...

Vrouwelijke geneeskundestudenten willen huisarts worden, gynaecoloog of pediater, mannelijke collega's voelen zich dan weer meer aangetrokken tot de snijdende disciplines. Een nieuwe studie van het Nederlandse onderzoeksinstituut Nivel nuanceert die sekseverschillen. Een partner hebben weegt vaak zwaarder door bij de keuze voor een specialisatie. Een partner hebben of getrouwd zijn, speelt bij de keuze voor huisarts of voor een specialisatie vaak een grotere rol dan het geslacht van de student. Meer nog, die op zich zelf al verrassende conclusie gaat zowel op voor vrouwen als voor mannen. Dat is het nieuwe aan de publicatie van onderzoekster Philomena Heiligers in BMC Medical Education. Altruïsme of status?Phil Heiligers, die verbonden is aan het Nederlandse Nivel-instituut, focust voor het eerst op de rol die de familiale situatie van geneeskundestudenten speelt bij de specialisatie die ze kiezen. Ze stuurde een vragenlijst naar alle studenten die lid zijn van de KNMG. Uiteindelijk waren 1.478 antwoorden bruikbaar voor verwerking. De resultaten bevestigen ten dele de tendensen uit eerder onderzoek: vrouwelijke studenten die specialist willen worden, zijn geneigd te kiezen voor een specialisatie waarin de relatie met de patiënt belangrijk is, zoals gynaecologie of pediatrie. Hun motivatie is humanistisch, altruïstisch. Ze kiezen ook eerder voor een richting met flexibele werkuren waar al veel vrouwen werken omdat het makkelijker is daar afspraken te maken over deeltijds werken. Mannelijke studenten laten factoren als inkomen, status en hun voorliefde voor technische innovatie primeren. Ze kiezen voor traditionele mannenbolwerken als cardio-thoracale chirurgie, neurochirurgie of orthopedie. Workload is veel minder een issue. Heiligers stelt vast dat daar verandering in begint te komen. De belangstelling voor snijdende disciplines bij vrouwelijke geneeskundestudenten ligt hoger dan bij vroegere generaties. Het aandeel van vrouwen in deze richtingen zal dan ook stijgen, voorspelt ze.Keuze heroverwegen Ze komt ook tot een andere belangrijke conclusie: veel geneeskundestudenten hebben tijdens hun studie een voorkeur voor een specialisme, maar dat voorkeursspecialisme kan veranderen als ze een partner krijgen of een kind. De veronderstelling dat het vooral vrouwen zijn die de moeilijk met het privéleven te combineren specialismen laten schieten, klopt maar ten dele. Volgens de Nederlandse onderzoekster is ook voor mannen het hebben van een partner een factor die zwaarder begint door te wegen. Mannen zonder partner behouden een voorkeur voor chirurgische disciplines. Maar eenmaal ze een partner hebben, blijkt dat ook mannen vaker terugkomen op hun initiële keuze en een discipline kiezen die gezinsvriendelijker is. Heiligers leidt daaruit af dat verschillen tussen mannen en vrouwen afnemen en dat de gezinssituatie niet langer uitsluitend een issue voor vrouwen is.Om meer zicht te krijgen op oorzaken en gevolgen van veranderingen in specialismekeuzen, wil ze een grote groep studenten over een langere periode volgen.