We kunnen ze wellicht allemaal voor de geest halen. Patiënten die pas oor hebben naar je advies wanneer er een bewezen probleem is. Op basis van de vooropgestelde aanbevolen hoeveelheid alcohol is er vaak al een duidelijk overmatig gebruik. Toch wordt je bezorgdheid soms pas serieus genomen nadat een labo gestoorde levertesten weergeeft. Of pas wanneer een echo-abdomen leversteatose beschrijft.

Waar ligt de grens van technische onderzoeken om mensen te overtuigen van het nut van algemene en preventieve adviezen? Voor de diagnose van prikkelbaredarmsyndroom heb je geen coloscopie nodig, maar bij hoeveel patiënten wordt dit wel voorgeschreven om ze gerust te stellen of te overtuigen van onze diagnose?

Zo bestaan er ontelbare voorbeelden. En natuurlijk heeft niet enkel de patiënt hier een rol in. We leven in een verdienmodel en maatschappij waarbij patiënten online worden aangeraden om zich op en voor allerlei (en meestal: erg specifieke) zaken te laten testen. Uitleggen waarom je bepaalde zaken niet doet, is moeilijker dan uitleggen waarom er wél iets ondernomen moet worden. En ondertussen bieden labo's steeds meer mogelijkheden aan.

Met z'n allen kritisch blijven kijken naar onze eigen aanvraagformulieren

In mijn nabije omgeving hoor ik dan weleens ongeruste bedenkingen. Dat er een verhoogd cortisol was gevonden bij een standaardbloedname bij hun arts. Dat het dus tijd is om het wat rustiger aan te doen. Dat de dame in kwestie op een oraal anticonceptiemiddel staat en deze waarde dus bij voorbaat gestegen zal zijn, had niemand als kanttekening meegegeven. Gaan we nu dergelijke testen als de standaard beschouwen om mensen rust te adviseren?

Ik hoop oprecht dat we als artsen kunnen bewerkstelligen dat preventie en algemene adviezen gegeven kunnen worden zonder dure testen of medicalisering van normale problemen. Dat we met z'n allen kritisch blijven kijken naar onze eigen aanvraagformulieren. Dat we patiënten zonder medicatie naar huis durven te sturen, met een lading aan levensstijl-adviezen wanneer het mogelijk is.

En dat is moeilijk, want we blijven zorgverleners die willen helpen. Iets bijbrengen. Maar is patient empowerment niet net een doel dat we ook voor ogen mogen houden? Sommige zaken moeten mensen toch zelf in gang zetten. Misschien hebben we hier nog meer handvaten voor nodig.

Ik merk alvast zelf dat initiatieven zoals Bewegen op Verwijzing helpen om de drempel te verkleinen. Dat we zo met verschillende zorgverleners hetzelfde verhaal vertellen.

We kunnen ze wellicht allemaal voor de geest halen. Patiënten die pas oor hebben naar je advies wanneer er een bewezen probleem is. Op basis van de vooropgestelde aanbevolen hoeveelheid alcohol is er vaak al een duidelijk overmatig gebruik. Toch wordt je bezorgdheid soms pas serieus genomen nadat een labo gestoorde levertesten weergeeft. Of pas wanneer een echo-abdomen leversteatose beschrijft. Waar ligt de grens van technische onderzoeken om mensen te overtuigen van het nut van algemene en preventieve adviezen? Voor de diagnose van prikkelbaredarmsyndroom heb je geen coloscopie nodig, maar bij hoeveel patiënten wordt dit wel voorgeschreven om ze gerust te stellen of te overtuigen van onze diagnose? Zo bestaan er ontelbare voorbeelden. En natuurlijk heeft niet enkel de patiënt hier een rol in. We leven in een verdienmodel en maatschappij waarbij patiënten online worden aangeraden om zich op en voor allerlei (en meestal: erg specifieke) zaken te laten testen. Uitleggen waarom je bepaalde zaken niet doet, is moeilijker dan uitleggen waarom er wél iets ondernomen moet worden. En ondertussen bieden labo's steeds meer mogelijkheden aan. In mijn nabije omgeving hoor ik dan weleens ongeruste bedenkingen. Dat er een verhoogd cortisol was gevonden bij een standaardbloedname bij hun arts. Dat het dus tijd is om het wat rustiger aan te doen. Dat de dame in kwestie op een oraal anticonceptiemiddel staat en deze waarde dus bij voorbaat gestegen zal zijn, had niemand als kanttekening meegegeven. Gaan we nu dergelijke testen als de standaard beschouwen om mensen rust te adviseren? Ik hoop oprecht dat we als artsen kunnen bewerkstelligen dat preventie en algemene adviezen gegeven kunnen worden zonder dure testen of medicalisering van normale problemen. Dat we met z'n allen kritisch blijven kijken naar onze eigen aanvraagformulieren. Dat we patiënten zonder medicatie naar huis durven te sturen, met een lading aan levensstijl-adviezen wanneer het mogelijk is. En dat is moeilijk, want we blijven zorgverleners die willen helpen. Iets bijbrengen. Maar is patient empowerment niet net een doel dat we ook voor ogen mogen houden? Sommige zaken moeten mensen toch zelf in gang zetten. Misschien hebben we hier nog meer handvaten voor nodig. Ik merk alvast zelf dat initiatieven zoals Bewegen op Verwijzing helpen om de drempel te verkleinen. Dat we zo met verschillende zorgverleners hetzelfde verhaal vertellen.