...

Het KMSK Antwerpen stuurt niet alleen topwerken uit de renaissance naar Venetië, het profiteert ook van de tijdelijke sluiting van het museum om 'vergeten kunstenaars' weer te voorschijn te halen.Samen met collectioneur en kunsthandelaar Ronny Van de Velde presenteert het KMSKA nu in het Musée Rops het werk van Henri De Braekeleer (1840-1888), zowat 30 jaar na diens laatste tentoonstelling in België.Na een donkere aanloop, ziet hij het licht in Nederland waar hij het werk van De Hooch en Vermeer bewondert, maar ook de losse penseelstreken van Frans Hals. Het geliefkoosde tafereel van Henri De Braekeleer - die volgens de overlevering in zijn hele leven amper 80 woorden sprak - was de figuur die zwijgend en dagdromend bij het open raam zit van waaruit het licht binnenstroomt.Geleidelijk aan wordt zijn penseelvoering losser, en dat is precies wat grote schilders in zijn werk zo appreciëren. Hij schildert met olieverf alsof het aquarel is. In tegenstelling tot de pointillisten die met stippen werken, schildert hij streepjes waartussen het licht in het doek infiltreert. Op die manier werd hij een stamvader van het Belgische modernisme, en zeer gewaardeerd door collega's kunstenaars.Het lijdt geen twijfel dat De Braekeleer het werk van Edouard Manet en de Franse impressionisten gezien heeft op de tentoonstellingen van Les XX in Brussel. Mogelijk heeft Vincent van Gogh zijn werk leren kennen toen hij zelf lessen volgde aan de Antwerpse academie. In een brief van 14 december 1885 aan zijn brtoer Théo, schrijft hij: "Zoodoende zag ik verscheiden mooie dingen, twee studies van Henri de Brakeleer (sic), ge weet dat die niets met de oude de Br. (vader Ferdinand de Braekeleer was eveneens schilder, nvdr) te maken heeft, ik bedoel die eene die een fameus colorist is en rigoureus analyseert - Manet-achtig, althans even oorspronkelijk als Manet." Wetende dat Van Gogh in die jaren zelf het licht nog moest ontdekken, moet je dus wel besluiten dat De Braekeleer een van die schilders was die hem hebben doen nadenken. Een mooie adelbrief voor de Antwerpse schilder.Maar hoezeer Henri De Braekeleer ook het licht in zijn schilderijen binnenbracht, hoe donkerder deze in zichzelf gekeerde man de wereld rondom zich zag. De laatste jaren van zijn leven leed hij aan een geestesziekte en hij stierf om amper 48-jarige leeftijd. Wie weet welk een faam hij had kunnen verwerven als hij - Van Gogh indachtig - zijn zoektocht naar het licht had kunnen voortzetten.Met dank aan het KMSKA om deze rasschilder weer te tonen. Misschien kan bij een volgende gelegenheid postexpressionist Jack Godderis (van wie de laatste retrospectieve in het KMSKA van 1986 dateert) aan de beurt komen?