De regelgeving omtrent raadpleging van een digitaal medisch dossier is nochtans helder. Enkel de arts die op het moment van de inkijk de patiënt behandelt, en mits toestemming van die patiënt kan het dossier consulteren. Deze regel blijft geldig tot zes maanden na de behandeling. Toch is het principe niet volledig sluitend, gezien ook spoedartsen snel in je dossier moeten kunnen wanneer je bijvoorbeeld na een ongeluk in het ziekenhuis belandt. "De dossiers volledig ontoegankelijk maken, kan tot levensgevaarlijke situaties leiden", verklaart Maggie De Block.

Log-ingegevens

Maar als gevolg hiervan kunnen in feite álle dokters binnen een bepaald ziekenhuis in het medisch dossier van een bepaalde patiënt inbreken, ook al is dat zonder dat ze die patiënt behandelen, en a fortiori, zonder dat ze zijn of haar toestemming krijgen. Wel houdt het systeem alle inzagen en wijzigingen bij. Zo kon de West-Vlaamse Anke Santens (44) alle login-gegevens van haar dossier opvragen uit een ziekenhuis in Kortrijk waar ze ooit een neuroloog raadpleegde toen ze in 2008 een enkele maand met slaapproblemen kampte na het plotse overlijden van haar vader. Die neuroloog had haar toen melatonine voorgeschreven, een voedingssupplement dat het dag-en nachtritme reguleert.

Geen oorzakelijk verband

Dat zo'n onschuldig feit haar twee jaar later, in 2010, naar aanleiding van een zwaar ongeval waardoor ze volledig invalide werd verklaard, nog op een onheuse manier blijft achtervolgen, is ronduit akelig en het gevolg van onrechtmatige inzage in het dossier van diezelfde neuroloog. Wanneer de verzekering van de tegenpartij het oorzakelijk verband tussen het ongeluk en het zware hersenletsel van Anke Santens betwist, komt de zaak voor de rechtbank. Op basis van de login-gegevens van haar dossier ontdekt Santens dat de bewuste neuroloog in haar dossier blijkt te hebben ingebroken. En uitgerekend ook hij was toen aangesteld als arts voor die verzekeringsmaatschappij van de tegenpartij.

Het is niet duidelijk wat de neuroloog precies in haar dossier ging doen, maar Santens zelf is er van overtuigd dat hij het verslag van 2008 heeft gewijzigd. "Ik heb destijds een maand slaapproblemen gehad. In het verslag staat nu dat dat tien jaar het geval was." Door deze illegitiem verkregen informatie ook nog te gaan vervalsen, kan de neuroloog aantonen dat Santens al met zware gezondheidsproblemen zou gekampt hebben van jaren voor het ongeval plaatsvond.

Controlemechanisme

Overigens mag een arts die ooit een bepaalde patiënt heeft behandeld, nooit optreden als verzekeringsarts tegen diezelfde patiënt, en de gegevens die hij toen, als behandelend arts, heeft verkregen, mogen ook niet tegen die patiënt gebruikt worden.

Er zit nochtans wel een controlemechanisme op het systeem. Dokters die geen behandelende relatie hebben met een bepaalde patiënt moeten voor inzage in diens dossier goede argumentatie kunnen aanbrengen. "De bedoeling is dat de hoofdarts van een ziekenhuis op geregelde tijdstippen een lijst van logins en ook inbraken krijgt en die dan moet beoordelen. Maar bij twijfel of bij een gebrekkige argumentatie is het aan de hoofdarts om de inbrekende arts aan te spreken en indien nodig ook te sanctioneren", stelt professor medische technologie Pascal Verdonck (UGent).

Misschien is het voor hoofdartsen niet eenvoudig om dit bij te houden, maar volgens Barbara Debusschere (journalist bij De Morgen), zouden IT-diensten hieraan moeten tegemoet komen door de 'inbraken' die niet onder bepaalde criteria vallen, op een 'zwarte lijst' te zetten. Nog volgens Debusschere "moet de minister niet doen alsof het systeem bijspijkeren zal volstaan. Zij weet ook dat dit soort praktijken enkel verdwijnen wanneer overtreders ook bestraft worden."

