...

Kristof Cokelaere en Bart Lelie zetelen in de Commissie voor Pathologische Anatomie en ijveren ervoor om het collegiaal overleg rond diagnosestelling te versterken."Op 100 gevallen van een zeldzame tumor zijn er gemiddeld een 10-tal echt moeilijk qua diagnostiek", becijfert dr. Kristof Cokelaere, diensthoofd anatomopathologie, in het Jan Yperman Zieken - huis, Ieper. "Die moeilijke gevallen sturen we soms door naar een orgaanspecifieke patholoog-expert voor een second opinion. Maar - zo blijkt uit internationaal onderzoek - ook intercollegiaal overleg over een deel van de overblijvende gevallen heeft nut, vooral wat betreft exacte subtypering van zeldzame tumoren."Vanuit de Commissie wil men daarom pathologen aanmoedigen om vaker een laagdrempelige second opinion te vragen bij een collega. "Het is uiteraard niet de bedoeling dat alle diagnosen van een zeldzame tumor naar een expert wordt opgestuurd", kadert dr. Bart Lelie (diensthoofd anatomo-pathologie AZ Zeno, Knokke-Heist). "In Frankrijk heeft men een verplichte second opinion ingevoerd voor vier types van zeldzame tumoren. Telkens een patholoog bij een patiënt met een van deze tumoren te maken krijgt, moét hij een expertadvies aanvragen. Het systeem kost echter handenvol geld, is tijdrovend en belastend voor alle betrokkenen. Een regelmatig collegiaal overleg kan volgens ons evenwel kwaliteitsbevorderend werken."De Commissie zal in de loop van volgend jaar de Belgische pathologen bevragen om na te gaan of en hoe zij dit vertaald willen zien in een uitgewerkt kwaliteitsproject.In een vrijwillig proefproject wordt hier ook werk van gemaakt. Vijf Vlaamse ziekenhuizen (*) hebben samen het Pegasusnetwerk opgewerkt, dat een twaalftal pathologen samenbrengt. De bedoeling is dat ieder van die artsen als algemeen patholoog blijft werken, maar zich daarnaast meer specifiek op een bepaald deelgebied van de anatomopathologische kankerdiagnose toelegt. Voor dr. Cokelaere, bijvoorbeeld, zijn dat de lymfomen, terwijl dr. Lelie de uropathologie voor zijn rekening neemt.Iedere arts van het netwerk kan desgewenst een moeilijke diagnose aan de hierin gesubspecialiseerde collega voorleggen, voor een tweede advies. Deze vorm van subspecialisering maakt het mogelijk op regionaal niveau de steeds complexer wordende materie gemakkelijker onder de knie te krijgen."Als gesubspecialiseerde artsen binnen het Pegasusnetwerk noemen we onszelf geen expert", zegt dr. Cokelaere. "Een expert is iemand die exclusief een deelgebied van de anatomopathologie oppikt, en betrokken is bij het onderzoek en het onderwijs hierrond. Wij opteren voor onszelf liever voor de term 'aandachtspatholoog', die de Nederlanders bedacht hebben."De technologie maakt het allemaal een stuk werkbaarder. Het Pegasusnetwerk beschikt over een gespecialiseerd toestel voor het scannen van anatomopathologische coupes. De laboratoria zijn met elkaar verbonden door een dagelijkse koerierdienst. De coupes worden in Ieper gescand en de volgende dag aan de afzender terugbezorgd.Om de second opinion uit te brengen, kan de bevraagde aandachtspatholoog de coupes en de nodige geanonimiseerde patiëntgegevens vinden op een speciaal daarvoor ontworpen web-based platform. De hele procedure neemt gemiddeld minder dan een week in beslag. Het Pegasusnetwerk draait intussen anderhalf jaar en heeft in die tijdspanne niet minder dan 420 second opinions aangeleverd. De meeste praktische pijnpunten in dit proefproject zijn ondertussen weggewerkt. Uitbreidingscontacten met andere laboratoria werden dan ook reeds gelegd.De West-Vlaamse artsen dromen nog een stap verder. Het is uiteraard de bedoeling dat heel België door dergelijke samenwerkingsnetwerken wordt afgedekt. Maar niet alleen dat. Vanuit ieder van deze netwerken zouden per diagnostisch deelgebied panels kunnen worden samengesteld, waarbinnen de aandachtspathologen van eenzelfde subspecialisme tweemaal per maand overleggen. De leden van een lymfoompanel, bijvoorbeeld, kunnen alle gevallen van lymfoom die binnen de netwerken twijfels laten bestaan, gezamenlijk bekijken. De digitalisering van de coupes maakt het mogelijk virtueel te vergaderen, een must in ons door verkeersfiles geteisterd land."Momenteel geven we die second opinions zonder dat we daarvoor een vergoeding krijgen", zeggen beide pathologen. "We hebben vrijwillig het voortouw genomen en willen de haalbaarheid van het concept aantonen met ons proefproject. Maar als het eenmaal over het hele land zou worden uitgerold, lijkt het ons billijk dat er honorering komt."