'Als dat woord valt, stort je wereld in'

Dokter Rudy Van Giel was heel zijn praktijk lang al een 'veelschrijvende' dokter. Hij communiceerde met patiënten, collega's, vrienden en verre bekenden over van alles en nog wat. Toen hij, amper met pensioen, werd gediagnosticeerd als prostaatkankerpatiënt, verschoof hij naar de andere kant van de tafel in een dokterskabinet. Van arts werd hij plots en ongevraagd patiënt. Vrienden zorgden ervoor dat zijn ervaringen werden uitgegeven bij Borgerhoff-Lamberigts. Het boek - tegelijk schrijnend en humoristisch - kan artsen inspireren om beter en empathischer om te gaan met de gevolgen van kanker. Rudy Van Giel: "Na ruim 550 dagen lockdown is dit boek een opsteker voor mij. Mijn incontinentie na de prostaatbehandeling verhinderde mij gedurende 423 dagen om buiten te komen. Ik verloor liters per dag en kon nergens naartoe: geen theater, geen uitstap, geen tentoonstelling, ... En na die 423 dagen kwam corona..."U had sowieso al de neiging om veel te schrijven?Ja, ik schrijf gewoon graag. Ik correspondeer al decennialang met meer dan 200 mensen. Van dichtbij of verderweg: Curaçao, Kenia, Turkije, Berlijn. Ik deel mijn ideeën over de maatschappij of anekdotes uit mijn huisartsencarrière. Ik had een solopraktijk in een volkse en multiculturele wijk in Gent met patiënten van welgeteld 86 verschillende nationaliteiten. Dan beleef je wel wat en krijg je ideeën over hoe het voort moet met onze maatschappij. Maar het was nooit de bedoeling om een boek te schrijven. Daar heb ik ook nu niet zelf het initiatief voor genomen. Vrienden lazen mijn schrijfwerk over 'prostaatkankerlockdown' en stapten er mee naar een uitgever. Binnen de 24 uur was het contract getekend. Ik was vooral aangenaam verrast, toen Borgerhoff en Lamberigts mij belde met de vraag of ik dat wel wilde uitgeven. Natuurlijk heb ik toegehapt, want zoiets streelt je ego, he (lacht). Ik word dit jaar 70 en na maanden binnen zitten met een majeure, massale incontinentie, is het goede dat de kanker allicht weg is en dat het de goede kant op gaat. Zo is mijn boek ook een hoopvol en humoristisch boek geworden. Maar de bijwerkingen van de kanker waren enorm en daar was ik niet op voorbereid. Wat doet dat met een dokter, een diagnose van prostaatkanker?Hetzelfde als bij iedereen: als dat woord valt, stort je wereld in. In die vijf minuten na de diagnose krijg je een pak informatie, terwijl je met je gedachten helemaal elders bent. Je luistert niet en het gaat allemaal over je heen. Ik was kerngezond en sportief. Het contrast was enorm: van een gezonde mens word je plots iemand die zich laat behandelen voor iets waar hij totaal niets van voelde. En dan zijn er ineens allerlei handicaps. Je krijgt dan statistieken van overlevingskansen waar je niets aan hebt. Goed voor de wetenschap, maar niet iets om een patiënt mee te benaderen. Vooral de nodige empathie is op zulke momenten belangrijk, maar empathie kun je niet aanleren. Je hebt dat of je hebt dat niet. Als uw diagnose was gesteld toen u nog actief dokter was, had dat uw houding tegenover uw patiënten beïnvloed?Zeer zeker. Mannen praten niet over incontinentie of impotentie na prostaatkanker. Het is de meest voorkomende kanker bij mannen en ik heb er dus veel gezien. Ik praatte daar toen dus ook niet over. Ik zou nu aan patiënten echt vlakaf vragen hoe het zit met hun incontinentie. Ik zou dat niet uit de weg gaan, maar ik wist het toen gewoonweg niet. Als ik daar nu over durf praten, zelfs in gezelschap, dan maakt dat de tongen los. Mannen beginnen te praten en raad te vragen. Een man is daar zo beschaamd over. Ik vind dat dat moet doorbroken worden. Na de behandeling moest ik ook alles zelf uitzoeken via dokter Google. Ik dacht dat ik een uitzondering was, omdat men ervan uitging dat ik dat als dokter allemaal wel zou weten, maar het geldt voor alle patiënten. Is dit een doorbraak voor u? Verlegt u een grens?Ik hoop dat dit de ogen opent. Jaarlijks blijven zowat 800 patiënten incontinent achter na een prostaatbehandeling. Mijn boek kan helpen om aan te tonen wat er kan gebeuren en aan te geven welke oplossingen er zijn. Als tips voor mijn ex-collega's zou ik zeggen: vraag expliciet naar de incontinentie bij iemand die geopereerd is. Maak het onderwerp zelf bespreekbaar en geef aan dat er oplossingen zijn. Help hen gericht. Laat hen niet alles zelf uitzoeken. Je krijgt bijvoorbeeld een voorschrift voor 'incontinentie- materiaal voor urinaire incontinentie'. Dat is veel te weinig informatie om een apotheek binnen te stappen. Bespreek dat met je patiënt: wat heeft hij nodig, waarom? Geef informatie over zelfhulpgroepen, verwijs door, informeer, bespreek in alle openheid!.