GBBW PERSBRIEF (Dr Vincent Janssens - Ondervoorzitter BHAK)

Zoals veel van mijn collega's-huisartsen bij de BHAK stel ik hierbij vast dat vooral de tegenstanders van deze hervorming vaak en luid om aandacht vragen rond hun standpunt - en die ook krijgen. Als gevolg hiervan dreigt een erg vertekend en zelfs onjuist beeld te ontstaan van het project, van de de voorstanders ervan en bij uitbreiding ook van de Franstalige Brusselse huisartsen. Ik wens via deze brief de nodige nuances aan te brengen. Over de hervorming van de Brusselse wachtdienst wordt al meer dan drie jaar op vrij constructieve wijze onderhandeld met de FAMGB (Féderation des Associations de Médecins Généralistes de Bruxelles, de koepel van Franstalige Brusselse huisartsenverenigingen). Uiteraard werd daarbij ook intern in de BHAK overlegd: er is over dit project een draaiboek (in het Nederlands) samengesteld, er waren diverse presentaties en ontelbare discussies werden gevoerd in de raad van bestuur met rapportering aan de leden, er werden verschillende bijzondere algemene vergaderingen georganiseerd, ... Op 27 maart van dit jaar werd op een Buitengewone Algemene Vergadering van de BHAK met 61,8% gestemd voor samenwerking met de FAMGB voor de wachtdienst organisatie. Momenteel rapporteert een specifieke werkgroep, daartoe gemandateerd door de algemene vergadering minutieus naar de bestuursraad over de voortgang van het project. De besprekingen tussen de FAMGB en de BHAK hebben ertoe geleid dat beide kringen elkaar beter leerden kennen. Er kwam ook het besef dat de zesde staatshervorming geen pasklare oplossingen zal bieden voor de specifieke en belangrijke problemen bij de (zieke) Brusselaar - wel integendeel. De laatste maanden wordt het debat nu ook naar buiten gebracht, vooral door het kleine derde van de BHAK-leden dat zich kant tegen de nodige verandering van de wachtorganisatie en meent de democratische beslissing van de algemene vergadering niet te moeten respecteren. Deze tegenstanders putten zich uit in administratieve en juridische procedures en roepen externe instanties ter hulp om het project alsnog te kelderen. Het is evident dat dit eerder leidt tot implosie dan tot versterking van de kring. In de media wordt door deze groep huisartsen vooral geschermd met de bekommernis om de Nederlandstalige patiënt (Vlaming) in Brussel waarbij wordt gedaan alsof de andere artsen van de kring daarmee niet begaan zouden zijn. Hierbij wordt ijverig gewezen op de huidige taalkundige imperfecties van het voorgestelde systeem, euvels waar precies de instap van de Nederlandstalige artsen van de BHAK aan dient te verhelpen. En passant wordt er op beschamende wijze een oud clichébeeld van de Franstalige collegae huisartsen opgehangen: met hen zou niet samen te werken zijn, ze zouden zich nooit aan de afspraken houden, ze zouden geen Nederlands willen leren, ze zouden geen kwaliteitsvolle zorg brengen, ze zouden geen wacht willen doen, .. . Deze vooroordelen stammen wellicht uit traumatische ervaringen in het verleden maar getuigen vandaag van een arrogante blindheid voor de realiteit bij de huidige generatie huisartsen. Een element dat ook meespeelt maar in de hele discussie wordt "vergeten" is dat de huidige tweetalige wachtpost Terranova privé beheerd wordt en niet door de huisartsenkring (die geen inzage heeft in activiteiten of financiering). Sommigen willen dit blijkbaar zo houden want een doorstart als unieke centrale wachtpost binnen het project van eengemaakte wachtdienst werd immers geweigerd. Het is van groot belang te beseffen dat de hervorming van de wachtdienst aansluit bij de veranderde realiteit van Brussel o/a op gebied van demografie, taal, gezondheidstoestand, zorgaanbod en zorgnoden: exclusief Nederlandstalige gezinnen zijn (helaas) een zeldzaamheid aan het worden want