrisis - tot in het najaar van 2021. De Vlaamse regering besloot de ontwikkeling van het DZOP verder uit te voeren met middelen uit het Relanceplan en in juni vorig jaar werd het projectmanagement uitbesteed aan KPMG. In november werd de ontwikkeling van de IT uitbesteed aan een consortium met DXC en CeGeKa.Een basisversie van het DZOP - ondertussen Alivia gedoopt - moet klaar zijn eind dit jaar. Dan beginnen ook twee pilots te lopen - één in Antwerpen en één in Zuid-West-Vlaanderen. Telkens zullen een twintigtal proefpersonen worden geselecteerd waarvoor een digitaal zorg- en ondersteuningsplan wordt opgesteld.Vijf basismodulesDit zorgplan is bedoeld voor mensen die thuis wonen en een complexe vraag hebben naar zorg en ondersteuning. In de proefprojecten zullen ook mensen worden meegenomen bij wie het gaat om palliatieve zorg. Het zijn ook niet alleen oudere mensen met verschillende chronische aandoeningen die er verder voor in aanmerking komen - het kan bijvoorbeeld ook gaan om een (jongere) persoon met een handicap.Alivia 1.0 zal vijf startmodules hebben. De eerste module bevat de inventaris van de 'levensdoelen' die zijn bevraagd: de wensen van de patiënt omtrent wonen, autonomie, relaties, hobby's - maar bij jongeren personen ook onderwijs of werk, bijvoorbeeld. De tweede module bevat de zorg- en ondersteuningsdoelen: wat de zorg en de ondersteuning die het team rond de persoon hem of haar biedt allemaal concreet voor ogen heeft.Een derde module somt dan de verschillende taken op die daarbij worden uitgevoerd - wie daarvoor verantwoordelijk is en wat de status is. De kinesitherapeut komt in een periode misschien dagelijks langs om bepaalde oefeningen te doen, de buurvrouw gaat enkele malen per week met de persoon een wandelingetje maken,...De vierde module geeft de leden van het team: de huisarts, de specialist, de familiehulp, de maatschappelijk werker,... Niet te vergeten ook de personen betrokken bij de mantelzorg: famiie, vrienden, buren,... Wat is de rol van ieder? Hoe kunnen anderen die persoon bereiken?De eerste die aan al die gegevens moet aankunnen is natuurlijk de persoon zelf rond wie het zorgplan is opgesteld. Het is een tool bedoeld voor zelfmanagement. In normale omstandigheden is het deze centrale persoon die de zorg ook zelf coördineert. Wanneer de persoon erg kwetsbaar is en de behoefte aan zorg en ondersteuning behoorlijk complex is, kan een coördinator of een case manager worden aangesteld.Een vijfde basismodule staat in voor de communicatie - hiermee kan de persoon rond wie het plan is opgesteld en de leden van het team boodschappen uitwisselen. Er is ook een journaal waarin notities kunnen worden gemaakt, eventueel met foto's en bestanden als bijlage.Wanneer de basisversie van Alivia eind 2023 klaar is, is het de bedoeling in de twee pilotregio's proef te draaien. De precieze plaats waar dit gebeurt wordt later deze maand bekend gemaakt. Beide regio's krijgen een Alivia-coachGeïntegreerde zorgAlivia zal voortbouwen op al bestaande toepassingen. De gegevens worden bewaard in de beveiligde omgeving van Vitalink, en de services van het eHealth-platform bewaken onder meer de toegang. Iemand van buiten het team, zal de informatie niet te zien krijgen.Verder zullen de ontwikkelaars beschikbare internationale standaards gebruiken. Het uitwisselen van boodschappen verloopt bijvoorbeeld volgens de specificaties van FIHR - de Fast Healthcare Interoperability Resources van HL7.Alivia zal beschikbaar komen als webtoepassing én als app. Die zullen voor het ruime publiek toegankelijk zijn na evaluatie van de twee proefprojecten. Dat is in 2024 of 2025.De bedoeling is dat de basisversie vervolgens nog wordt uitgebreid met nieuwe functies zoals een agenda en kalender. een dashboard voor belangrijke berichten, modules waarmee men extern medische gegevens kan ophalen - bijvoorbeeld het medicatieschema.Van bij de aanvang was het de bedoeling dat dit digitale zorgplan ook in verbinding staat met de software van zorgverleners, het elektronisch dossier van de huisarts bijvoorbeeld. Daarvoor worden later ook API's - gestandaardiseerde interfaces tussen toepassingen - ontwikkeld."Alivia maakt de werking tussen zorgverleners onderling transparanter", merkt de huidige opvolger van Jo Vandeurzen, CD&V-minister Hilde Crevits op. Voor haar is de toepassing een belangrijke stap in de verdere uitbouw van een geïntegreerde zorg in Vlaanderen.De bedoeling is dat iedereen die er behoefte aan heeft Alivia vrijblijvend kan gebruiken voor het opstellen en opvolgen van een zorgplan. Maar Vlaanderen werkt ook aan een nieuw uitvoeringsbesluit van het Eerstelijnsdecreet. Dat bouwt het wettelijk kader voor de zorgcoördinatie met behulp van de toepassing verder uit - en kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat er financiering komt voor een case manager in de omstandigheden waar dit nodig is.