...

"Veel collegae schrijven antidepressiva voor zodra ze een diagnose van depressie stellen, en vinden dat hun werk er dan op zit", zei Eric Constant. "Dat is een groot probleem. We hebben ons werk dan nog niet gedaan. Ons werk is dan nog niet af. Je moet de patiënt volgen, de evolutie volgen tijdens de behandeling, evalueren of hij geneest, in welke mate hij verbetert en wat de volgende stappen zijn na het opstarten van een behandeling . Als de patiënt wat verbetert, kan je wat wachten en kijken of de situatie verder verbetert. Als dat niet zo is, moet je een andere strategie toepassen."De dosering verhogenEen eerste mogelijke strategie is, aldus prof. Constant, de dosering van het antidepressivum verhogen. Het probleem is echter dat niet alle antidepressiva een dosis-responseffect vertonen. Je moet er ook rekening mee houden dat een stijging van de plasmaconcentratie van het antidepressivum zich niet per se zal uiten in een hogere werkzaamheid. Dat hangt met name af van het type antidepressivum. "Antidepressiva met een bewezen dosis-responseffect zijn de tricyclische antidepressiva, Sipralexa®, Effexor® en misschien ook Serlain®", onderstreepte hij. "Je mag niet aarzelen om de dosering van het geneesmiddel te verhogen of om de behandeling te potentiëren voor je overweegt om een ander geneesmiddel voor te schrijven. Sommige patiënten krijgen duidelijk een te lage dosering, wat het geval is met Effexor® 75 mg. Je moet de dosering absoluut verhogen voor je mag concluderen dat het geneesmiddel onvoldoende werkt."Combinatie van antidepressivaEen ander interessant spoor is volgens prof. Constant een antidepressivum met een iets ander receptorprofiel toevoegen. "Bijvoorbeeld bupropion (WellButrin®),", aldus nog Eric Constant. "Die combinatie is interessant omdat bupropion een dopaminerge "toets" heeft en andere antidepressiva niet. Als een patiënt minder angstig is, beter slaapt met een geneesmiddel zoals Sipralexa® en als hij nog altijd een anhedonie vertoont en geen energie vertoont, ook als je de dosering wat verhoogt, kan het interessant zijn om er WellButrin® aan toe te voegen omwille van zijn dopaminerge component. De laatste jaren komen atypische antipsychotica almaar meer in de belangstelling bij de behandeling van een zogeheten 'therapieresistente' depressie. In dat licht zou je Abilify in lage dosering (soms volstaat 2,5 mg) kunnen toevoegen of Seroquel (150 mg of minder), het enige dat bij ons in die situatie geïndiceerd is (Abilify is in die situatie geïndiceerd in de Verenigde Staten, maar niet in Europa.") Vroeger werd vaak een combinatie met schildklierhormonen voorgeschreven, maar dat wordt niet meer gedaan omdat die combinatie doorgaans niet goed wordt verdragen. Een oude methode, die echter nog altijd werkt"Elektroconvulsieve therapie blijft zeer doeltreffend bij de behandeling van een resistente depressie", zei onze psychiater nog. "Vaak wordt een elektroconsulvieve onderhoudstherapie voorgeschreven bij patiënten die er een eerste keer goed op hebben gereageerd en die gemakkelijk een relaps vertonen. Zo kan je de gunstige effecten soms handhaven."Behandeling van een depressie in de huisartsgeneeskunde Prof. Eric Constant: "De patiënt is zijn eigen barometer. Het is belangrijk te vragen wat hij van de behandeling vindt. Zijn perceptie kan sterk verschillen van die van de arts."Syndroom van stopzetting van SSRI"Als je de behandeling wil stopzetten, moet je daar de nodige tijd voor nemen afhankelijk van de dosering, de duur van de behandeling en de halfwaardetijd van het antidepressivum. Een stopzettingssyndroom mag niet worden verward met een verslaving", aldus prof. Constant. "De antidepressiva die het vaakst een stopzettingssyndroom veroorzaken, zijn paroxetine en venlafaxine. Je mag die geneesmiddelen dan ook niet ineens stopzetten. Daarom bestaan er tabletten van 37,5 mg venlafaxine. Paroxetine heeft een zeer korte halfwaardetijd. Als een patiënt een dosering van 40 mg krijgt, mag je de behandeling dus niet ineens stopzetten, maar moet je de dosering stapsgewijze verlagen: eerst met de helft en dan nog eens met de helft. Dat syndroom treedt niet op met fluoxetine, dat een zeer lange halfwaardetijd heeft."