...

Na 30 jaar ontwikkeling is deep brain stimulation (DBS) uitgegroeid tot één van de meest doeltreffende behandelingen van motorische symptomen in gevorderde stadia van de ziekte van Parkinson. Maar een publicatie wijst nu op een onverwachte complicatie van deze behandelingsmethode. In een Zwitserse studie bij 217 patiënten vonden onderzoekers negen patiënten die na het instellen van deep brain stimulation niet meer konden zwemmen. Eén patiënt moest van de verdrinkingsdood gered worden.Al deze personen waren bedreven zwemmers, zelfs nadat hun parkinson was opgetreden. De DBS had hun symptomen doen afnemen, en hun levenskwaliteit verbeterd.Hoe frequent de bijwerking is, weet men voor het ogenblik niet. De oorzaak is onduidelijk, maar moeilijkheden met zwemmen blijken geen geïsoleerd fenomeen te zijn. "Hoewel we dit niet in onze publicatie hebben aangegeven, merken we ook dat sommige andere complexe vaardigheden, zoals skiën of golfspelen, bij DBS verloren gaan", zegt coauteur Christian Baumann. "Althans bij sommige patiënten."De Zwitserse onderzoekers wijzen erop dat zwemmen en skiën twee gemeenschappelijke kenmerken hebben: het zijn aangeleerde motorische vaardigheden, en ze zijn complex. Ze doen een beroep op neuronale netwerken die zich uitstrekken van de hersenen tot de perifere zenuwen. "We denken dat DBS bij sommige patiënten in deze neuronale netwerken veranderingen teweegbrengt, waardoor de aangeleerde vaardigheid verloren gaat", overweegt Baumann.Drie van de negen patiënten schakelden hun DBS uit, waardoor het zwemmen zich onmiddellijk herstelde. Omdat meteen ook het gunstige effect op de parkinsonsymptomen wegviel, schakelden ze de DBS weer aan.De potentieel ongunstige weerslag van DBS op zwemmen werd al eerder gemeld, door Amerikaanse onderzoekers in Journal of Neurosurgery. Deze groep gaat het verschijnsel nu grondiger onderzoeken. In afwachting van meer gegevens is het belangrijk parkinsonpatiënten die DBS krijgen, op het gevaar te wijzen. Ze hebben er baat bij onder begeleiding en in een veilige omgeving na te gaan hoe goed het zwemmen lukt, tot aangetoond is dat ze zonder gevaar te water kunnen.