...

Prof. Da Pozzo spreekt begrijpelijk van een catastrofe. In zijn regio Lombardije waren er op 11 mei 2020 al meer dan 81.871 bevestigde gevallen van covid-19 en dat is nog een onderschatting volgens hem. In Bergamo zelf lag het sterftecijfer in maart van dit jaar vijfmaal hoger in vergelijking met maart 2019. Zijn ziekenhuis is het grootste ziekenhuis in de regio en was het eerste hub hospitaal in Europa dat geconfronteerd werd met de uitbraak van covid-19. "We wisten niet wat ons overkwam", aldus prof. Da Pozzo. "En zeker in de beginfase was het ziekenhuis zelf mee verantwoordelijk voor de verdere verspreiding van het virus. Gelukkig heeft het ziekenhuis snel en goed gereageerd op deze pandemie. Tijdens de piek van de crisis waren twee derde van de bedden voorzien voor coronapatiënten, het aantal bedden op de intensieve afdeling was meer dan verdubbeld en werd bijna volledig ingenomen door covid-19-patiënten. Ook de spoedafdeling werd viermaal vergroot en volledig gewijd aan covid-19 met een opname van 90 patiënten per dag." Meer informatie over de aanpak van de coronacrisis in Bergamo werd gerapporteerd in The New England Journal of Medicine door de Covid-19 Bergamo Hospital Crisis Unit (https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2011599).Geen richtlijnenUiteraard had de uitbraak van covid-19 ook een enorme impact op het departement urologie, vertelde prof. Da Pozzo. Het aantal bedden op de urologieafdeling in maart-april 2020 was gedaald met 80-90% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Van het medisch personeel van zijn afdeling was 60% besmet met het coronavirus, en moest 30% van het overblijvend personeel zich volledig wijden aan covid-19. Als gevolg hiervan waren ze genoodzaakt de urologische activiteiten te verminderen en moest er beslist worden welke patiënten nog geopereerd konden worden. Prof. Da Pozzo benadrukte dat er op dat moment geen enkele richtlijn voorhanden was om hen te leiden en dat het geen gemakkelijke beslissing was. Tegen eind maart werden al 90% minder urologieprocedures uitgevoerd. Er werd beslist om prioriteit te geven aan oncologische procedures, meer bepaald radicale cystectomie en transurethrale resectie voor hoog-risico blaaskanker, lokaal gevorderde nierkanker, teelbalkanker, sarcoom en bijnierkanker. Maar ook hier was er een belangrijke restrictie, want enkel kankerpatiënten die geen intensieve zorg nodig hadden na de operatie konden nog geopereerd worden. Ook het aantal consultaties werd met meer dan 50% gereduceerd en enkel spoedconsultaties of dringende uro-oncologische onderzoeken vonden nog plaats.Prof. Da Pozzo eindigt zijn verhaal met een blik op de toekomst. In Lombardije en Bergamo is de toestand aan het verbeteren en ligt het basisreproductiegetal van het virus nu op 0,57. Maar het blijft een uitdaging om terug te starten, rekening houdend met een mogelijke tweede uitbraak van covid-19. Door de centrale regionale overheid werd beslist dat het ziekenhuis van prof. Da Pozzo een hub blijft voor covid-19-patiënten met vier toegewijde covid-19-zones. Als gevolg hiervan kan de dagelijkse ziekenhuispraktijk maar opgebouwd worden tot 70% van normaal in de komende weken. Elke patiënt die een operatie moet ondergaan, ook bij ambulante procedures, zal binnen 72 uur voor de operatie een swabtest moeten ondergaan voor covid-19. ZorgelijkProf. Da Pozzo vermeldde dat het aantal positieve swabtesten bij asymptomatische patiënten nog steeds een zorgelijke 15% is in zijn ziekenhuis. Bij een patiënt die positief test voor covid-19 wordt er multidisciplinair beslist of de operatie kan doorgaan dan wel uitgesteld moet worden. Prof. Da Pozzo benadrukte ook dat zijn dienst niet meer alle types van urologische operaties zal uitvoeren, maar hoofdzakelijk zal focussen op oncologische operaties en moeilijkere procedures. Kleine en medium ingrepen zullen uitgevoerd worden in de regionale ziekenhuizen. Hetzelfde zal het geval zijn voor de consultaties op zijn dienst. Met zijn presentatie heeft prof. Da Pozzo duidelijk gemaakt dat het een serieuze uitdaging was om als eerste Europese land geconfronteerd te worden met de covid-19-pandemie. Hij geeft aan dat het een gevecht was tegen een onbekende vijand en dat er fouten zijn gemaakt omdat men niet beter wist op dat moment. Terugkeren naar een normale situatie is moeilijk, en wordt een constante evenwichtsoefening tussen maatregelen versoepelen en risico op een nieuwe uitbraak, wat we uiteraard allemaal willen vermijden.