Als arts kunnen we geen resultaat beloven, enkel toezeggen om ons best te doen. Bij ernstige aandoeningen en bij afwezige alternatieven kan onzekerheid in het voordeel van een experimentele of onzekere behandeling pleiten.

Minder dan 10% heeft enig benul van de schade door overdiagnose...

Op behandelen in onzekerheid valt steeds wel wat af te dingen: dat doet politiek en gezondheidsambtenarij (verder "de staat" genoemd). Maar terwijl de staat artsen kapittelt voor hun gebrekkige praktijkvoering, kunnen we haar eigen handelwijze slechts beschrijven als 'we doen maar op.' Door de staat georganiseerde preventieve geneeskunde beantwoordt aan de wet van de grote aantallen. Wanneer deze handelingen zich richten op gezonde volwassenen zonder bekend gezondheidsprobleem, eis je soliede kennis, gebouwd op goed uitgevoerde trials met duidelijk positieve resultaten. Je eist transparante evidence based informatie, zodat de burger de juiste keuze kan maken op basis van de eigen voorkeuren. Maar wat een puinhoop is dat officiële beleid. Of mammografische borstkankerscreening meerwaarde heeft bij de moderne curatieve behandelingen blijft betwist. Wat niet onzeker is, is dat de staat de deelnemende vrouwen schaamteloos bedriegt. Minder dan 10% heeft enig benul van de schade door overdiagnose en overbehandeling na mammografische borstkankerscreening; meer dan 90% overschat de baten met een factor 100 1.

© Belga Image

...en overbehandeling na mammografische borstkankerscreening; meer dan 90% overschat de baten met een factor 100

Dankzij dikke darmkankerscreening is het recht om bedrogen te worden uitgebreid naar mannelijke deelnemers. Bij de huidige balans van baten en schade zou de goed geïnformeerde burger zonder bekend hoog risico niet deelnemen aan dikke darmkankerscreening2.

Griepvaccinatie is een groot goed, als je het vertikt de evidence te bekijken. Je moet 71 volwassenen vaccineren om één griepepisode te voorkomen3.(

Om gemiddeld één griepepisode te voorkomen heb je je 71 jaar lang jaarlijks laten vaccineren. Griepvaccinatie van ouderen of chronisch zieken is niet evidence based: er is te weinig degelijk bewijs beschikbaar om hierover een uitspraak te doen4.

Het vaccineren van gezondheidszorgpersoneel is een daad van hoop, geloof en liefde, niet van enig controleerbaar wetenschappelijk feit5. Enzovoort.

Van staatswege gepropageerde preventieve programma's schieten hun doel voorbij. Er is behoefte aan een goed griepvaccin, maar het lucratieve jaarlijkse vaccineren met een minderwaardig vaccin ontneemt de industrie iedere aansporing om dat te ontwikkelen. Blinde propaganda voor kankerscreening schept geen gezondheid maar wantrouwen en ontkent de diversiteit van burgers en hun voorkeuren. De weg vooruit is shared decision making, waarbij (huis-)arts en burger samen beslissen, op basis van evidence based informatie én de eigen voorkeuren.

1. BMJ 2014 Apr 25;348:g2636.

2. BMJ 2019;367:l5515.

3. Cochrane Database 2018, Issue 2: CD001269.

4. Cochrane Database 2018, Issue 2. Art. No.: CD004876.

5. Cochrane 2016, Issue 6. Art. No.: CD005187.

Reactie of opinie? akopinie@roularta.be

Als arts kunnen we geen resultaat beloven, enkel toezeggen om ons best te doen. Bij ernstige aandoeningen en bij afwezige alternatieven kan onzekerheid in het voordeel van een experimentele of onzekere behandeling pleiten.Op behandelen in onzekerheid valt steeds wel wat af te dingen: dat doet politiek en gezondheidsambtenarij (verder "de staat" genoemd). Maar terwijl de staat artsen kapittelt voor hun gebrekkige praktijkvoering, kunnen we haar eigen handelwijze slechts beschrijven als 'we doen maar op.' Door de staat georganiseerde preventieve geneeskunde beantwoordt aan de wet van de grote aantallen. Wanneer deze handelingen zich richten op gezonde volwassenen zonder bekend gezondheidsprobleem, eis je soliede kennis, gebouwd op goed uitgevoerde trials met duidelijk positieve resultaten. Je eist transparante evidence based informatie, zodat de burger de juiste keuze kan maken op basis van de eigen voorkeuren. Maar wat een puinhoop is dat officiële beleid. Of mammografische borstkankerscreening meerwaarde heeft bij de moderne curatieve behandelingen blijft betwist. Wat niet onzeker is, is dat de staat de deelnemende vrouwen schaamteloos bedriegt. Minder dan 10% heeft enig benul van de schade door overdiagnose en overbehandeling na mammografische borstkankerscreening; meer dan 90% overschat de baten met een factor 100 1.Dankzij dikke darmkankerscreening is het recht om bedrogen te worden uitgebreid naar mannelijke deelnemers. Bij de huidige balans van baten en schade zou de goed geïnformeerde burger zonder bekend hoog risico niet deelnemen aan dikke darmkankerscreening2.Griepvaccinatie is een groot goed, als je het vertikt de evidence te bekijken. Je moet 71 volwassenen vaccineren om één griepepisode te voorkomen3.(Om gemiddeld één griepepisode te voorkomen heb je je 71 jaar lang jaarlijks laten vaccineren. Griepvaccinatie van ouderen of chronisch zieken is niet evidence based: er is te weinig degelijk bewijs beschikbaar om hierover een uitspraak te doen4.Het vaccineren van gezondheidszorgpersoneel is een daad van hoop, geloof en liefde, niet van enig controleerbaar wetenschappelijk feit5. Enzovoort.Van staatswege gepropageerde preventieve programma's schieten hun doel voorbij. Er is behoefte aan een goed griepvaccin, maar het lucratieve jaarlijkse vaccineren met een minderwaardig vaccin ontneemt de industrie iedere aansporing om dat te ontwikkelen. Blinde propaganda voor kankerscreening schept geen gezondheid maar wantrouwen en ontkent de diversiteit van burgers en hun voorkeuren. De weg vooruit is shared decision making, waarbij (huis-)arts en burger samen beslissen, op basis van evidence based informatie én de eigen voorkeuren.