Patiënt ontwaakt na 16 jaar uit vegetatieve toestand dankzij Hitchcock

Er bestaan weinig hulpmiddelen om neurale tekenen van bewustzijn op te sporen bij personen die niet lijken te reageren. Daarom riepen neurowetenschapper Lorina Naci en haar collega's aan de University of Western Ontario in Canada de hulp in van Hitchcock, en met verrassende resultaten. De onderzoekers lieten eerst een twaalftal gezonde mensen kijken naar een episode uit de reeks 'Alfred Hitchcock Presents' met als titel 'Bang! You're Dead' (letterlijk, 'Pang, je bent dood"). Tijdens die episode van 8 minuten wordt aan de hand van een vrij eenvoudig verhaal een intense spanning opgebouwd. Een kind van 5 jaar vindt het pistool van zijn oom en denkt dat het speelgoed is. Hij begint te doen alsof hij op mensen schiet, zonder te weten dat hij een echt wapen vasthoudt. Voor iemand die bij bewustzijn is, roept dat scenario momenten van echte spanning op, aldus Lorina Naci, vooral als de jongen het wapen op zijn moeder of zijn zuster richt. Lorina Naci en haar team registreerden de hersenactiviteit van de deelnemers aan de hand van functionele magnetische resonantie (fMRI). Als de spanning het hoogst was, nam de hersenactiviteit toe in de frontale en pariëtale hersenzones, die ook een rol spelen bij de aandacht en het redeneervermogen, en in de visuele en auditieve cortex. Daarna herhaalde het team het experiment bij twee patiënten in een permanente vegetatieve toestand: een jonge vrouw van 20 jaar die in 2007 in een coma viel, en een Canadees van 34 jaar, die in die toestand was sinds hij op de leeftijd van 18 jaar aangevallen werd. Bij de vrouwelijke patiënte was geen duidelijke reactie te zien, maar de man vertoonde een hersenactiviteit die vergelijkbaar was met die van de gezonde vrijwilligers. Dat wijst erop dat hij misschien de intrige kon volgen en begrijpen. "Zijn MRI was zelfs onmogelijk van dat van de anderen te onderscheiden", zegt Adrian Owen, co-auteur van dit onderzoek. Owen wijst er nog op dat van één op de vijf patiënten in diepe vegetatieve toestand verkeerdelijk wordt gesteld dat hij buiten bewustzijn is, terwijl hij alleen niet in staat is om te antwoorden. Volgens hem zou de 'Hitchcockmethode' kunnen helpen om 'locked-in'-patiënten op te sporen en zelfs om hun behandeling te verbeteren en op termijn een manier te vinden om met hen te communiceren.