...

In het boek Het laatste deel kruipt de Oostenrijkse schrijver Robert Seethaler in het hoofd van de beroemde componist Gustav Mahler (1860-1911). Hij beschrijft de tobbende componist tijdens zijn laatste bootreis van New York naar Europa.Terwijl vrouw en kinderen beneden het ontbijt nemen en op hem wachten zit de maestro op het zonnedek van het stoomschip Amerika. Hij slaapt slecht, voelt zich ziek en zwak, weigert te eten en wil liefst alleen gelaten worden. De tussenkomsten van een scheepsjongen die hem thee brengt of mondelinge boodschappen van de ontbijttafel overbrengt, structureren de uiteenlopende herinneringen.Littekens Seethaler laat de 50-jarige componist en dirigent terugblikken op zijn rijk gevulde leven. Hij recapituleert onder meer het grote succes van de achtste symfonie in München, de vervelende poseersessies bij Auguste Rodin in Parijs, de schitterende dirigentencarrière maar ook de slopende planlast die daarbij hoort. Het betoverende licht van de zon, het stampende geluid van de stoomturbines of de donkere diepte van de oceaan doen Mahler mijmeren over de nakende dood. Naast een zwakke gezondheid snijden het verlies van zijn geliefde dochter, de tegenkantingen in de Weense muziekwereld, maar ook de liefdesrelatie van zijn vrouw Alma Schindler met Walter Gropius, diep in de ziel van de componist. Ze vormen extra littekens op het al aftakelende lichaam.Robert Seethaler creëert op basis van bekende biografische feiten, aangevuld met heel wat schrijverstalent, een mogelijk beeld van de bekende componist-dirigent. Ongetwijfeld heeft Mahler vele van deze gedachten werkelijk door zijn door slaaptekort en koorts geteisterde hoofd weten rondwaren. Toch blijft het meest intrigerende aan deze geniale componist onbeschreven: de onophoudelijke muzikale processen in dat hoofd van een man die vond dat de symfonie 'als het leven zelf' moest zijn. Hoe openbaarden de muzikale variëteiten van banaal tot geniaal zich in die bovenkamer en hoe ordende Mahler ze daar tot ijzersterke composities? Ook die raadsels moeten Mahler tijdens die eindeloze uren op het zonnedek bezig gehouden hebben. Seethaler vermeldt enkele geluiden die de componist tot muzikale ideeën inspireerden, maar beperkt zich verder tot herinneringen aan eerder zakelijke voorbereidingen van concerten.Het laatste deel is zonder meer een knap geschreven novelle die je vlotjes langs enkele mijlpalen uit Mahlers leven loodst. Het creatieve brein van het genie Mahler ontraadselen doet de tekst (gelukkig) niet. Daarvoor blijft het beluisteren van zijn muziek een fascinerend alternatief.