...

Het is een hele eer om deel te mogen uitmaken van de jury van een vioolwedstrijd die toch tot de allerbeste ter wereld behoort, klinkt het bij een trotse Yossif Ivanov. "Er zijn ook nog juryleden aanwezig die erbij waren toen ik deelnam en dat vind ik toch wel heel bijzonder. Ik ben benieuwd hoe zij jureren en hoe zij dit allemaal ervaren. Ik zal er enkel tijdens de eerste ronde bij zijn, en het zal vooral een leerschool zijn."Beste Belgische prestatieVeertien jaar geleden was Yossif Ivanov de eerste Belg in 25 jaar die nog eens tot in de finale van de vioolsessie raakte. Daarin bewees de toen 18-jarige violist dat hij uitstekend overweg kon met de grote druk die op zijn schouders rustte. Zijn tweede plaats was de beste prestatie van een Belg ooit op de wedstrijd. In 2008 werd hij ook nog eens de jongste docent aan het Brusselse Muziekconservatorium. Yossif, wiens vader Dimitri Ivanov concertmeester was bij het Antwerp Symphony Orchestra, droomde er als tiener al van om ooit deel te nemen aan de Koningin Elisabethwedstrijd. Voor hij zich inschreef had hij overigens al prijzen gewonnen op de Wieniawskywedstrijd, de Menuhinwedstrijd en het Concours Musical International de Montréal. Hij kent de wedstrijdwereld dus goed en onderstreept nogmaals het belang ervan.Geen garantie"Het niveau is momenteel zeer hoog bij de jonge violisten en de plaatsen aan de top zijn schaars", meent Ivanov. "Een goede beurt maken op een prestigieus concours kan dus helpen om het verschil te maken. Het is ook een goede leerschool en biedt al een voorsmaakje hoe het er in het professionele muzikantenleven aan toegaat. Zo moet je op korte tijd een groot repertoire kunnen brengen voor publiek. Een laureaatstitel op je muzikaal paspoort opent in België heel wat deuren en dwingt ook internationaal respect af. Een garantie op een topcarrière is die prijs uiteraard niet. Zelfs de allergrootste namen moeten zich telkens opnieuw bewijzen. En ook ik heb een evenwicht gezocht tussen solowerk, kamermuziek en lesgeven."Hoe bereid je je voor op zo'n wedstrijd? "Je trekt hier best minstens een volledig jaar voor uit", adviseert Yossif Ivanov. "En je werkt dan met een mentaliteit van een atleet die naar de Olympische Spelen gaat. Een verstandige repertoirekeuze is essentieel, want je moet heel goed weten wat je sterke punten zijn zodat je het verschil kan maken. Daarnaast moet je in aanloop naar de wedstrijd zoveel mogelijk podiumervaring opdoen zodat je op de cruciale momenten het beste uit jezelf naar boven kan halen. Je moet uiteraard ook perfectionistisch ingesteld zijn. Alles wordt zeer streng beoordeeld. Elke noot telt." Aziatische schoolHet is ondertussen al enige tijd geleden dat men nog van een Russische of zelfs een Belgische vioolschool sprak. Tijdens de afgelopen sessies stootten steeds meer Aziaten tot de finale door. Wat betekent de mondialisering voor de manier van vioolspelen? "De Aziatische musici zijn zeer sterk omdat ze met een oerdegelijke muziekopleiding in hun thuisland starten", zegt Ivanov. "Ze komen dan een tijdje naar Europa of Amerika om de cultuur op te snuiven. Jonge musici hebben vandaag toegang tot de beste pedagogen overal ter wereld. Ze kunnen overal gaan shoppen en zich ook online informeren. Er zijn dus heel wat talenten die uitstekend gevormd zijn, zowel technisch als muzikaal." "Je merkt ook dat men alsmaar stijlbewuster musiceert. De jonge violisten benaderen Bach of Mozart vanuit de historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk. Om echt ver te geraken in een wedstrijd moet je voldoende zelfbewust zijn en voor je eigen interpretatie durven gaan. Wie dat allemaal kan verenigen, kan ook niet faken. Dat is iemand die authentiek is." StradivariusDe winnaar wacht een geldprijs, een reeks concerten op interessante podia en een bruikleen voor vier jaar van de 'Huggins' 1708 Stradivarius van de Nippon Music Foundation. Ook Yossif Ivanov mocht lange tijd op een Stradivariusviool spelen. Na tien jaar moest hij enkele weken geleden de Lady Tennant Stradivarius uit 1699, terugbezorgen aan de Stradivarius Society in Chicago. En dat deed pijn. "Ik probeer het toch wat filosofisch te bekijken", relativeert Ivanov. "Dergelijke topinstrumenten hebben al eeuwen overleefd. In het licht van die historiek ben ik uiteraard maar een passant. Maar als je de smaak van zo'n instrument te pakken hebt, is het echt wel moeilijk om terug te schakelen. Ik heb gelukkig een goede eigen moderne viool. Toch ga ik op zoek naar een nieuwe bruikleen van een Italiaans topinstrument. Voor een musicus is zoiets letterlijk en figuurlijk onbetaalbaar. We moeten beroep doen op stichtingen of op privésponsors om van dat voorrecht te mogen genieten."Koningin Elisabethwedstrijd voor viool - eerste ronde t.e.m. zaterdag 4 mei - halve finales in Flagey van 6 tot 11 mei - finale van 20 tot 25 mei in het PSK Brussel - Laureatenconcerten van 29 mei tot 6 juni - zie www.imkeb.be.