velen gingen buiten Brussel wonen. Zij die blijven of komen voelen zich eerder Brusselaar - voor hen is meertaligheid een evidentie de laatste jaren is respect voor het Nederlands en de Nederlandstaligen toegenomen en veel Franstaligen doen een inspanning en beschouwen meertaligheid als een troef demografisch is Brussel superdivers geworden met verschillende golven van immigratie en verschillende graden van integratie het zorgaanbod in Brussel is enorm en ook enorm chaotisch. Voor een leek en zeker voor iemand met andere achtergrond is dit niet te begrijpen. De huisartsgeneeskunde en zelfs de hele eerste lijn zijn hierbij bijzonder onderbelicht tot onzichtbaar de zorgnoden zijn enorm, mede door de grote armoede in Brussel (zie o/a http://www.observatbru.be/documents/home.xml?lang=nl)Wie een eerlijk en genuanceerd oordeel wil vellen over het veranderingsproject moet zich afvragen waarom 2/3 van de kringleden dit initiatief steunen en willen verbeteren. En ook waarom de Franstalige collega's de Nederlandstalige artsen hierbij willen betrekken. Enkele argumenten: het huidig wachtsysteem van de BHAK is verdienstelijk maar inefficiënt: wachtdoende artsen zien weinig patiënten. Per wachtbeurt van 12 uur zie ik gemiddeld 2 à 3 patiënten en dit voor een wachtgebied dat volgende gemeentes omvat: Anderlecht, Ganshoren, Jette, Koekelberg, Laken Molenbeek , Sint-Agatha Berchem en een stukje van Brussel Stad! Er worden Nederlandstalige patiënten gezien maar de meeste patiënten die worden gezien zijn anderstalig (het Frans is vaak de voertaal maar niet de moedertaal) er komen jaarlijks nieuwe Nederlandstalige huisartsen bij in Brussel maar zonder twijfel onvoldoende om te compenseren voor de uitstroom (15 huisartsen zullen in de komende 5 jaar wegvallen voor de wacht wegens leeftijdsgrens) de enige manier om op langere termijn de Nederlandstalige patiënt Nederlandstalige zorg te kunnen blijven bieden (tijdens de wacht) is door de pool van Nederlandskundige artsen te vergroten én de beschikbare pool effectiever te matchen met de Nederlandstalige patiënt. Voor het eerste is er een potentieel van zeker 50 Franstalige artsen die behoorlijk Nederlands kennen, voor het tweede moet er een uniek oproepnummer komen met triage en toewijzing van alle Nederlandstalige oproepen aan de Nederlandskundige arts van wacht het nieuwe systeem rentabiliseert de "arts-tijd" door concentratie van de oproepen voor huisbezoeken (momenteel in GBBW reeds 2 oproepen per uur) en het gepast doorverwijzen naar de wachtposten of eigen huisarts als niet dringend de standaardisering en informatisering draagt bij aan een betere zorgkwaliteit op de wacht en echte continuïteit voor de eigen huisarts. Het laat ook een bijsturing van de wachtorganisatie toe door analyse van de gepoolde data het is evident dat een sterk, uniek, zichtbaar en performant wachtsysteem gunstig zal afstralen op de huisartsgeneeskunde in BrusselVerandering in organisatie brengt keuzes mee en gevolgen voor de oude systemen. Een dynamische en betrokken huisartsenkring ziet hierin uitdagingen en opportuniteiten (meer marge om aan andere aspecten dan de wacht te werken) waarvoor ze zelf de handen uit de mouwen steekt. De noodzaak tot verandering niet willen zien, de nodige aanpassingen voor zich uit schuiven naar de volgende generaties huisartsen en praktische problemen bij "de anderen" leggen is onverantwoord, zielig en ontgoochelend. Je kan niet verwachten dat een perfect tweetalig systeem op een schoteltje wordt aangeboden alvorens dat de BHAK zich engageert en als deelnemer de werking verbetert! Menig politieke partij heeft ondervonden dat je de belangen van je doelgroep beter behartigt door in een regering (die vooraf niet alle garanties biedt) te stappen dan door wereldvreemd aan de kant mooie principes te staan scanderen.