We houden van eenvoud. Simpel te begrijpen. Groen is veilig, rood is gevaarlijk. Het werd ons zo van in onze kleuterjaren aangeleerd. Een simpele vertaling van een vaak complexere werkelijkheid.
Die eenvoud, om een groot publiek te bereiken, zien we de laatste tijd meer en meer. Het heeft het voordeel van de duidelijkheid.
Nooit eerder zag ik zoveel vakantiebestemmingen aan een kleur gelinkt worden als de voorbije zomer. Waar het groen is daar is het veilig, oranje ga je beter mijden en rood rij je met een grote boog omheen. Quasi iedereen in mijn omgeving hield er rekening mee. Het werkt.
Op zich een goed systeem. Een indeling in een aantal beperkte categorieën, gebruik van de kleuren methodiek door iedereen begrepen, gebaseerd op data en telkens met een aantal acties tot gevolg. Acties die gekoppeld worden aan het risico waaraan je werd blootgesteld.
Het KMI past het systeem ook toe, Van groen tot rood. Van geen bijzonderheden tot neem actie. Ze voegen er zelfs nog de kleur geel aan toe. Wees waakzaam! In de zorg een overbodige categorie, waakzaam zijn we daar immers altijd. Toch?
In tegenstelling tot het effectief tellen van het aantal besmettingen om te bepalen of een zone van risico en kleur moet wijzigen moet men zich bij het KMI baseren op voorspellingen. Het spel voor gevorderden zeg maar.
Het is wellicht niet evident om, op basis van voorspellingen, kleurcodes toe te kennen. Een moeilijk evenwicht: doe je het niet of te laat wijst men je met de vinger, doe je het te snel dan verlies je al gauw je geloofwaardigheid. Wie op het eind kan oordelen heeft altijd gelijk.
Midden in de nacht een kelder staan dweilen met de collega's, het leek wel teambuilding
Dat ze er soms "boenk" opzitten merkten we recent nog in Kortrijk. In een mum van tijd stond, na een fikse regenbui en een gesprongen afvoerbuis, de kelder blank. Geen zandbakoefening deze keer waar via simulaties een noodscenario werd nagespeeld maar een echte test voor ons intern noodplan. Onmiddellijk werden systemen omgeleid om de normale, veilige werking van het ziekenhuis te garanderen. Naast een test van facility en technieken was het ook een test voor de mentale weerbaarheid van de organisatie. Iedereen draagt immers de drukke covid-maanden met zich mee. Beide testen werden goed doorstaan. Midden in de nacht een kelder staan dweilen met de logistiek medewerker, de jurist, de IT man, een inslapende arts, de verpleegkundige,... met maar één doel voor ogen. Het had bijna iets van een teambuilding.
Het deed me, midden in de nacht, even verder denken over het systeem van kleurencodes. Wat als we dit zouden toepassen in een ziekenhuis? Wat als we verschillende bronnen van data (incidenten, indicatoren, HSMR, patiënten ervaringen, ...) koppelen aan elkaar en laten resulteren in een kleurcode volgens het, op dat moment, heersend risico?
Wie op het eind kan oordelen heeft altijd gelijk
Het zou pas echt zinvol zijn als we er ook acties (en middelen) aan koppelen om het risico te reduceren. Ik hou er rekening mee dat we dan eerst doorheen een fase moeten waarbij de data zullen worden betwist, maar eens we daarover zijn...
Het zou, net zoals bij het KMI, een moeilijk evenwicht zijn tussen accuraatheid en geloofwaardigheid. Het zou de reputatie van de data-analist, beleidsinformatie, kwaliteitsdienst,... voortdurend op het spel zetten. Maar het zou ook wel de volgende stap kunnen zijn in een nog meer risico gestuurde aanpak waarbij je de one size fits all approach wat meer verlaat en vertrekt vanuit de risico's op de medische diensten/verpleegeenheden.
Het is iets om nog eens rustig over na te denken, misschien tijdens een volgend verlof in 't groen.