...

In het tweede deel van het interview staat minister Vandenbroucke uitgebreid stil bij de hervorming van de GGZ - "een nieuw, zeer innovatief, model". U maakt daarvoor 152 miljoen vrij. De psychiaters zijn de hervorming genegen maar vinden dat u hen over het hoofd ziet.De volgende weken zie ik een delegatie van de psychiaters. Deze hervorming en het budget is niet alleen van belang voor de klinisch psychologen en orthopedagogen maar ook voor huisartsen én psychiaters. Wat ik te allen prijze wil vermijden, is de creatie van een nieuwe silo in de schoot van het Riziv. We mogen niet hervallen in de fouten van 50 jaar geleden toen men in termen van deelbudgetten, sectoren en onderhandelingen binnen deelsectoren dacht. Ik wilde vanaf het begin multidisciplinaire samenwerking. Daarom hadden we problemen met de klinisch psychologen en orthopedagogen. Wie de conventie onderschrijft, moet goed weten dat het ook is om huisartsen te ondersteunen en zelfs om hun werk te verlichten. Huisartsen hebben heel veel patiënten met stress, burn-out en mentale problemen. De huisarts is daarvoor niet noodzakelijk het beste uitgerust en ook een bezoek aan de psychiater is niet noodzakelijk de beste optie. De conventie voorziet in een nauwe samenwerking tussen huisartsen, psychiaters en psychologen. Het idee is dat een huisarts iemand gemakkelijk en zonder voorschrift naar de psycholoog kan verwijzen. En men vraagt de psycholoog de huisarts op de hoogte te houden. Is meer gespecialiseerde hulp nodig, dan maakt de psycholoog/orthopedagoog een functioneel, multidisciplinair bilan op. Een praktijktoelage van 225 euro is voorzien. Het gaat dus niet louter over prestatiebetaling, er is ook een praktijk- en een intaketoelage voorzien. De arts - huisarts, psychiater of zelfs een CLB-arts - die assisteert, ontvangt een vergoeding. Zo creëren we multidisciplinaire samenwerking. De 32 netwerken GGZ in het kader van artikel 107 organiseren dit op een gedecentraliseerde manier. Psychiaters hebben twee potentiële frustraties. We zijn slecht vertrokken als ze dit zien als rivaliteit op hetzelfde terrein. Nogmaals, het gaat over samenwerking. Sommige patiënten zoeken psychiatrische hulp maar zouden beter geholpen zijn door een psycholoog. En omgekeerd. De introductie van een eerstelijnspsycholoog helpt patiënten doelgerichter naar de psychiater toe te leiden. Tweede frustratie. Psychiaters hebben terecht kritiek als ik me hiertoe zou beperken. Dat is niet het geval. Ik investeerde al 20 miljoen in een structurele versterking van K-bedden in de psychiatrie. De pre- en posthospitalisatiefase wordt beter georganiseerd, de transitie van patiënten beter begeleid. Daardoor is misschien een meer doeltreffende turnover van patiënten mogelijk. Daarnaast voorzie ik nog vijf miljoen, 490.000 euro per provincie, voor liasonequipes - vooralsnog niet structureel. Dat versterkt de psychiatrische omkadering van niet-psychiatrische ziekenhuisdiensten. In totaal gaat het om een budget van 25 miljoen. Ik besef goed dat er nog andere uitdagingen zijn, de problemen bij de overgang van adolescentie naar volwassenheid bijvoorbeeld. Dat is in heel wat sectoren een probleem, plots stopt de hulp. Begeleiding is er tot iemand 18 jaar wordt. Dan valt die weg en er is niets anders. Aan die transitie zou ik specifiek iets willen doen. Daarvoor zijn bijkomende middelen nodig. Het Riziv-budget 2022 voorziet de mogelijkheid om wat meer te doen. Ik hoop daarvoor onder meer in de groei van het budget gezondheidszorg geld te vinden. We moeten dat echt verbeteren. Verder wil ik me absoluut niet beperken tot investeringen in psychologische hulp, maar ook investeren in psychiatrie en in kinder- en jeugdpsychiatrie. Ik heb de Nationale Raad voor ziekenhuisvoorzieningen een advies gevraagd over de programmatie. Belangrijk als men wil nadenken over de capaciteit voor de (jongeren)psychiatrie. Even terug naar de hervorming van de GGZ. Psychiaters en huisartsen werpen op dat u een hiërarchie, een soort echelonnering invoert.Dat moet zich zetten. We wilden inderdaad dat mensen zonder verwijsbriefje een 'exploratie' kunnen hebben bij klinisch psychologen en orthopedagogen. De huisarts speelt daarin geen rol, akkoord. Het nieuwe systeem voorziet bij een geconventioneerde psycholoog maximum acht of tien sessies - respectievelijk voor volwassenen en kinderen. Na de