...

Collega Erik Brusten stelde kruisbestuiver tussen kunst en wetenschap Koen Vanmechelen en LABIOMISTA hier eind 2019 uitgebreid voor. Lees ter inleiding best het artikel even opnieuw op artsenkrant.com. U ontdekt er The Battery, waar de kunstenaar zijn studio huisvest en ons uitvoerig te woord stond. Voor de documentaire Wild Gene volgde Joris Gijsen Vanmechelen zes jaar lang. Naar verluidt was het geen evidentie om de juiste insteek te vinden. Koen Vanmechelen (hij is al aan het tekenen terwijl hij onze vraag aanhoort): "Ik ga in alles wat ik doe ontzettend snel. In de documentaire is dat allemaal wat vertraagd. Dat vind ik niet erg want zo komt de visie duidelijker naar voren."De kijker is onder andere getuige van hoe Vanmechelens echtgenote, de betreurde Inge Kindt, de zogenaamde zorgboerderijen (Open farms) bezielt waar jongeren met autisme of ADHD terecht kunnen. "Dat was een van de dromen die we samen hadden. Inge stuurde dat vanuit haar background als zorgverlener bij het Wit-Gele Kruis. Zij was het die op een gegeven moment in Limburg de zorgsectoren aan elkaar breidde. Zo slaagde ze er in verscheidene jongeren die zogezegd niet functioneren in onze maatschappij toch opnieuw in de samenleving te 'zetten'. Ze gaf haar oude job daarvoor volledig op, leverde - tot haar ziekte het niet meer toe liet - briljant werk waar ik haar zo dankbaar voor ben en dat we nog willen uitbreiden."Vanmechelen startte sindsdien heel wat projecten op voor kinderen en jongeren. Vaak waren die net als zijn ander werk visionair, zo ook de Cosmogolem. "Ik denk dat kunst die visionaire gedachte in zich heeft, zo niet is het geen kunst. Ik maakte de Cosmogolem als jonge kunstenaar op mijn zeventiende. Eigenlijk is dat de gedomesticeerde mens waar ik me toen niet van bewust was, ook al bouwde ik hem al op uit verschillende elementen en is hij de artificiële mens bij uitstek, een robotmens zoals Leonardo Da Vinci die schetste. Deze reddende versie van de Golem is bedoeld om evolutie te maken."Geen toeval - zoals in het boek This is not a chicken (zie hiernaast) uitvoerig beschreven wordt - dat kinderpsychiater Peter Adriaenssens vroeg om het beeld op het dak van het Vertrouwenscentrum voor Kindermishandeling in Leuven te plaatsen en er sinds een gesprek met Jeanne Devos een Cosmogolem in Mumbai prijkt. "Op de plaats van het hart van de Cosmogolem zit een deur waar kinderen hun ideeën stoppen. Zo bieden wij hen de vrijheid om hun geheimen toe te vertrouwen en via socratische gesprekken eigenlijk bij zichzelf te ontdekken wat ze wel kunnen als ze maar mensen hebben die naar hen luisteren. Zo werd het een sociaal bewogen project dat blijft evolueren. Inmiddels staan er al Cosmogolems in meer dan 40 landen, van de sloppenwijken van Mumbai tot Johannesburg of Harare, waar jongeren zich van doemgedachten kunnen bevrijden. Nu zijn we er een in Peru aan het maken."Het nieuwe beeld The Unthinkable en het kennisexperiment LaMouseion op LABIOMISTA liggen in dezelfde indrukwekkende lijn. "Daarvoor wil ik even schetsen hoe mijn kunstenaarspraktijk loopt. Het hart van wat ik doe zijn mijn kunstwerken, waar ook de boerderij en de foundations inzitten. Het kunstwerk bevat het idee. Dat wordt gebroed en krijgt een maatschappelijke poot. De drie hangen dus steeds samen, ook als ik bijvoorbeeld naar de Biënnale van Venetië ga."The Unthinkable stelt een mythisch figuur voor, een vrouwenlichaam met stierenkop dat de site bewaakt en zwanger van het ondenkbare een nieuwe renaissance aankondigt. LaMouseion (refererend aan de gelijknamige kennis- en kunstinstelling in Alexandrië) nodigt jongeren uit om in drie kenniscontainers als een wild gen - net als Vanmechelen - ongebreideld na te denken over de toekomst.Een kunstenaar moet de vinger aan de pols van de wereld houden zonder er door opgeslokt te worden volgens Vanmechelen. Aldus propageert hij dat de natuur een mensenrecht is en voorspelde hij de pandemie liefst 30 jaar geleden al. "Televisiestations van over de hele wereld komen me daar over interviewen. Ik word niet opgeslokt doordat ik steeds aan de kant van de hoop zit en dat bezorgt me bevrijding. Ik zie een evolutie in de maatschappij die kracht geeft. Een kunstenaar heelt eerst zichzelf en dan die samenleving."