Fit for 55: wie haalt er voordeel uit?

De bekendmaking van de Fit for 55-voorstellen (zie kader) is uiteraard slechts een eerste stap. Vooraleer er een concreet strijdplan uit de bus komt zullen de verdere besprekingen naar schatting twee jaar in beslag nemen. Maar nu de filosofie en het doel bekend zijn, kunnen we toch al een lijst naar voor schuiven van sectoren en bedrijven die ten volle zouden moeten profiteren van deze belangrijke koerswijziging van de Europese economie. Zowel op gebied van sectoren als ondernemingen zijn de grote winnaars van de Fit for 55-strategie al goed geïdentificeerd. Tenminste, dat is wat algemeen wordt aangenomen. Maar een veel minder bekend scenario is ook mogelijk: dat de echte winnaars bijvoorbeeld niet de fabrikanten van de apparatuur blijken te zijn, maar wel hun leveranciers. Het is de Britse fondsbeheerder Schroders die hiervoor waarschuwt in een zeer interessante en concrete studie over dit onderwerp, waar we dieper op zullen ingaan. Het onderzoek neemt vooreerst de windenergie onder de loep. "Gezien de doelstelling om het aandeel hernieuwbare energie tot 40% te verhogen, zou je denken dat bedrijven als windturbinefabrikanten hier als grote winnaars uitkomen", stelt Martin Skanberg, een fondsbeheerder van Europese aandelen. "Maar in werkelijkheid kunnen ze het financieel moeilijk krijgen door een dubbele druk op hun rendement. Ten eerste zijn prijsverlagingen nodig om hernieuwbare energie verder te doen groeien. Ten tweede is er de stijgende druk op de grondstofprijzen, die de kosten opdrijft."De fondsbeheerder wijst 'voornamelijk op staal', wat verrassend kan lijken. Neem nu de grootste fabrikant van windturbines ter wereld, het Deense Vestas, waarvan de aandelen zijn opgenomen in de meeste fondsen die inzetten op de energietransitie. Het bedrijf kende in 2020 een uitstekend jaar, met een verdubbeling van de verkoop in de Verenigde Staten (zijn grootste markt) en in Azië. Maar het aandeel verloor begin dit jaar plotseling een derde van zijn waarde en heeft sindsdien slechts gedeeltelijk terrein herwonnen. Het kent een geschiedenis van grote schommelingen: in het najaar van 2012 stortte het in tot minder dan 6 Deense kronen (DKK), komende van een hoogtepunt van meer dan 130 DKK in juni 2008! Voor de individuele belegger is het belangrijk te onthouden dat een 'groen' aandeel, zelfs al is het wereldwijd erkend, zeer volatiel kan zijn. Dit geldt overigens meestal voor dure aandelen en dus ook voor Vestas, dat momenteel wordt verhandeld aan bijna 40 keer de verwachte winst. Onder die leveranciers voor de windenergiesector wijst Martin Skanberg op het Zweedse bedrijf SKF, de koning van de kogellagers. Zo produceert het de ultrasterke modellen die gebruikt worden voor windturbines. En in samenwerking met het Amerikaanse bedrijf Lincoln, dat in 2010 werd overgenomen, biedt het automatische smeringssystemen aan, ook voor windmolens. SKF is zo een weinig bekende maar belangrijke speler in deze sector. Al in het begin van het najaar bereikte de koers opnieuw het niveau van begin 2020 en staat daar nu ruim boven, ondanks een recente inzinking. De koers-winstverhouding (K/W) is vrij redelijk: rond de 15. Meer algemeen wijst de Fund manager naar chemische bedrijven als bijdrager aan groene energie. Als voorbeeld noemt hij Wacker Chemie. Dit Duitse familiebedrijf uit München is een belangrijke producent van silicium, de grondstof voor zonnecellen. In het bijzonder polysilicium, waarvan de verkoop in de eerste helft van dit jaar zeer sterk was. Op de beurs van Frankfurt verdrievoudigde de koers van Wacker sinds het dieptepunt van vorig jaar, maar het aandeel staat nog niet terug op het topniveau van eind 2017. Eveneens in de chemische sector wijst Paul Griffin, een andere Fund manager, op een leverancier van bouwbedrijven. Want gebouwen zijn goed voor ongeveer 40% van het energieverbruik in de EU (en 36% van de broeikasgassen) en de bouwsector zal dus een sleutelrol spelen in de verbetering van de energie-efficiëntie. Griffin stipt de Zwitserse firma Sika aan omwille van zijn 'waterbesparende hulpstoffen'. Die