Als arts moet je ruimdenkend zijn; licht, kleur en vorm bestuderen en zoeken naar zowel het verborgene als het voor de hand liggende. Je moet je ook bewust zijn van de intriges en de uitvluchten, en dus alle opties in aanmerking nemen. We delen dan ook verschillende vaardigheden met kunstenaars en kunstliefhebbers: ontvankelijkheid, een groot observatievermogen, aandacht voor detail, de interpretatie van tekens en de zoektocht naar feiten.

Oproep

Ik nodig u deze zomer uit om opvallende beelden, schilderijen, muziek, kortom verschillende kunstvormen en uitingen over uw medische specialismes met mij en @aktweetsbe te delen.

Ziet u in een stad of museum bijvoorbeeld een opvallend schilderij van een chirurg, psychiater, gynaecoloog, kinderarts of huisarts of zijn praktijk? Neem dan zeker een foto en stuur ze mij via Twitter (@Lode_Godderis) toe met wat duiding en de hashtags #geneeskunst #AKtweets.

Ik bundel vervolgens alle doorgestuurde kunstwerken en informatie en verwerk deze in een van mijn volgende columns na de zomer.

Elke zomer ga ik op zoek naar tekens van mijn discipline in de kunst, geïnspireerd door de 'Kunst en Arbeid'-artikels in het tijdschrift Occupational Medicine. De volledige reeks kan u hier vinden. Vorige maand had ik het geluk een van de auteurs van de artikels te ontmoeten: Mike McKiernan op een studiedag over 'The Art of Occupational Medicine'.

De kunstwerken en artikels nodigen je uit te reflecteren en herinneren je aan de menselijke condities, de waardigheid van werk en de positie van arbeiders. Het is opvallend dat afbeeldingen van werk niet altijd een populaire kunstvorm zijn geweest, biedt de zich ontwikkelende relatie tussen mens en werk, zoals kunstenaars ze door de eeuwen heen hebben afgebeeld, een fascinerend inzicht in de invloed van arbeid op de gezondheid.

De onwaardigheid van werk

Er is een opvallende verwantschap tussen de geneeskunde en kunst

Zodra Adam en Eva uit het Hof van Eden waren verbannen, werd werk een intrinsiek onderdeel van het dagelijkse bestaan. In de oudheid had het onderwerp over het algemeen echter een slechte reputatie en werd het ongeschikt geacht voor intellectuele aandacht. De Griekse en Romeinse literatuur benadrukte de onwaardigheid van werk en associeerde het met pijn en gezwoeg, terwijl het Oude Testament het beschreef als een straf en een gevolg van zonde.

De sociale waarde en de betekenis van werk verbeterden weinig in de middeleeuwen. Het werd een deel van de goddelijke orde: labore est orare. Ambachtslieden verschenen in architecturale beeldhouwwerken en glas-in-loodramen in kerken, boeren aan het werk (en edelen met weinig of niets omhanden) in godsdienstige schriften. Die realistische afbeeldingen, de gebruikte gereedschappen en instrumenten, de gedragen kleding en de sociale achtergrond waren bedoeld om gelovigen te helpen bij hun godsdienstige taken.

De ontzagwekkende kracht van technologie

Tijdens de renaissance leidde de mechanisatie van de productie tot een toenemende afhankelijkheid van kapitaalinvesteringen en tot de uitbuiting van arbeid. Hiermee veranderde de sociale waarde van werk én de voorstelling ervan in de kunst. Schilderijen uit dit tijdperk zijn duidelijk minder godsdienstig en leggen vooral de ontzagwekkende kracht van technologie vast, maar naarmate de industriële revolutie overging in het victoriaans tijdperk, werden de betekenis en de waarde van werk steeds meer in vraag gesteld.

Onzekerheden over de morele en religieuze verplichtingen van de samenleving, de rol van de vrouw en de echte waarde van artistieke inspanningen droegen allemaal bij aan het debat. Het bewijs van deze conflicten en de victoriaanse obsessie met klasse, religie en geslacht is in verschillende mate zichtbaar in Penrhyn Slate Quarry (1831) van Henry Hawkins, Des glaneuses van Jean-François Millet (1857) en in het bijzonder in Work van Ford Maddox Brown (1852-1863).

Sociaal significante tekens

In de 20e eeuw ontstonden nieuwe kunstvormen, zoals het kubisme en het surrealisme tot het abstract expressionisme en de popart. Tegen het einde van de 20e eeuw had de tewerkstelling in de dienstensector de primaire en secundaire sectoren (landbouw, mijnbouw en industrie) ingehaald, terwijl commerciële globalisering, oneindige toegang tot informatie en de virtuele beschikbaarheid van middelen het dagelijks leven van werkende mannen en vrouwen hadden veranderd.

