Hiv-infectie en snellere veroudering van het brein: wie zijn de schuldigen?

Grondige analyse van de hersenenVorsers onder de leiding van dr. Kalen Petersen van de Washington University School of Medicine (Missouri) hebben een retrospectieve analyse uitgevoerd van 638 mensen met of zonder hiv-infectie bij wie een MRI van de hersenen was uitgevoerd tussen 2008 en 2022. Met een algoritme dat de MRI's van de hersenen van patiënten met hiv heeft vergeleken met die van mensen zonder hiv-infectie, hebben de vorsers de leeftijd van de hersenen van alle deelnemers geraamd en die vergeleken met de chronologische leeftijd. Geen verschil tussen de geraamde en de chronologische leeftijd van de hersenen betekende dat de hersenen niet sneller verouderd waren dan wat je zou verwachten op die leeftijd. Als de geraamde leeftijd hoger was dan de chronologische, wees dat erop dat de structuur van de hersenen meer geleek op die van een ouder iemand. De vorsers hebben ook informatie verzameld over de cardiovasculaire risicofactoren (zoals de leeftijd, het geslacht, het rookgedrag, de cholesterolconcentratie en de bloeddruk), het gebruik van middelen tijdens het leven (alcohol, tabak en cocaïne), het scholingsniveau, de beroepstoestand, stresserende gebeurtenissen, de woonomgeving en het leesvermogen. Bij de hiv-geïnfecteerde patiënten werd ook informatie verzameld over het aantal CD4-cellen, de viruslast en de HCV-serologie.Cardiovasculaire factoren: belangrijkste oorzaken Bij de hiv-geïnfecteerde patiënten correleerden de cardiovasculaire risicofactoren, een meetbare viruslast (meer dan 50 kopieën/ml) en hepatitis C het sterkst met een snellere veroudering van de hersenen. Wat de sociale en omgevingsgebonden factoren betreft, correleerde werkloosheid het sterkst met een snellere veroudering van de hersenen. Het aantal CD4-cellen/mm³ tijdens de studie en het laagste aantal dat ooit was gemeten, daarentegen hadden geen invloed op de veroudering van de hersenen. Een HCV-infectie correleerde met ongeveer vier jaar meer veroudering van de hersenen. De cardiovasculaire risicofactoren hadden echter een nog sterkere invloed (naar schatting bijna 10 jaar meer veroudering van de hersenen). Volgens de vorsers onderstreept die vaststelling het belang van follow-up en behandeling van de bloeddruk en de cholesterolconcentratie bij hiv-geïnfecteerde patiënten.Veroudering van de hersenen: hiv, niet schuldigDe vorsers concluderen dat de veroudering van de hersenen bij hiv-geïnfecteerde patiënten toe te schrijven is aan een combinatie van klinische en sociale risicofactoren en comorbiditeit. Bij de behandeling van hiv-geïnfecteerde patiënten zou dus ook aandacht moeten worden besteed aan de neurologische gezondheid. Dat houdt in: behandeling van hart- en vaataandoeningen en aanpak van sociologische factoren zoals stressfactoren, werkloosheid en de levenskwaliteit in samenhang met de woonomgeving. Het is ook belangrijk eraan te herinneren dat het hiv zelf in deze studie geen onafhankelijke risicofactor van veroudering van de hersenen is gebleken. Ref.: Petersen K. et al. The Lancet HIV: 10(4): e244-e253.