...
De impact van een miskraam wordt onderschat, zegt Miriam van Kreij, oprichter van Miskraambegeleiding Nederland en auteur van Begeleiding van vrouwen met een miskraam. Hoe je vrouwen helpt met hun verlies te leven. "Onderzoek heeft aangetoond dat tot 38% van vrouwen die een miskraam of buitenbaarmoederlijke zwangerschap doormaken, drie maanden nadien PTSS-gerelateerde symptomen vertoont. Zelfs na de geboorte van een gezond kind, kan een eerder doorgemaakte miskraam nog emotioneel doorwegen. De begeleiding die een vrouw krijgt in de eerste dagen of weken legt de basis voor een goede verwerking van haar miskraam of zwangerschapsafbreking."Hoe een vrouw of een koppel een miskraam beleeft, is uiteraard afhankelijk van de situatie en van de persoon. "De impact kan bij elke zwangerschapstermijn groot zijn. Sommige mensen gaan er heel rationeel mee om, bij anderen is de impact zeer groot. Een onverwerkte verlieservaring kan zich, ook veel later nog, uiten in klachten die op het eerste gezicht niet meteen gerelateerd lijken aan de miskraam. Het is uiteraard goed om daar alert voor te zijn."De emotionele impact van een miskraam lijkt groter dan vroeger, zegt Van Kreij. "Er wordt al vroeg in de zwangerschap een echo gemaakt, mensen zijn vandaag meer met hun zwangerschap bezig, en alles lijkt maakbaar. Als het dan misgaat, komt dat harder aan. Als het fysieke deel van de miskraam of zwangerschapsafbreking achter de rug is, geldt dat meestal niet voor de emotionele verwerking. Het vraagt tijd om zich aan te passen aan het 'niet meer in verwachting zijn', en het kost veel energie, wat kan leiden tot vermoeid-heidsklachten. De omgeving heeft niet altijd evenveel oog voor het verlies, zeker na de eerste weken. Het is dan ook fijn als mensen een luisterend oor vinden bij hun huisarts."Ze raadt aan om clichés te vermijden: 'Volgende keer zal het vast wel goed gaan' - 'Gelukkig was het nog heel vroeg' - 'Je bent nog jong' - 'Het was eigenlijk nog niks' - 'Het was wellicht beter zo' ... "Zulke uitspraken kunnen als pijnlijk worden ervaren. Beter is het om een open vraag te stellen 'Hoe gaat het met je?' Vergeet ook de partner niet te vragen hoe hij of zij het beleeft. En probeer om de woorden over te nemen die de ouders zelf gebruiken. Hebben ze het over een kindje of over een vruchtje? Als zij praten over een 'vroeggeboorte', ook al was het dat niet in medisch opzicht, vermijd dan om over een 'miskraam' te praten. En als een patiënte de helft van een tweeling verliest, sta daar dan ook bij stil. Het is niet omdat er een kindje overblijft, dat de vrouw of het koppel geen verlieservaring hebben."In haar boek geeft Van Kreij een heleboel praktische, soms onverwachte tips voor artsen. "Je kan een patiënte die een miskraam afwacht bijvoorbeeld de tip geven om door een vergiet te plassen. We merken dat vrouwen er soms veel last van hebben als ze het vruchtje op het toilet verloren hebben. Op www.watermethode.nl vind je informatie over hoe het vruchtje heel mooi enige tijd in koud water bewaard kan worden. Dat kan helpen om afscheid te nemen en dat draagt dan weer bij tot de verwerking. Sommige ouders waarderen het erg als hun arts aanbiedt om ook naar het kindje te kijken."Om vrouwen een praktisch instrument in handen te geven om hun verlies te verwerken, maakte Van Kreij het invulboek Als je je kindje verliest in de zwangerschap. "Als je merkt dat een patiënte blijft worstelen, of als je het gevoel hebt dat er méér speelt - relationele problemen bijvoorbeeld of een gevoeligheid voor depressies -, zorg dan dat je weet naar wie je kan doorverwijzen. Ik begeleid ook coaches die zich specialiseren in miskraambegeleiding, en ook uit Vlaanderen merk ik veel interesse. Een coach kan helpen om de verlieservaring een plek te geven. Heel belangrijk daarbij is dat het ongeboren kind een plek krijgt in het gezin."En hoe begeleid je vrouwen of koppels die een zwangerschap hebben (moeten) laten afbreken? Het is niet omdat je de beslissing zelf genomen hebt dat het verdriet minder is, stelt Van Kreij. "Bovendien leidt het taboe op abortus ertoe dat mensen er minder makkelijk over praten. Ook bij hun huisarts kunnen ze bang zijn om te worden veroordeeld. Een abortus kan daarom een nog diepgaander impact hebben dan een miskraam en de emotionele verwerking en begeleiding vraagt minstens zoveel aandacht."