Net als werk hield kunst zich bezig met de psychologische, taalkundige, institutionele, economische, politieke en culturele aspecten van het leven en de schilderkunst was niet langer alleen maar 'een lust voor het oog', maar produceerde sociaal significante tekens voor de externe wereld in plaats van spiegels om ze te weerspiegelen. Aan u om deze te ontdekken, geniet van de zomer.

Als arts moet je ruimdenkend zijn; licht, kleur en vorm bestuderen en zoeken naar zowel het verborgene als het voor de hand liggende. Je moet je ook bewust zijn van de intriges en de uitvluchten, en dus alle opties in aanmerking nemen. We delen dan ook verschillende vaardigheden met kunstenaars en kunstliefhebbers: ontvankelijkheid, een groot observatievermogen, aandacht voor detail, de interpretatie van tekens en de zoektocht naar feiten. Elke zomer ga ik op zoek naar tekens van mijn discipline in de kunst, geïnspireerd door de 'Kunst en Arbeid'-artikels in het tijdschrift Occupational Medicine. De volledige reeks kan u hier vinden. Vorige maand had ik het geluk een van de auteurs van de artikels te ontmoeten: Mike McKiernan op een studiedag over 'The Art of Occupational Medicine'. De kunstwerken en artikels nodigen je uit te reflecteren en herinneren je aan de menselijke condities, de waardigheid van werk en de positie van arbeiders. Het is opvallend dat afbeeldingen van werk niet altijd een populaire kunstvorm zijn geweest, biedt de zich ontwikkelende relatie tussen mens en werk, zoals kunstenaars ze door de eeuwen heen hebben afgebeeld, een fascinerend inzicht in de invloed van arbeid op de gezondheid.De onwaardigheid van werkZodra Adam en Eva uit het Hof van Eden waren verbannen, werd werk een intrinsiek onderdeel van het dagelijkse bestaan. In de oudheid had het onderwerp over het algemeen echter een slechte reputatie en werd het ongeschikt geacht voor intellectuele aandacht. De Griekse en Romeinse literatuur benadrukte de onwaardigheid van werk en associeerde het met pijn en gezwoeg, terwijl het Oude Testament het beschreef als een straf en een gevolg van zonde. De sociale waarde en de betekenis van werk verbeterden weinig in de middeleeuwen. Het werd een deel van de goddelijke orde: labore est orare. Ambachtslieden verschenen in architecturale beeldhouwwerken en glas-in-loodramen in kerken, boeren aan het werk (en edelen met weinig of niets omhanden) in godsdienstige schriften. Die realistische afbeeldingen, de gebruikte gereedschappen en instrumenten, de gedragen kleding en de sociale achtergrond waren bedoeld om gelovigen te helpen bij hun godsdienstige taken.De ontzagwekkende kracht van technologieTijdens de renaissance leidde de mechanisatie van de productie tot een toenemende afhankelijkheid van kapitaalinvesteringen en tot de uitbuiting van arbeid. Hiermee veranderde de sociale waarde van werk én de voorstelling ervan in de kunst. Schilderijen uit dit tijdperk zijn duidelijk minder godsdienstig en leggen vooral de ontzagwekkende kracht van technologie vast, maar naarmate de industriële revolutie overging in het victoriaans tijdperk, werden de betekenis en de waarde van werk steeds meer in vraag gesteld. Onzekerheden over de morele en religieuze verplichtingen van de samenleving, de rol van de vrouw en de echte waarde van artistieke inspanningen droegen allemaal bij aan het debat. Het bewijs van deze conflicten en de victoriaanse obsessie met klasse, religie en geslacht is in verschillende mate zichtbaar in Penrhyn Slate Quarry (1831) van Henry Hawkins, Des glaneuses van Jean-François Millet (1857) en in het bijzonder in Work van Ford Maddox Brown (1852-1863). Sociaal significante tekensIn de 20e eeuw ontstonden nieuwe kunstvormen, zoals het kubisme en het surrealisme tot het abstract expressionisme en de popart. Tegen het einde van de 20e eeuw had de tewerkstelling in de dienstensector de primaire en secundaire sectoren (landbouw, mijnbouw en industrie) ingehaald, terwijl commerciële globalisering, oneindige toegang tot informatie en de virtuele beschikbaarheid van middelen het dagelijks leven van werkende mannen en vrouwen hadden veranderd. Net als werk hield kunst zich bezig met de psychologische, taalkundige, institutionele, economische, politieke en culturele aspecten van het leven en de schilderkunst was niet langer alleen maar 'een lust voor het oog', maar produceerde sociaal significante tekens voor de externe wereld in plaats van spiegels om ze te weerspiegelen. Aan u om deze te ontdekken, geniet van de zomer.