Een multicentrische gerandomiseerde trial ging het effect - en meer bepaald de nevenwerkingen op lange termijn - na van geaccelereerde partiële borstbestraling (APBI) in vergelijking met volledige borstbestraling na conservatieve chirurgie omwille van ductaal carcinoom.
...
1.070 vrouwen werden behandeld met APBI (38,5 Gy in tien fracties, tweemaal per dag gedurende 5-8 dagen) en 1.065 vrouwen met een volledige bestraling van de borst (42,5 Gy in 16 fracties eenmaal per dag gedurende 21 dagen of 50 Gy in 25 fracties eenmaal per dag gedurende 35 dagen).De mediane follow-up bedroeg 8,6 jaar (IQR 7,3-9,9). De 5-jaar en 8-jaar cumulatieve ratio's van ipsilateraal borsttumorrecidief bedroegen respectievelijk 2,3% (95% CI 1,4-3,2) en 3,0% (1,9-4,0) in de groep met APBI en 1,7% (0,9-2,5) en 2,8% (1,8-3,9) in de groep die een volledige borstbestraling onderging. De hazard ratio voor APBI tegenover volledige borstbestraling bedroeg 1,27 (90% CI 0,84-1,91) hetgeen aantoont dat deze behandeling niet inferieur is op gebied van lokaal recidief. Men bemerkte evenmin statistische verschillen wat betreft ziektevrije overleving (HR 1,20, 95% CI 0,83-1,76), gebeurtenisvrije overleving (HR 1,16, 95% CI 0,95-1,43) of algemene overleving (HR 1,18, 95% CI 0,84-1,64).Alhoewel de acute (< 3 maanden) radiotherapeutische toxiciteit (graad 2 of hoger) minder frequent voorkwam bij APBI (300 [28%] van de 1.070 patiënten) dan bij volledige borstbestraling (484 [45%] van de 1.065 patiënten, p < 0,0001), weerhoudt men een aanzienlijke toename van de bijwerkingen (graad 2 of hoger) op lange termijn (> 3 maanden) bij APBI (346 [32%] van de 1.070 patiënten) in vergelijking met volledige borstbestraling (142 [13%] van de 1.065 patiënten; p < 0,0001). Het minder frequent voorkomen van bijwerkingen tijdens de eerste 3 maanden is vooral toe te schrijven aan minder bestralingsdermatitis en borstzwelling met APBI terwijl de vermeerdering van bijwerkingen na meer dan 3 maand met deze APBI vooral te wijten is aan een meer uitgesproken borstverharding en het frequenter voorkomen van teleangiectasieën ter hoogte van de huid.Ook het cosmetisch resultaat (geëvalueerd als goed of slecht door de studieverpleegkundige) na 3, 5 en 7 jaar was duidelijk inferieur bij APBI in vergelijking met volledige borstbestraling (3 jaar: absoluut verschil, 11,3%, 95% CI 7,5-15,0, 5 jaar 16,5%, 12,5-20,4), en 7 jaar (17,7%, 12,9-22,3).Whelan, T.J., Julian, J.A., Berrang, T.S. et all: External beam accelerated partial breast irradiation versus whole breast irradiation after breast conserving surgery in women with ductal carcinoma in situ and node-negative breast cancer (RAPID): a randomised controlled trial. Lancet 2019; 394: 2165-72. Published Online: December 5, 2019. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(19)32515-2