...

Als radioloog Ramín Sam Manzèl na een avonddienst naar huis terugkeert, treft hij zijn vrouw Saráh badend in een plas bloed aan. Ze is zwaargewond, neergestoken door een onbekende. Deze dramatische openingsscène grijpt je als lezer meteen bij de keel, roept immens veel vragen op en maakt je vooral onweerstaanbaar nieuwsgierig naar antwoorden over het 'wie, wat, waarom'. Deze vuistdikke roman wordt zodoende een grote zoektocht waarbij gaandeweg ontbrekende puzzelstukjes op de juiste plaats vallen. Toch benadrukt dokter Karimi dat dit geen autobiografische roman is, hoezeer er ook parallellen te trekken zijn tussen haar eigen levensverhaal en dat van haar hoofdpersonages, de jonge mama Lolo die met haar peuter Ramín als vluchteling in Nederland is beland. "Mijn man en ik studeerden allebei geneeskunde in Kaboel, maar in de jaren 90 was dat de hel: er werd overal gevochten, mijn land leed onder zware economische sancties, boeken waren niet of moeilijk te krijgen en lessen konden niet doorgaan. We hebben uiteindelijk de stap gezet om te vertrekken. Maar onderschat niet welke impact dat heeft op jou als mens: je moet uiteindelijk opnieuw je leven van nul opbouwen, in een nieuw land, en een nieuwe taal leren", benadrukt ze. "Eenmaal in Nederland heeft mijn man beslist om te stoppen met zijn geneeskundestudies, ik heb me gespecia- liseerd als psychiater." Een keuze waar dr. Karimi geen spijt van heeft. "Dit vak dwingt je voortdurend te reflecteren, dat heeft mij persoonlijk ook geholpen in mijn persoonlijke en emotionele groei. We zijn bezig met mensen en hun noden. Luisteren, begrip en empathie tonen teneinde hun veerkracht te stimuleren. Tegelijk moeten we ons ervoor hoeden om patiënten te zeer te pathologiseren en te medicaliseren. Anders gezegd: het is niet omdat een Afghaan bij je op consultatie komt dat die per se aan een posttraumatisch stresssyndroom lijdt. Het is perfect denkbaar dat sociale problemen aan de basis liggen van de klachten." Dokter Karimi pleit wel voor culturele sensitiviteit en gelijke toegang tot zorgfaciliteiten voor iedereen. "Het maakt niet uit hoe een patiënt heet, eenmaal hij mijn praktijk binnenstapt, zie ik hem als mens die om hulp vraagt. Ik heb inderdaad patiënten uit Afghanistan, maar evengoed Nederlanders of mensen van Chinese afkomst. Het komt er vooral op aan dat je met openheid van geest wil luisteren naar het probleem van de patiënt in kwestie. Maar ik geef toe, soms moet je een kleurtje of een andere achtergrond hebben om zulke problemen te zien." Volgens de psychiater lukt het jongeren met een migratieachtergrond beter om met de uitdagingen in een multiculturele samenleving om te gaan. "Jongeren zien vaak meer mogelijkheden om hun lot in eigen handen te nemen. Maar onderschat daarbij het belang van de taal niet: als je de taal niet goed spreekt of beheerst of als je gesprekspartner je, soms onbedoeld, door mimiek het idee geeft dat hij je niet begrijpt of je gaat corrigeren, zet je dat in een afhankelijke positie en heeft dat impact op je zelfbeeld en zelfvertrouwen. Je voelt je bij wijze van spreken niet serieus genomen." "Tegelijk zitten jongeren vaak ook geprangd tussen verschillende culturen en ervaren ze andere vormen van discriminatie. Ze moeten voor hun ouders opkomen, maar zien dat die niet serieus worden genomen - terwijl een kind net naar zijn ouders wil opkijken. Vluchtelingenkinderen kunnen helaas vaak geen kind zijn, en zoiets wreekt zich op latere leeftijd. Ik zie zulke (jong)volwassenen vaak in de praktijk en daar probeer ik hen toch te helpen om een geïntegreerd zelfbeeld te ontwikkelen waarbij ze ook voor zichzelf kunnen kiezen. Want veel jongeren vinden het zielig als ze niet aan de eisen van hun ouders voldoen, als ze hen niet gelukkig kunnen maken of voor hen zorgen. Dat soort transgenerationele trauma's hebben we in het verleden, bijvoorbeeld na de Tweede Wereldoorlog, ook gezien. Vandaar dat ik het als arts belangrijk vind om juist te handelen voor mijn patiënten." "Mijn werk als psychiater staat echter los van mijn schrijverschap", stelt ze met klem. "Het is geen toeval dat ik mijn hoofdpersonages arts, literatuurwetenschapper en een sterke vrouw heb gemaakt, allemaal zaken die me heel dierbaar zijn. Maar dit verhaal probeert een werkelijkheid te beschrijven en inzichtelijk te maken, met alle emoties die daarbij komen kijken. Het doet dan ook deugd dat lezers zich aangesproken voelen door telkens andere aspecten en lagen in het boek."