kunnen de hoeveelheid water die nodig is voor de productie van beton drastisch verminderen. Het bedrijf is gevestigd in Zürich en levert een breed scala van producten voor de bouw. De koers van het aandeel kent een gestage klim en is in vijf jaar tijd verviervoudigd. Aan dit benijdenswaardig profiel hangt wel een hoog prijskaartje: het aandeel noteert aan 50 maal de winst! Op het gebied van elektrische auto's behoudt Tesla nog steeds een voortrekkersrol, maar is Volkswagen wel uitgegroeid tot leider in dit segment, zo blijkt uit de studie van Schroders die ook focust op de toeleveranciers in de sector. Het Britse concern Johnson Matthey is een bekende platinaspecialist, maar tegelijk op verschillende niveaus betrokken bij 'groen' vervoer."Hun katalysatoren om vervuilende uitstoot te verminderen kunnen op bestaande benzine-, diesel- en hybride voertuigen worden gemonteerd", licht analiste Nicholette Brown toe. "Het bedrijf maakt ook katalysatorgecoate membranen die onderdeel uitmaken van brandstofcellen op waterstof. En in het batterijsegment ontwikkelen ze kathodematerialen die rijk zijn aan nikkel, waardoor de batterijen een hoge energiedensiteit hebben en er tegelijk minder kobalt moet worden gebruikt." Het is bekend dat die laatste grondstof, in het bijzonder in Congo, onder sociaal onaanvaardbare omstandigheden wordt geproduceerd. We willen ook even stilstaan bij een sectorgenoot van de Britse groep, welbekend in ons land: Umicore. Het Belgische concern is wereldleider in de recyclage van edele metalen en de vestiging in Hoboken (Antwerpen) bleek dit jaar een kip met gouden eieren. Maar Umicore houdt zich ook rechtstreeks bezig met groen transport, via de productie van katalysatoren en materialen voor batterijkathodes. Het is niet voor niets dat de beurskoers een briljant parcours heeft afgelegd, met een vermenigvuldiging met 10 sinds 2004. Maar goedkoop is het aandeel niet, met een geschatte K/W van ongeveer 30. Zal het spoorvervoer met Fit for 55 een nieuwe impuls krijgen? Ja, maar in plaats van treinfabrikanten als Alstom of Siemens aan te stippen, richt Griffin de aandacht op de remmenfabrikant voor treinen en vrachtwagens Knorr Bremse, een Duits bedrijf met bijna 30.000 mensen in dienst. Het aandeel floreerde de laatste jaren bepaald niet en pronkt met een gezonde koers/winstverhouding van 28. Een andere suggestie: het online boekingsplatform Trainline, dat nog wel verlieslatend is. We kijken ook even naar keuzes van Schroders in het kader van de koolstoftaks die aan de grenzen zal worden geheven. De fondsbeheerder meent dat dit de drie producenten van roestvrij staal in de kaart zal spelen: Acerinox, Aperam en Outokumpu. Dat komt goed uit, want Aperam noteert in Brussel. Deze voormalige divisie van Arcelor Mittal is gevestigd in Luxemburg en heeft fabrieken in Frankrijk en België (Chatelet en Genk). Het aandeel is cyclisch: in een jaar tijd is het verdubbeld en het flirtte met ?50, maar vooral: in 2013 stortte het in tot onder ?10. De K/W is erg laag, minder dan 6 met name. Op 14 juli stelde de Europese Commissie het Fit for 55-pakket voor, met onuitgegeven doelstellingen en ambities. Het belangrijkste objectief: de broeikasgasemissies tegen 2030 met 55% verminderen. De tweede doelstelling is om tegen 2050 koolstofneutraal te zijn, een verlaging in lijn met het niveau van 1990. Dat komt overeen met een daling van 51% in vergelijking met 2005, of -46% tegenover 2010. Een regeling voor de handel in emissierechten voor de hele EU is één van de concrete maatregelen.Ook het maritiem vervoer wordt in dit systeem opgenomen en de luchtvaart verliest haar vrijstellingen. Er komt ook een koolstofaanpassingsmechanisme aan de grenzen van de EU. Dit betekent dat er belasting wordt geheven op producten die buiten de EU zijn vervaardigd en dus ontsnappen aan milieukosten die Europese bedrijven wel krijgen opgelegd. De doelstelling voor hernieuwbare energie wordt verhoogd van 32% tot 40% van het totaal tegen 2030. En auto's mogen tegen 2035 geen CO2 meer uitstoten, hoewel velen verwachten dat deze termijn niet haalbaar zal blijken.