exploratiefase moet je snel kunnen vaststellen of meer gespecialiseerde zorg nodig is, bijvoorbeeld bij een angststoornis of een depressie. Dat is geen strakke echelonnering en ik redeneer zo ook niet. Het is een manier om in etappes te denken waarbij je soms beslist over meer intense, gespecialiseerde zorg. Multidisciplinariteit en meer doelmatigheid is ingebouwd in de beoordeling. De psychologen hadden het daar moeilijk mee maar hun vertegenwoordigers gingen akkoord. In het werkveld is het voor hen niet evident om samen met een arts na te denken maar dat moet absoluut gebeuren. Het is een zachte manier om structuur en meer doelmatigheid te brengen en te vermijden dat mensen op een verkeerd spoor zitten in de psychologische hulpverlening. De netwerken GGZ hebben een gesloten budget en bewaken het aantal sessies en de toewijzing van patiënten in geval meer gespecialiseerde zorg nodig is. Het vermijdt dat het aantal individuele sessies eindeloos blijft doorlopen. Ook bij gespecialiseerde zorg is 20 sessies het maximum. Uitdrukkelijk is dit geen systeem waarbij één patiënt naar één psycholoog gaat en die doet maar wat terwijl de sessies blijven lopen. In de pers stond dat het nieuwe systeem inging op 1 september. De psychologen waren toen nog niet erkend...De timing is niet gemakkelijk, er moesten verschillende stappen gezet worden. Ten eerste moesten de netwerken GGZ intern discussiëren en beslissen om een conventie te tekenen. 28 van de 32 netwerken deden dat al. Vervolgens moeten geïnteresseerde individuele klinisch psychologen een conventie volgens een bepaald model ondertekenen, en de goedkeuring van dat model heeft vertraging opgelopen. Ik hoopte dat het Verzekeringscomité van het Riziv dat model midden september formeel zou aanvaard hebben; maar wegens allerlei discussies is het pas deze maandag goedgekeurd.De vraag naar psychologische hulp is groot. En communicatie creëert verwachtingen.Ik weet het. Ik was niet gelukkig met de communicatie. Ik heb in juli niets gezegd. Het Verzekeringscomité aanvaardde de macro-conventie op Riziv-niveau op 26 juli. Het Riziv publiceerde dat en de psychologenverenigingen die de conventie onderhandelden, discussieerden erover met hun achterban, wat natuurlijk goed was. De pers meldde dat het een historische stap was - wat juist is - en de verwachting ontstond dat op 1 september iedereen een geconventioneerde psycholoog zou vinden. Wat niet het geval is; we hadden dat beter moeten duiden. Wat anders. De vaccinatiecampagne tegen covid-19 is nog steeds belangrijk. Komt er een derde vaccinatieronde voor verzorgenden en artsen?Een belangrijke vraag. Het personeel heeft enorme inspanningen geleverd. Ze werden al bij het begin van de campagne gevaccineerd. Ik begrijp de vraag en het gevoel van urgentie dat er leeft bij artsen en verzorgenden. We hebben de Hoge Gezondheidsraad daarover een advies gevraagd en dat zal er de eerste week van november zijn. Op basis daarvan nemen we snel een beslissing. Nu spreek ik me dus nog niet uit. Op een bepaald moment vond u verplichte vaccinatie noodzakelijk.Dat is nog altijd zo. We gaan een legale basis creëren. Ik heb er lang over gediscussieerd met mijn collega-ministers van de gefedereerde entiteiten en we gaan federale wetgeving tot stand brengen. Deze nieuwe wetgeving zal vaccinatie verplichten voor professionals in de zorg, zowel voor wie ambulant als voor wie in een ziekenhuis actief is, en zowel voor loontrekkenden als voor zelfstandigen. De politieke beslissing is genomen, nu worden juridisch alle sporen en problemen uitgeklaard. Het is niet evident om daarvoor een correcte juridische basis te maken. In Vlaanderen is meer dan 95% van de zorgverstrekkers gevaccineerd. Heeft verplichten dan nog zin?Ja. Voor die 5% niet-gevaccineerden is het toch een zaak van rechtvaardigheid en verdeling van de inspanning. Misschien zijn er voor die 5% goede medische redenen om zich niet te laten vaccineren.Ja, maar ook in Vlaanderen zijn er instellingen waar het minder is. Niet veel maar er zijn enkele instellingen waar de vaccinatiegraad veel lager is dan in andere. En dus vind ik dat ook patiënten en residenten van woonzorgcentra in Vlaanderen het recht hebben om er zeker van te zijn dat de mensen die hen verzorgen gevaccineerd zijn. Dus is het ook in Vlaanderen nodig.Lees ook: Overgangsbudget 2022 gaat in de goede richting