Mijn masterthesis ging over het gebruik van wiskundige modellen van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) voor predicties van de HIV/AIDS-epidemie, mijn doctoraatsthesis over het gebruik van modellen in predicties van niet-overdraagbare verouderingsaandoeningen. Ik ben er nog steeds fier op.

De SOA-modellen toonden hoe je modellen kon gebruiken om inzicht te krijgen in gewenst beleid. Condooms hadden nauwelijks enige invloed op enige epidemie. Ze verlaagden het infectierisico. Het risico bij zes keer seksen mét condoom was ongeveer gelijk aan één keer zonder. In promiscue bevolkingen zet dat geen zoden aan de dijk. De motoren van SOA-epidemieën zijn kerngroepen, groepen zeer promiscue personen. Die pikken SOA snel op en geven ze snel door.

In Europese heteroseksuele bevolkingen waren kerngroepen klein en geïsoleerd, waardoor de HIV- epidemie er nooit op gang kwam. Het betekende mijn eerste onzachte botsing met de professionele academische circuits. Die dreven op bangmakerij om onderzoeksubsidies binnen te halen en op allianties met activisten om dit kracht bij te zetten. Het was veel efficiënter om het aantal wisselende sekscontacten te verminderen. Dat deden de hooggeschoolde en verstandige homo's in het Westen dan ook, maar dat mocht niet hardop gezegd worden.

Je moet weten hoe mensen mengen, hoe ze met elkander in contact komen en hoe ze het virus aan elkaar doorspelen. Dat weten we allemaal niet

Ons doctoraat was een dubbeldoctoraat (samen met de wiskundige econoom Jan Barendregt), waarin we haarfijn uiteen zetten dat wat we wilden, we niet konden. Dat is uitzonderlijk. Je kan met modellen stellingen verwerpen, maar niet voorspellen. We haalden beperkte wereldfaam door te verwerpen dat roken geld kost aan de gezondheidzorg. Het tegendeel was waar. De helft van de rokers stierf voortijdig aan spotgoedkope ziekten als hartdood, een fataal hartinfarct of onbehandelbare longkanker. Dat leidde tot de gevleugelde uitspraak: "Begraven is goedkoper".

Maar om te voorspellen was je model ofwel eenvoudig en simplistisch, ofwel complex en realistisch, maar daar vond een kat haar jongen niet terug. Dergelijke modellen zijn niet te verwerpen, daarom is het geen wetenschap. In de evidence-based medicine gebruiken we graden van evidence, waarbij de krachtigste evidence wordt geleverd door meerdere goed uitgevoerde trials met gelijklopende resultaten (A) tot expert consensus (E). Modellen zijn F (Fictie). Verhaaltjes praten de financier naar de mond met indrukwekkende plaatjes: daarom zijn die er dol op.

Voor modellen die het verloop van de coronapandemie betrouwbaar voorspellen in de maanden maart tot mei heb je nodig: het weer (een vroege of late lente maken een wereld van verschil), de fractie van de bevolking die immuun is, te meten aan T-cel reactiviteit, de fractie van de bevolking die na infectie asymptomatisch en niet besmettelijk blijft, dit alles naar leeftijd. Je moet weten hoe mensen mengen, hoe ze met elkander in contact komen en hoe ze het virus aan elkaar doorspelen. Dat weten we allemaal niet. Dus krijgen we een wenselijk verhaaltje dat mensen nog even in hun kot moet houden.

De auteur schrijft in eigen naam.

Mijn masterthesis ging over het gebruik van wiskundige modellen van seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) voor predicties van de HIV/AIDS-epidemie, mijn doctoraatsthesis over het gebruik van modellen in predicties van niet-overdraagbare verouderingsaandoeningen. Ik ben er nog steeds fier op.De SOA-modellen toonden hoe je modellen kon gebruiken om inzicht te krijgen in gewenst beleid. Condooms hadden nauwelijks enige invloed op enige epidemie. Ze verlaagden het infectierisico. Het risico bij zes keer seksen mét condoom was ongeveer gelijk aan één keer zonder. In promiscue bevolkingen zet dat geen zoden aan de dijk. De motoren van SOA-epidemieën zijn kerngroepen, groepen zeer promiscue personen. Die pikken SOA snel op en geven ze snel door. In Europese heteroseksuele bevolkingen waren kerngroepen klein en geïsoleerd, waardoor de HIV- epidemie er nooit op gang kwam. Het betekende mijn eerste onzachte botsing met de professionele academische circuits. Die dreven op bangmakerij om onderzoeksubsidies binnen te halen en op allianties met activisten om dit kracht bij te zetten. Het was veel efficiënter om het aantal wisselende sekscontacten te verminderen. Dat deden de hooggeschoolde en verstandige homo's in het Westen dan ook, maar dat mocht niet hardop gezegd worden. Ons doctoraat was een dubbeldoctoraat (samen met de wiskundige econoom Jan Barendregt), waarin we haarfijn uiteen zetten dat wat we wilden, we niet konden. Dat is uitzonderlijk. Je kan met modellen stellingen verwerpen, maar niet voorspellen. We haalden beperkte wereldfaam door te verwerpen dat roken geld kost aan de gezondheidzorg. Het tegendeel was waar. De helft van de rokers stierf voortijdig aan spotgoedkope ziekten als hartdood, een fataal hartinfarct of onbehandelbare longkanker. Dat leidde tot de gevleugelde uitspraak: "Begraven is goedkoper".Maar om te voorspellen was je model ofwel eenvoudig en simplistisch, ofwel complex en realistisch, maar daar vond een kat haar jongen niet terug. Dergelijke modellen zijn niet te verwerpen, daarom is het geen wetenschap. In de evidence-based medicine gebruiken we graden van evidence, waarbij de krachtigste evidence wordt geleverd door meerdere goed uitgevoerde trials met gelijklopende resultaten (A) tot expert consensus (E). Modellen zijn F (Fictie). Verhaaltjes praten de financier naar de mond met indrukwekkende plaatjes: daarom zijn die er dol op. Voor modellen die het verloop van de coronapandemie betrouwbaar voorspellen in de maanden maart tot mei heb je nodig: het weer (een vroege of late lente maken een wereld van verschil), de fractie van de bevolking die immuun is, te meten aan T-cel reactiviteit, de fractie van de bevolking die na infectie asymptomatisch en niet besmettelijk blijft, dit alles naar leeftijd. Je moet weten hoe mensen mengen, hoe ze met elkander in contact komen en hoe ze het virus aan elkaar doorspelen. Dat weten we allemaal niet. Dus krijgen we een wenselijk verhaaltje dat mensen nog even in hun kot moet houden.