'Wij willen de zorg voor slaapstoornissen mainstreamen'

Met een proefproject in de eerste lijn dat eind juli van start gaat, wil de Leuvense start-up - of is het scale-up? - Ectosense huisartsen meer betrekken bij de diagnose van slaapapneu. "De meeste huisartsen kennen slaapapneu natuurlijk wel. Maar voor de diagnose moet de patiënt nu een nacht naar een slaaplabo, de wachttijden zijn lang en de terugkoppeling laat vaak te wensen over", zegt Bart Van Pee, een van de drie oprichters.Bij slaapapneu krijgt de patiënt tijdens het slapen minstens tien seconden letterlijk geen lucht of is de ademhaling ernstig verzwakt. Het aantal apneus en hypopneus (belangrijke vermindering van de ingeademde luchtstroom (met minstens 50%) zonder dat er een volledige onderbreking optreedt) per uur slaap wordt uitgedrukt in de apneu/hypopneu-index. Is de AHI groter dan tien per uur, dan wordt gesproken van slaapapneu. In België zouden er zo'n 70.000 patiënten voor in behandeling zijn.Bart Van Pee: "Eens in het slaaplabo hangt de patiënt vol met draden, er zijn storende geluiden, of hij slaapt door die draadjes misschien sneller op zijn rug, terwijl dat niet de ideale ligging is. De resultaten zijn ook niet altijd even accuraat - slaapapneu varieert heel sterk over verschillende nachten heen."Ectosense wil de diagnose aanpakken. Het bedrijf zag zo'n drie jaar geleden het levenslicht, als een masterproef die wat uit haar voegen is gebarsten. Burgerlijk ingenieurs Frederik Massie en Duarte M. de Almeida werkten allebei aan een onderzoek rond slaapstoornissen. "Tijdens hun gesprekken groeide het idee om een bedrijf op te starten. Ikzelf was als handelsingenieur al aan de slag in de bedrijfswereld, maar toen Frederik, die ik nog van vroeger ken, me opbelde met de vraag of ik niet mee wou stappen in het project, heb ik niet lang geaarzeld", vertelt Bart Van Pee."We bieden een toestel aan dat niet in de weg zit, en de metingen kunnen thuis gebeuren." Maar vat Ectosense niet samen als: slaapapneu vaststellen kan voortaan ook thuis. Hun oplossing is geen gadget, benadrukken ze. "We hebben een missie."Zo'n 4 tot 5% van de wereldbevolking zou met slaapapneu kampen. "Heel wat mensen weten echter niet dat ze aan de aandoening lijden", zegt Van Pee. "Ze lopen daardoor risico op tal van andere aandoeningen zoals hoge bloeddruk, hartinfarct, onregelmatigheden van het hartritme, hersenbloeding en metabole ziekten zoals diabetes mellitus type 2. De onderdiagnose van slaapapneu kost de Belgische gezondheidszorg op die manier jaarlijks tot 500 miljoen euro. Tijdig de diagnose stellen, zou veel andere gezondheidsproblemen de wereld uit kunnen helpen. Om nog te zwijgen over de werk- en verkeersongevallen veroorzaakt door slaperigheid en concentratiestoornissen."Na de recente persaandacht naar aanleiding van Wereldslaapdag afgelopen maart, kreeg het bedrijfje tientallen mails van enthousiaste patiënten op zoek naar de NightOwl, zoals het toestel officieel heet. Niet langer dan een (grote) duimnagel, zoals het hier voor ons ligt. "En van mij mag het nog kleiner", lacht Bart Van Pee, "maar mijn collega-ingenieurs zeggen dat ik hen gerust moet laten nu."Het wordt op de vingertop of het voorhoofd gekleefd en vangt de hele nacht signalen op over onder andere ademhaling en zuurstofsaturatie. "Uit een recente klinische studie is nogmaals gebleken dat ons toestel even accuraat meet als de klassieke polysomnografie. De test zelf is ook veel goedkoper dan de huidige test in het ziekenhuis.""Meer dan ooit is de huisarts de manager van chronische aandoeningen", zegt Laurenz Mestdagh, verantwoordelijk voor de uitbouw van het project in de eerste lijn. "Hij kan het toestel aan een relatief lage prijs aankopen, waarop de patiënt bij wie een vermoeden van slaapapneu bestaat het toestel mee naar huis neemt. Per test wordt een kost aangerekend aan de huisarts die deze doorrekent aan de patiënt.""Andere mogelijkheid is dat de huisarts het e-mailadres van zijn patiënt achterlaat op een door ons ontworpen platform, die het pakket vervolgens thuis krijgt opgestuurd en nadien weer terugstuurt. We raden aan er gedurende minstens drie nachten mee te slapen. Onze algoritmes analyseren de gegevens, de huisarts bespreekt de resultaten vervolgens met zijn patiënt."Toch moet de patiënt voorlopig nog steeds langs het slaaplabo. "In ons land is terugbetaling voor slaapapneu alleen voorzien als de diagnose in een slaaplabo wordt gesteld", legt Van Pee uit. Het team is op zoek naar partnerlabo's om een samenwerking uit te bouwen. "Met ons toestel kan het eerste consult in feite overgeslagen worden, zodat de patiënt rechtstreeks naar het labo kan. Die komt immers van de eerste lijn en wil snel actie en resultaat zien. Ook de terugkoppeling naar de huisarts is erg belangrijk."Ondertussen heeft het team zijn eerste testavond met huisartsen achter de rug. Het proefproject start eerst volgende maand in Limburg, tegen eind dit jaar hopen ze projecten over heel Vlaanderen te hebben uitgebouwd.Op termijn willen de oprichters een platform aanbieden dat het mogelijk moet maken om te testen op verschillende slaapaandoeningen. Dus niet alleen slaapapneu, maar ook insomnie, bruxisme, het periodiek bewegen van de benen. "Nu beperken de bestaande oplossingen zich tot het labo, dan wel een of andere app. Wij willen medisch gecertificeerde producten aanbieden maar die wel zo sexy zijn als pakweg een fitbit."Het jonge team - gemiddelde leeftijd is 26 jaar - ziet het groots. Het personeelsbestand werd uitgebreid tot negen mensen en met een nieuwe CEO (Bart Van Pee vervulde tot op heden die rol, nvdr) die opereert vanuit de VS en met veel ervaring in de sector, is de hoop snel nieuwe connecties te kunnen leggen. "Wij willen de zorg voor slaapstoornissen mainstreamen."