...

Meiacanthus grammistes, de wetenschappelijke naam van het visje, ziet er op het eerste gezicht niet speciaal uit, maar voor roofdieren zoals de zeebaars vormen ze toch niet zo'n gemakkelijke prooi, ook al zijn ze maar 4-7 centimeter lang en lijken ze nogal bang.De meeste giftige vissen injecteren hun toxines via stekels op de rug of de zijkant. Slijmvisjes passen echter een andere strategie toe: hun onderkaak bevat gevaarlijke holle snijtanden die verbonden zijn met gifklieren. Als een belager ze in zijn muil neemt om ze op te eten, bijten ze en injecteren ze een gif met pijnstillende en verdovende eigenschappen in het tandvlees. De bloeddruk van de belager daalt daardoor waardoor hij zijn bewegingen niet meer kan coördineren, zijn muil opent en zijn prooi loslaat.In tegenstelling tot andere giffen veroorzaakt dat gif geen pijn: het werkt zoals heroïne of morfine en verlamt de belager tijdelijk, waardoor het slijmvisje zich snel uit de voeten kan maken.In de eerste experimenten bij laboratoriummuizen werd aangetoond dat injectie van het gif van het slijmvisje geen pijn doet en enkel ontstekingstekenen veroorzaakt, die één of twee dagen te zien zijn.Dat was een verrassing voor de onderzoekers. Een slangenbeet of steek door een rog veroorzaakt doorgaans onmiddellijk een hevige pijn. Daarom hebben ze de samenstelling van het gif van het slijmvisje onderzocht. Zo hebben ze drie toxines ontdekt, die verschillende werkingsmechanismen hebben: enkefalines, neuropeptide Y en PLA2. Enkefalines worden ook teruggevonden bij bepaalde schorpioenen. Ze binden zich aan opiaatreceptoren en oefenen zo een pijnstillend effect uit. Neuropeptide Y komt ook voor in het gif van de zeeslak en veroorzaakt een plotselinge bloeddrukdaling. PLA2 (fosfolipase A2) tot slot is een enzym, dat wordt gevormd door slangen, hagedissen, bijen en schorpioenen en dat een ontsteking veroorzaakt. Een unieke cocktail, volgens prof. Bryan Fry, een van de hoofdauteurs, die vindt dat slijmvisjes de "interessantste vissen" zijn die ooit werden onderzocht en dat hun gif "het verrassendste is van alle bekende giffen."Prof. Fry beseft maar al te goed dat verder onderzoek noodzakelijk is om na te gaan of het gif kan dienen als basis voor een pijnstiller voor de mens, en voegt eraan toe dat die ontdekking ook mooi illustreert waarom we de natuur moeten beschermen. Hij betreurt de opwarming en de aanzuring van de oceanen omdat dat de ecosystemen waarin slijmvisjes en andere vissen leven, verstoort, en hij nodigt uit om alles in het werk te stellen om het Groot Barrièrerif te redden.(referentie: Current Biology, 30 maart 2017, DOI: 10.1016/j.cub.2017.02.067)