Waar mensen samen zijn, wordt er 'gemenst'. Een gevleugelde uitspraak die naar verluidt uit de mond van oud-premier Jean-Luc Dehaene komt. Ze is toepasbaar op de gezondheidszorg. Hoezeer EBM ook ingeburgerd is, de artsenpraktijk is geen louter rationele aangelegenheid. Geneeskunde is ook geneeskunst, weet u wel. Emoties spelen een rol en eventueel de 'homo ludens' in elk van ons. Dat is niet fout, wel integendeel. Maar in een sector die het vooral van publieke middelen moet hebben, wordt dat met argusogen bekeken.
Bovendien spreken - al dan niet echt - blunderende dokters tot de verbeelding. Het cliché van de chirurg die het verkeerde (lees: het gezonde) been afzet, is een evergreen. Soortgelijke incidenten zijn 'gefundenes Fressen' voor de media. Ook omdat de arts die de fout maakt er soms financieel garen bij spint - denk aan operaties die worden overgedaan. Dat wringt, hoewel procedures en ziekenhuisaccreditatie de kans op dergelijke malheuren in principe een stuk verkleind hebben. De karikatuur blijft helaas wel hangen.
Eigenlijk weten we gewoon niet of er 'waste' is in de zorg en hoe groot die dan wel is
Eigenlijk weten we gewoon niet of er 'waste' is en hoe groot die dan wel is. Meteen is dat het kernprobleem bij sommige enquêtes van de Dienst Geneeskundige Evaluatie en Controle van het Riziv. Ja, er zijn uiteraard misbruiken. Maar vaak is het wat gemakkelijk om post factum te poneren dat er overbodige tests of onderzoeken gebeurden. Artsen willen ook zekerheid, hun klinische blik bevestigd zien. Allicht daarom zijn er heel wat beroepsmogelijkheden ingebouwd tegen DGEC-beslissingen. Nuances doen ertoe. En dus kijken we reikhalzend uit naar het doctoraat dat hierover in de maak is. Waarvan de conclusie dus ook kan zijn dat er geen waterdichte methode bestaat om 'verspilling' in de zorg te meten. Nog vijf jaar nagelbijten en we weten het...