Magistrale bereiding bij stopzetting van benzodiazepines binnenkort terugbetaald

Benzodiazepines worden vaak in een te hoge dosering of te lang ingenomen, wat een probleem is voor de volksgezondheid. "Belangrijk zijn ook de economische gevolgen van de bijwerkingen ervan, meer bepaald vallen bij ouderen en verkeersongevallen. In Europa worden de extra kosten als gevolg van vallen door het gebruik van benzodiazepines geraamd op 1,8 miljard euro. Die uitgaven kunnen worden vermeden", denkt Alain Chaspierre, directeur van de Société Scientifique des Pharmaciens Francophones (SSPF). "We hebben informatiecampagnes gevoerd voor het grote publiek en de zorgverstrekkers. Het FAGG heeft bij de industrie gepleit voor kleinere verpakkingen... Tussen 2016 en 2019 is de gemiddelde dagelijkse consumptie van benzodiazepinereceptoragonisten in de algemene bevolking met 9% gedaald, maar België is nog altijd een van de landen in Europa met de hoogste consumptie", voegde hij eraan toe. Daarom is het Riziv werk aan het maken van terugbetalingsvoorwaarden voor ontwenning van benzodiazepines in een magistrale bereiding. De terugbetaling zou ingaan in het derde trimester van 2022. "Het plan is goedgekeurd in het Riziv-traject 2022-2024. Dat is zeer goed nieuws. Wie vandaag benzodiazepines geleidelijk wil stopzetten aan de hand van een magistrale bereiding, moet als patiënt de volle pot betalen. Nochtans is het de eenvoudigste manier om benzodiazepines af te bouwen." Een eerste, belangrijke vraag: "Waarom neemt de patiënt een benzodiazepine in?". Is dat enkel uit gewoonte wegens slaapproblemen, dan is een stopzetting bij mensen van 18 tot 64 jaar interessant. Voor andere indicaties bestaat er geen schema voor stopzetting van benzodiazepines." "Het Riziv heeft de haalbaarheid van zo'n programma onderzocht. In meerdere studies is immers een hoger slaagpercentage vastgesteld met een plan voor progressieve ontwenning dan zonder. In Canada is een slaagpercentage van 40% tot 60% gerapporteerd, ongeacht of de patiënten al dan niet in een instelling verbleven. Dat werkt dus. Een geleidelijke verlaging van de dosering via een magistrale bereiding maakt het mogelijk een schema op maat uit te dokteren." "De patiënt moet dan wel worden begeleid door zijn huisarts. Alle studies wijzen uit dat de huisarts de sleutelfiguur is om de ontwenning te starten. Hij schrijft het schema voor met modules van telkens tien capsules", zegt Alain Chaspierre. "Het is raadzaam benzodiazepines stop te zetten over een periode van vier tot tien weken (hoogstens 60 dagen), waarbij de dosering stapsgewijs wordt verlaagd, idealiter met de benzodiazepine die de patiënt gebruikt. Van de vier benzodiazepines die het meest in België worden gebruikt, is de werkzame stof als dusdanig te verkrijgen en kan ze dus magistraal worden voorgeschreven. Bij gebruik van andere benzodiazepines kan men de tabletten pletten om er capsules van te maken." "Over het gebruik van diazepam, een langwerkende benzodiazepine, bij ontwenning was wat discussie. Het blijkt niet interessant te zijn: diazepam veroorzaakt bijwerkingen als gevolg van persistentie van het effect ervan overdag." Studies hebben ook geleerd dat in een aantal gevallen psychologische ondersteuning wenselijk is, met name bij patiënten die een duidelijk hogere dosering innemen dan de aanbevolen therapeutische dosering. "Volgens het Riziv zouden jaarlijks 19.300 patiënten daarvoor in aanmerking komen. Dat zou 2,6 miljoen euro per jaar kosten. Volgens een farmaco-economische analyse is die investering terugverdiend na 19 maanden. Dankzij de besparingen die voortvloeien uit de daling van het aantal valpartijen en ongelukken, kan die kostenpost grotendeels worden gefinancierd", commentarieert Chaspierre. Het Riziv stelt jaarlijks één miljoen euro ter beschikking voor het organiseren van overlegrondes tussen artsen en apothekers (medisch-farmaceutisch overleg of MFO). Elk goedgekeurd plaatselijk project krijgt financiële hulp, die kan gaan tot ? 2.500: ? 500 na goedkeuring van het project, ? 500 om de bezieler van het project te vergoeden, ? 750 voor het verslag van de vergadering en ? 750 voor het evaluatierapport dat aantoont dat de aanbevelingen effectief zijn. "In het Franstalige landsgedeelte zijn zeer weinig vergaderingen gehouden", stelt Alain Chaspierre vast. "Aan Nederlandstalige kant gebeurde dat iets frequenter omwille van een lokale dynamiek die de mensen ertoe aanzet er werk van te maken." Meerdere kwaliteitsbevorderende programma's kunnen nut hebben bij het afbouwen van benzodiazepines: aandoeningen veroorzaakt door geneesmiddelen, geneesmiddelen die aanleiding kunnen geven tot middelenmisbruik en verslaving, magistraal voorschrift als extra therapeutische optie, interdisciplinair beheer van polymedicatie bij bejaarden, een goede samenwerking tussen huisartsen en apothekers op het vlak van middelenmisbruik en verslaving, valpreventie en rationeel gebruik van benzodiazepines bij insomnia via multidisciplinaire samenwerking. "Bij het overleg tussen artsen en apothekers kan bijvoorbeeld aandacht worden besteed aan belangrijke boodschappen die niet altijd worden gegeven bij de eerste aflevering van slaapmiddelen. Artsen en apothekers spelen een belangrijke rol. Door samen te werken, kunnen ze iets doen aan polymedicatie, de gezondheidsgeletterdheid, de therapietrouw, het verbeteren van de autonomie,...", argumenteert hij.