...

Via een gevalideerde vragenlijst (Process Communication Model®- PCM) werd bij 161 artsen in Frankrijk nagegaan wat de persoonlijkheidsopbouw van verschillende disciplines artsen is. Er zijn zes persoonlijkheidstypen die we allemaal in meer of mindere mate in ons hebben: Gestructureerd Denker, Doorzetter, Harmoniser, Dromer, Rebel en Promotor (zie kader). Een type houdt geen waardeoordeel in, elk type heeft zijn eigen talenten en zwaktes, motieven en valkuilen (stresspatronen). We hebben allemaal een base-persoonlijkheidstype en kenmerken van de andere types in ons, die via de test gemeten en voorgesteld worden als een huis met zes verdiepingen (zie figuren).PCM is ontwikkeld in de VS door T. Kahler en is gebruikt door de NASA om astronauten te selecteren. Sindsdien wordt PCM toegepast in bedrijven, scholen, de politiek... om communicatie en teamwerk te verbeteren en stress te voorkomen. En dus ook bij artsen en in ziekenhuizen, voor getuigenissen in een Parijs ziekenhuis (2). Artsen hebben over het algemeen veel kenmerken van Doorzetter, Gestructureerd Denker en Harmoniser in zich. Een Gestructureerd Denker is logisch, verantwoordelijk en georganiseerd. Hij/zij kan ook opeenvolgend diagnoses en behandelingen uitvoeren op een gestructureerde, rationele en stipte manier. Een Doorzetter is nauwgezet, toegewijd, opmerkzaam en weet wat hij/zij belangrijk vindt en waardevol. Een Hamoniser is medelevend, sociaal voelend, warm en wil anderen helpen. Al deze karaktertrekken worden als positief ervaren voor een arts. Het onderzoek van dr. Lise Boussemart geeft de verdeling tussen artsen met een privépraktijk (huisartsen) of artsen verbonden aan een academisch ziekenhuis (specialisten). Het toont aan dat huisartsen in base overwegend Harmoniser zijn (55% ten opzichte van 30% in de algemene bevolking). De base van de meerderheid van specialisten is Doorzetter en Gestructureerde Denker (samen 65%, terwijl dat 35% is in de algemene bevolking). Alternatieve artsen (accupuncturisten, homeopathen...) zijn ook meer Harmoniser dan conventionele artsen. Wat opvalt in vergelijking met de algemene bevolking is dat bij artsen het base-persoonlijkheidstype Rebel zeldzaam is, terwijl bij de algemene bevolking dit 20% uitmaakt. Leuk om weten, slechts één specialist uit de studie had als base Rebel en hij koos voor de specialisatie seksuologie. Iedereen heeft niet enkel een 'base'-persoonlijkheidstype, maar ook de kenmerken van andere types in zich, zoals uit de twee voorbeeld-huisjes blijkt. Communicatie is sterk verweven met onze persoonlijkheid. In de arts-arts- en arts-patiëntrelatie is het belangrijk de ander in te schatten en ook jezelf te kennen. Hoe iets gezegd wordt, is minstens even belangrijk als wat er gezegd wordt.Dr. M. Claire Van de Velde, Uni-versiteit Gent en PCM-trainer: "Mijn contacten met dr. Lise Boussemart (Univ. Nantes en bron gegevens artsen in grafiek) leren dat veel artsen blij zijn om PCM te kennen omdat het vele situaties van miscommunicatie en stress verklaart." Dr. Inge Vanhoudt, huisarts in Gent, deed het PCM-traject: "Als ik het gevoel heb weinig connectie te hebben, kies ik een andere ingangsdeur en pas ik mijn communicatie en motivatiestijl aan. Zo verbetert de relatie, en het bevordert de therapietrouw." Dr. Edwin Hantson, PCM-trainer en coach: "Professionele dienstverleners en leidinggevenden werken vaker in multidisciplinaire teams met heel verschillende mensen. De resultaten hangen af van het vermogen met verschillende persoonlijkheden te communiceren en hen passend te motiveren."