Zijn vrouwelijke fietsers te braaf in het verkeer?

In de Franse hoofdstad stierven van 2005 tot 2017 in totaal 42 fietsers in het verkeer: 25 mannen en 17 vrouwen. Bij 24 van deze dodelijke ongevallen, of bijna de helft, was een vrachtwagen betrokken. Twee derde van de slachtoffers in deze categorie (16 doden) was vrouw, hoewel vrouwen minder dan de helft van het totale aantal fietsers uitmaken. Nog anders gesteld: op één na stierven alle vrouwelijke fi etsers die in Parijs om het leven kwamen in een dodehoekongeval.De situatie in Parijs is vergelijkbaar met die van andere grootsteden. Tussen 2009 en 2016 kwamen in Groot-Londen 91 fietsers om het leven. Bij die 91 waren er 29 vrouwen, en ook bij hen was de overgrote meerderheid slacht - o ffer van een dodehoekongeval.Hoe valt deze statistische anomalie te verklaren? Een verrassende hypothese is dat vrouwen zich beter aan de wegcode houden, en bij verkeerslichten netjes wachten tot het licht voor fi etsers op groen springt. Daardoor vertrekken ze vanuit de dode hoek van de vrachtwagenbestuurder. Mannelijke fietsers zouden in steden vaker doorfietsen zodra het verkeer het toelaat, rood of geen rood. Een andere mogelijke factor is dat vrouwelijke fi etsers minder snel optrekken, en dus tegelijk het kruispunt oprijden met het gemotoriseerd verkeer.De eerste hypothese is op basis van het beschikbare cijfermateriaal voor België niet hard te maken. Een studie over vrachtwagenongevallen door Vias institute analyseerde 29 dodehoekongevallen, waarbij 10 voetgangers en 19 fi etsers betrokken waren. Bij de fi etsers waren 11 mannen en 8 vrouwen, wat overeen lijkt te komen met hun aandeel in het fi etsverkeer.Om dodehoekongevallen te voorkomen is volgens Vias een geï ntegreerde aanpak nodig, met aandacht voor zowel opleiding en educatie, handhaving, infrastructurele maatregelen als voertuigtechnische maatregelen. Op lange termijn is het wenselijk dat de zwakke weggebruikers andere wegen gebruiken dan het zware vrachtverkeer. Op korte termijn kan de fi etsinfrastructuur aangepast worden zodat conflicterende bewegingen vermeden worden. Ook een andere lichtenregeling kan helpen: in Kopenhagen gaat het licht voor fietsers eerder op groen, zodat zij het kruispunt al over zijn voordat het gemotoriseerd verkeer mag vertrekken.Op voertuigtechnisch vlak dienen volgens Vias extra spiegels verplicht te worden. Camerasystemen bieden een oplossing voor dode hoeken die niet met spiegels bereikt kunnen worden. Ook de bestuurderscabine van een vrachtwagen zou zo ontworpen moeten worden dat de bestuurder een beter zicht heeft. In Londen zullen vanaf 2020 alleen vrachtwagens toegelaten worden die uitgerust zijn met een goedgekeurd 'Safe System' om dode hoeken te elimineren.