(gebaseerd op DM, 23/01/2020)

De regelgeving omtrent raadpleging van een digitaal medisch dossier is nochtans helder. Enkel de arts die op het moment van de inkijk de patiënt behandelt, en mits toestemming van die patiënt kan het dossier consulteren. Deze regel blijft geldig tot zes maanden na de behandeling. Toch is het principe niet volledig sluitend, gezien ook spoedartsen snel in je dossier moeten kunnen wanneer je bijvoorbeeld na een ongeluk in het ziekenhuis belandt. "De dossiers volledig ontoegankelijk maken, kan tot levensgevaarlijke situaties leiden", verklaart Maggie De Block. Log-ingegevensMaar als gevolg hiervan kunnen in feite álle dokters binnen een bepaald ziekenhuis in het medisch dossier van een bepaalde patiënt inbreken, ook al is dat zonder dat ze die patiënt behandelen, en a fortiori, zonder dat ze zijn of haar toestemming krijgen. Wel houdt het systeem alle inzagen en wijzigingen bij. Zo kon de West-Vlaamse Anke Santens (44) alle login-gegevens van haar dossier opvragen uit een ziekenhuis in Kortrijk waar ze ooit een neuroloog raadpleegde toen ze in 2008 een enkele maand met slaapproblemen kampte na het plotse overlijden van haar vader. Die neuroloog had haar toen melatonine voorgeschreven, een voedingssupplement dat het dag-en nachtritme reguleert. Geen oorzakelijk verbandDat zo'n onschuldig feit haar twee jaar later, in 2010, naar aanleiding van een zwaar ongeval waardoor ze volledig invalide werd verklaard, nog op een onheuse manier blijft achtervolgen, is ronduit akelig en het gevolg van onrechtmatige inzage in het dossier van diezelfde neuroloog. Wanneer de verzekering van de tegenpartij het oorzakelijk verband tussen het ongeluk en het zware hersenletsel van Anke Santens betwist, komt de zaak voor de rechtbank. Op basis van de login-gegevens van haar dossier ontdekt Santens dat de bewuste neuroloog in haar dossier blijkt te hebben ingebroken. En uitgerekend ook hij was toen aangesteld als arts voor die verzekeringsmaatschappij van de tegenpartij.Het is niet duidelijk wat de neuroloog precies in haar dossier ging doen, maar Santens zelf is er van overtuigd dat hij het verslag van 2008 heeft gewijzigd. "Ik heb destijds een maand slaapproblemen gehad. In het verslag staat nu dat dat tien jaar het geval was." Door deze illegitiem verkregen informatie ook nog te gaan vervalsen, kan de neuroloog aantonen dat Santens al met zware gezondheidsproblemen zou gekampt hebben van jaren voor het ongeval plaatsvond.ControlemechanismeOverigens mag een arts die ooit een bepaalde patiënt heeft behandeld, nooit optreden als verzekeringsarts tegen diezelfde patiënt, en de gegevens die hij toen, als behandelend arts, heeft verkregen, mogen ook niet tegen die patiënt gebruikt worden.Er zit nochtans wel een controlemechanisme op het systeem. Dokters die geen behandelende relatie hebben met een bepaalde patiënt moeten voor inzage in diens dossier goede argumentatie kunnen aanbrengen. "De bedoeling is dat de hoofdarts van een ziekenhuis op geregelde tijdstippen een lijst van logins en ook inbraken krijgt en die dan moet beoordelen. Maar bij twijfel of bij een gebrekkige argumentatie is het aan de hoofdarts om de inbrekende arts aan te spreken en indien nodig ook te sanctioneren", stelt professor medische technologie Pascal Verdonck (UGent). Misschien is het voor hoofdartsen niet eenvoudig om dit bij te houden, maar volgens Barbara Debusschere (journalist bij De Morgen), zouden IT-diensten hieraan moeten tegemoet komen door de 'inbraken' die niet onder bepaalde criteria vallen, op een 'zwarte lijst' te zetten. Nog volgens Debusschere "moet de minister niet doen alsof het systeem bijspijkeren zal volstaan. Zij weet ook dat dit soort praktijken enkel verdwijnen wanneer overtreders ook bestraft worden."(gebaseerd op DM, 23/01/2020)