...
Enkele cijfers illustreren het belang van de bijencultuur in Slovenië: meer dan 11.000 imkers beheren tal van bijenkolonies, "en die zijn goed voor meer dan 100 miljoen euro extra omzet in de landbouwsector," weet Peter Kozmus van de Imkersassociatie - een belangrijke lobbygroep - en co-auteur van een boek met de sprekende titel Zonder bijen geen leven. Het vat perfect de filosofie samen die lokale imkers ons onderweg meegeven: bijen zijn een perfecte graadmeter voor de staat van het milieu. In een omgeving met zuivere lucht en een landbouw zonder pesticiden gedijen bijenkolonies heel goed - zelfs in Ljubljana! Meerdere hotels hebben er eigen bijenkorven. Hoe past de figuur van dr. Filip Ter? in dit plaatje? De in Tsjechië geboren en in Wenen opgeleide arts - Slovenië was toen onderdeel van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie - heeft zijn carrière uitgebouwd in Maribor, vandaag de tweede grootste stad ten lande. Dr. Ter? was tevens imker, een combinatie die hem toeliet een ongewoon experiment op te zetten. Hij merkte immers dat het gif uit de angel van zijn bijtjes een weldadig effect genereerde bij patiënten met reuma. Bijna tien jaar lang, tussen 1878 en 1887, behandelde hij zo meer dan 170 patiënten, vaak met succes. De neerslag van zijn experimenten en klinische observaties schreef hij neer in een wetenschappelijk artikel. Dat is in 1888 verschenen in de Wiener Medizinische Presse, een gerenommeerd tijdschrift in die tijd. Helaas, de resultaten werden door zijn collega-artsen weggelachen. De arts was ontgoocheld, maar het weerhield hem niet om zijn therapeutische aanpak verder te zetten: 25 jaar later had hij meer dan 650 patiënten met reumaklachten genezen of hun klachten kunnen reduceren, meldde zijn zoon, dr. Rudolf Tertsch in 1912 aan Weense collega-artsen. De achterdocht maakte plaats voor extra experimenten en erkenning van de potentieel weldadige effecten van apitherapie. Dat bevestigt ook abdominaal chirurg en oud-directeur van het universitair ziekenhuis in Maribor, Gregor Pivec. Hij schreef een biografie over de vader van de apitherapie en is dus goed geplaatst om 's mans belang te duiden: "Je moet dr. Ter? in zijn tijdskader plaatsen. Hij kende alle nieuwe ontdekkingen op medisch vlak. Hij probeerde zelf ook nieuwe methodes en therapieën uit, op een multidisciplinaire manier. Zijn innovatieve aanpak en rol is pas later erkend," klinkt het. "Sowieso ben ik trots dat mijn stadsgenoot mee aan de wieg heeft gestaan van de apitherapie. Meer zelfs, mijn groottante is zelf nog patiënt geweest bij dr. Ter?! Ze rusten allebei op de stedelijke begraafplaats van Maribor."Gids Tania kent de Sloveense imkerwereld goed en leert me diverse facetten van die bijzondere wereld kennen. Imker Franc Sivic is 65, schat ik, hij blijkt echter 82 jaar te zijn! "Mijn dokter kan amper geloven dat mijn prostaatwaarden gelijk zijn aan die van een 17-jarige. Ik zie één verklaring: ik eet elke dag verse bijenpollen." Collega-imker Karl Vogrinc?ic? wijst op de weldadige effecten van aerosol uit de bijenkorven en homeopatische pleisters voor zere plekken. "We starten ook met de bouw van een multidisciplinair apitherapiecentrum," geeft hij mee. Elders leer ik over het potentieel van bijenhoning als wonddichtingsmiddel, al erkennen de imkers dat ze geen wetenschappelijke bewijzen kunnen voorleggen. "We weten gewoon dat apitherapie patiënten met klachten geneest of minstens helpt." Net dat gebrek aan wetenschappelijke bewijzen stemt dr. Pivec sceptisch: "Als wetenschapper kan ik enkel zeggen: honing en andere bijenproducten, dat is onontgonnen terrein. Maar als imker weet ik ook hoezeer dit een fascinerende wereld is." En die blijkt nog veel ouder dan Maria Theresia! "Kijk hoe de bijen een mot mummifiëren, dat hebben Egyptenaren afgekeken van bijen," dixit imker Danijela Ambroži?. "Of denk aan wat Plinius de Oude zei: 'Waar bijen zijn, is gezondheid." De Carniolische bijen rond mijn hoofd zoemen instemmend.