...

Na talloze opnamen en therapieën die niet het gewenste resultaat opleverden, ging ze naar haar huisdokter met een euthanasiewens. De nodige stappen werden ondernomen en Carine was nog één handtekening van euthanasie verwijderd. Toen ontmoette ze Jef, een hulpverlener die naar haar luisterde en die haar aanmoedigde om na te denken over haar talenten en dromen. Carine haar euthanasiewens verdween stilaan naar de achtergrond en in plaats daarvan ziet ze nu dat er nog heel wat is dat ze wil bereiken. Zo gaat het natuurlijk niet altijd, maar wat Carines verhaal mij wel leert, is hoe belangrijk het is om in gesprek te gaan over noden, levensdoelen, waarden en normen van elke patiënt afzonderlijk.Dat is wat de recent gewijzigde wet op de patiëntenrechten mogelijk wil maken door het recht op vroegtijdige zorgplanning toe te voegen, als onderdeel van het recht op kwaliteitsvolle zorg. De wet zegt nu expliciet dat mensen het recht hebben om die toekomstige zorg actief te gaan plannen volgens hun eigen doelstellingen, levensdoelen en waarden. In tegenstelling tot de mediadiscussie die zich vooral toespitste op de palliatieve fase, gaat vroegtijdige zorgplanning véél ruimer. Bij het Vlaams Patiëntenplatform weten we dat mensen er baat bij hebben om vooraf goed na te denken over hoe ze hun hele laatste levensfase of hun toekomst wensen door te brengen. Hoe wil u later wonen wanneer u niet meer zelfstandig thuis kan blijven? Welke zorg heeft u daarbij nodig? Welke medische interventies en behandelingen wil u wel of juist niet? Welk doel moet uw behandeling hebben? Wil u dat deze vooral gericht is op levenskwaliteit of eerder op levensduur? Wil u graag nog die ene grote reis met uw familie kunnen maken of wil u nog het huwelijk van uw kleindochter volgend jaar meemaken? Daarin verschilt iedereen, want iedereen heeft andere voorkeuren, noden en wensen. Het is dus belangrijk dat mensen de vrije keuze hebben om dit zelf te bepalen. Klinkt als heel wat om die vroegtijdige zorgplanning uit te stippelen, niet? Hierbij komt de belangrijke rol van de zorgverlener en zeker de arts naar voren: mensen hebben nood aan begeleiding bij dit proces van zorgplanning. Dat toont het verhaal van Carine ook aan. In de praktijk, en ook volgens de wet, is vroegtijdige zorgplanning een continu en dynamisch denk- en communicatieproces. Mensen hebben nood aan info, maar ook aan een klankbord en aan advies van iemand met expertise, iemand die ze vertrouwen. Daartoe is het belangrijk dat ze zelf goed op de hoogte zijn van hun gezondheidstoestand, de te verwachten evolutie daarvan, maar zeker ook van de zorgopties. Want die informatie is lang niet altijd eenvoudig beschikbaar, of mensen weten niet wat voor hen relevant kan zijn. Zo hebben we meteen weer twee andere patiëntenrechten aangestipt (het recht op informatie en het recht op geïnformeerde toestemming). Werkt u mee aan de vroegtijdige zorgplanning van uw patiënten, én aan de kennis over deze belangrijke nieuwe wet? Alleen zo kunnen mensen zelf geïnformeerde keuzes maken en een vroegtijdige zorgplanning opmaken waar ze echt wat aan hebben. Zodat u, ik, Carine en alle andere patiënten een menswaardige laatste levensfase krijgen.